Transfer technologii.

---

W krajach rozwiniętych pozyskiwanie nowych technologii lub technik jest powszechnie stosowanym sposobem rozwoju przedsiębiorstwa. Około 50 % patentów dostarczanych za granicę pochodzi z USA, 12 % z Japonii, 8 % z Niemiec. Pozostałe przypadają na wysoko rozwinięte kraje Europy i Australię.

->  Podstawowe elementy

» własność intelektualna • know how • pomoc techniczna

Transfer technologii lub techniki stanowi przekazanie zbioru informacji umożliwiających prowadzenie z sukcesem działalności przemysłowej lub handlowej. Transfer technologii jest kontraktem lub porozumieniem zawierającym przynajmniej jeden z podanych niżej elementów:

Własność intelektualna
» patent • marka handlowa • rysunek przemysłowy • prawa autorskie

Celem wprowadzenia pojęcia własności intelektualnej jest ochrona praw jej autora. Następuje to poprzez emisję certyfikatu, wydawanego przez jednostkę rządową. Każde państwo ma swoje własne prawo chroniące własność intelektualną.
Inaczej jest z prawami autorskimi, które w wielu krajach są otrzymywane automatycznie, w momencie stworzenia oryginalnego dzieła. Rejestracja praw autorskich nie jest obowiązkowa ale pożądana, dla uściślenia daty powstania dzieła.

Know - how i pomoc techniczna

Pojęcie know - how jest związane ze środkami produkcji oraz specyficznymi umiejętnościami wykonywania określonego zawodu. Know - how musi mieć charakter sekretu lub nowości i może być chronione lub nie chronione patentami. Element sekretu powoduje, ze dany wyrób posiada wartość ekonomiczną jak towar.
W odróżnieniu od patentów, know - how nie jest chronione specyficznym prawem. Kradzież sekretu know - how może być zaskarżona do sądu wyłącznie tytułem nielojalnej konkurencji. Dlatego spisując kontrakt należy precyzyjnie określić klauzule chroniące przekazywane know - how.

Innym elementem umowy know - how, który powinien być jasno określony w kontrakcie, są obowiązki stron w zakresie spraw związanych z pomocą techniczną. Zadaniem pomocy technicznej jest ułatwienie użycia lub kontroli przekazywanego know - how.

->  Formy kontraktu

Transfer technologii jest kontraktem dość złożonym, obejmującym problemy : techniczne, prawne, ekonomiczne, finansowe, podatkowe i często polityczne.

Kontrakt prosty

Wyróżniamy dwie podstawowe formy kontraktu :

1. cesja czyli sprzedaż chronionej własności intelektualnej
2. koncesja licencji praw patentowych:
   • wyłączna » właściciel patentu nie może już sam go eksploatować
   • bez prawa wyłączności » która może stworzyć dużą ilość konkurentów na rynku
   • częściowa » która zawiera ograniczenia związane z opatentowanym produktem lub ograniczenia terytorialne.

Rodzaje kontraktów prostych :

• cesja lub koncesja licencji praw patentowych, z lub bez know - how
• kontrakt przekazania hnow - how
• cesja lub koncesja licencji użycia marki handlowej razem lub bez know - how
• kontrakt franchisingu
• sprzedaż programów komputerowych

Kontrakty kombinowane

Kontrakty złożone dotyczą zazwyczaj : utworzenia firmy stanowiącej wspólną własność lub zakupu zakładu lub produktu "pod klucz"

Kontrakt o utworzeniu wspólnej firmy zawiera :

• kontrakt finansowy z aneksami określającymi udziały kapitałowe w utworzonej firmie
• kontrakt dotyczący własności intelektualnej
• kontrakt know - how
• kontrakt dotyczący marki handlowej
• kontrakt określający charakter pomocy technicznej

Sprzedaż zakładu pod klucz stanowi najbardziej złożoną formę transferu technologii. Tego typu kontrakty są zazwyczaj podpisywane w wyniku przetargu, a w ich realizacji uczestniczy grupa poddostawców. Często poddostawcy wraz z głównym inwestorem tworzą konsorcjum eksportowe.
W przypadku gdy gwarancje kontraktowe maja zabezpieczać jakość produktu zgodną z tą w kraju dostarczyciela technologii, mówimy o kontrakcie "produkt pod klucz"

->  Podstawowe klauzule kontraktu

1. Przedmiot kontraktu
   Powinien być precyzyjnie określony gdy kontrakt nie dotyczy praw własności, gdyż w takim przypadku podczas sporu tylko klauzule kontraktowe brane są pod uwagę.
2. Wynagrodzenie
   W różnych krajach wynagrodzenie z tytułu prawa własności różnie jest traktowane przez lokalne prawo podatkowe. Może zatem okazać się korzystne wyszczególnienie w tym artykule wielkości i przedmiotu wynagrodzenia : patenty, know - how, marka, pomoc techniczna.
3. Klauzula poufności
   Klauzula występująca w kontrakcie know - how. W przypadku sporu brane są pod uwagę klauzule określające przedmiot kontraktu, jak również definicja know - how specyficzna dla danego kontraktu.
4. Podrobienie patentu
   Klauzula określająca postępowanie w przypadku podrobienia patentu dostawcy i podrobienia patentu licencjonowanego. Reguła generalna polega na nie dyskryminowaniu strony, która nabyła patent w relacji do osoby, która go podrobiła.
5. Przeprowadzane modernizacje
   Klauzula określa w jaki sposób strony będą korzystały z dokonywanych ulepszeń przekazanej technologii. Wzajemne przekazywanie udoskonaleń jest często spotykane.
6. Data wejścia kontraktu w życie
   Istotna w przypadku gdy nie pokrywa się ona z datą jego podpisania.