Przemysł chemiczny w 2001 roku.

Przemysł chemiczny rozwija się dynamicznie i szybciej niż cały przemysł krajowy - podaje Departament Analiz i Prognoz Ministerstwa Gospodarki. W pierwszym półroczu 2001 r., w porównaniu z analogicznym okresem 2000 r., wzrost produkcji był znacznie wyższy niż w całym przemyśle. Produkcja sprzedana (w jednostkach o liczbie pracujących powyżej 9 osób) wzrosła o 3,7 proc. w dziale produkcji wyrobów chemicznych i o 6,1 proc. w dziale wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych, podczas gdy produkcja całego przemysłu wzrosła tylko o 1,5 proc. W przekroju branż najwyższy wzrost produkcji osiągnęli producenci środków ochrony roślin (o 22,8 proc.) i wyrobów gumowych (o 14,3 proc.).

Przemysł ten cechuje wysoki poziom techniczny i technologiczny sporej liczby przedsiębiorstw, posiada on również dobrze rozwiniętą infrastrukturę techniczną, znacznych rozmiarów majątek produkcyjny i obrotowy, doświadczoną kadrę techniczną i wieloletnie doświadczenie produkcyjne. Atrakcyjny jest też rynek, który w przypadku większości wyrobów ma dobre perspektywy rozwoju. Od kilku lat wielkość rynku wyrobów chemicznych oraz wyrobów gumowych i z tworzyw sztucznych oceniana jest na ok. 15 mld USD.

W pierwszym półroczu 2001 r. tempo wzrostu eksportu, osiągające 17,7 proc., wyprzedzało o 13,6 pkt wzrost importu i taka korzystna relacja wystąpiła w 10 spośród 13 analizowanych grup produktów chemicznych. Wyższa dynamika eksportu, niż importu skutkowała zmniejszeniem deficytu w handlu zagranicznym produktami chemicznymi o 84,8 mln USD, czyli do 2.680,7 mln USD, tj. o 3,1 proc., ale w porównaniu z I półroczem 2000r. jego udział w całym deficycie handlu zagranicznego Polski zwiększył się o 6,8 pkt, czyli do 37,6 proc. Mimo, że przemysł chemiczny jest znaczącym eksporterem (9,8 proc. krajowego eksportu), to jego udział w krajowym imporcie jest prawie dwukrotnie wyższy i wynosi 17,8 proc.

W I półroczu 2001 r. nakłady inwestycyjne, łącznie z zakupami używanych środków trwałych, w przemyśle chemicznym wyniosły w cenach bieżących 1.525,6 mln zł, i w porównaniu z I półroczem 2000 r. zmniejszyły się o 12,0 proc. Również zakupy maszyn i urządzeń zmalały o 15,4 proc. do 834,4 mln zł. Spadek ten był większy niż w całym przemyśle (odpowiednio o 3,4 pkt i 3,6 pkt). Wysokość nakładów nie odpowiada aktualnym potrzebom modernizacji, restrukturyzacji i rozwoju krajowego przemysłu chemicznego. Znaczącą rolę w modernizacji i restrukturyzacji przemysłu chemicznego spełniają bezpośrednie inwestycje zagraniczne. Do końca 2000 r. kapitał zagraniczny zainwestował 1.891,4 mln USD, co stanowi 3,8 proc. ogółu inwestycji zagranicznych zrealizowanych w Polsce.

W przemyśle chemicznym kontynuowane są procesy przekształceń własnościowych. Do końca 2000 r. przekształceniami objęto 156 przedsiębiorstw, w tym 89 przedsiębiorstw zostało skomercjalizowanych, 56 podmiotów skierowano do prywatyzacji bezpośredniej oraz do likwidacji przekazano 11 podmiotów. W wyniku działań restrukturyzacyjnych zmieniła się struktura własnościowa przemysłu chemicznego, zwłaszcza przedsiębiorstw dużych (powyżej 49 pracujących), zakłady małe i średnie prawie w całości należą do sektora prywatnego. Sektor prywatny skupia ponad 90 proc. przedsiębiorstw, w tym zagranicznych ok. 15 proc. Najbardziej sprywatyzowane są branże produkujące wyroby rynkowe (przetwórstwo tworzyw sztucznych, produkcja środków myjących i czyszczących oraz wyrobów kosmetycznych i toaletowych, farby i lakiery, przemysł oponiarski oraz farmaceutyczny). Najniższy stopień sprywatyzowania występuje w grupie chemikaliów podstawowych. Kontynuowane są prace nad dalszą prywatyzacją, a w szczególności dotyczą one zakładów przemysłu azotowego w Kędzierzynie, Policach, Puławach i Tarnowie.

Źródło: dane Ministerstwa Gospodarki