Hutnictwo żelaza i stali w 2001.

W polskim przemyśle hutnictwa żelaza i stali, po wyraźnej poprawie wyników produkcyjnych i finansowych w 2000r., w następnym okresie, tj. I-III kw. 2001 r. nastąpił ponownie (uprzednio miało to miejsce podczas kryzysowych dla światowego hutnictwa latach 1998-1999) głęboki spadek rozmiarów produkcji większości podstawowych grup wyrobów i zdecydowane pogorszenie wyników ekonomiczno-finansowych - podaje Departament Analiz i Prognoz Ministerstwa Gospodarki.

Zmniejszenie tempa wzrostu w przemyśle hutniczym można było zaobserwować już w drugim półroczu 2000r., ale wysoka dynamika produkcji we wcześniejszych miesiącach pozwoliła na uzyskanie w cyklu narastającym w 2000r. blisko dziesięcioprocentowego przyrostu produkcji sprzedanej. W okresie 9 miesięcy 2001 r nastąpił spadek rozmiarów produkcji większości podstawowych wyrobów hutniczych w porównaniu do produkcji z analogicznego okresu 2000r. Najgłębszy, przekraczający 30 proc., wystąpił w asortymencie blach.

Od początku 2001 r. następował spadek produkcji sprzedanej hutnictwa żelaza i stali w porównaniu do 2000r. W cyklu narastającym produkcja sprzedana była w okresie 6 miesięcy o 15 proc. i w okresie 9 miesięcy o 16,9 proc. mniejsza niż przed rokiem. Eksport wyrobów hutniczych w okresie 9 miesięcy utrzymał się na poziomie z roku ubiegłego, przy jednoczesnym wzroście importu o 12, 1 proc. Ujemne saldo obrotów zagranicznych wyrobami hutniczymi powiększyło się o 127,3 mln USD i wyniosło na koniec września 2001 r, 294,6 mln USD. Wartościowo udział importu w zaopatrzeniu rynku wewnętrznego w wyroby hutnicze przekroczył 40 proc. Zmniejszenie rozmiarów produkcji i spadek wartości produkcji sprzedanej spowodowały pogorszenie wyników ekonomiczno-finansowych sektora. W okresie styczeń-wrzesień 2001 r. przychody z całokształtu działalności wykazywały spadek o 9,2 proc., w tym ze sprzedaży produktów i usług 14,9 proc., przy niższym spadku odpowiadających tym przychodom kosztów. Na poziomie całokształtu działalności koszty były wyższe od przychodów o 8, 7 proc., koszty produkcji przewyższały przychody z jej sprzedaży o 4,2 proc.

W okresie 9 miesięcy 2001 r. sektor hutnictwa żelaza i stali zamknął swoją 1.033,3 mln zł, działalność ujemnym wynikiem finansowym brutto w wysokości ponad 12 razy gorszym niż przed rokiem. Na poziomie wyniku finansowego netto strata wynosząca 1.058,9 mln zł była blisko siedmiokrotnie większa niż w okresie 9 miesięcy 2000r. Ujemne wskaźniki rentowności pogorszyły się o około 8 pkt procentowych i wyniosły: wskaźnik rentowności obrotu brutto -8, 7 proc. i wskaźnik rentowności obrotu netto -9,0 proc. Majątek obrotowy sektora wg stanu na 30.09.2001 r. zmniejszył się w porównaniu do stanu sprzed roku o 10,0 proc. Jego wartość była niższa o 44,4 proc. (o 3.730,3 mln zł) od zobowiązań krótkoterminowych. Bezwzględna kwota zadłużenia ogółem sektora na 30.09.2001 r. wyniosła 10.099, 1 mln zł wykazując wzrost w porównaniu z zadłużeniem sprzed roku o 5,8 proc. Kwota zadłużenia w skali sektora, w tym w największych hutach zaliczonych do grupy 27.1 PKD, stanowiła równowartość około 7,7 średniomiesięcznych przychodów z całokształtu działalności.

Wskaźniki płynności finansowej kształtowały się na wyjątkowo niskim poziomie wskaźnik I stopnia wynosił 1,2 proc., podczas gdy za pożądany uznaje się 20 proc. i wyższy, pozostałe dwa wskaźniki, II i III stopnia były około trzykrotnie mniejsze od uznawanych za wystarczające dla bieżącego finansowania działalności. Prowadzenie działalności ze stratami i wysokie, narastające zadłużenie, ograniczały do minimum wielkość nakładów inwestycyjnych W okresie 9 miesięcy spadły one w porównaniu z nakładami sprzed roku o 19,2 proc. i wyniosły 203,8 mln zł, stanowiąc w stosunku do amortyzacji zaledwie 33,7 proc. Oznacza to że nakłady inwestycyjne pozwalały na odtworzenie jedynie jednej trzeciej środków trwałych umorzonych w tym okresie.

Stałemu zmniejszeniu ulega zatrudnienie w hutnictwie. Liczba pracujących na 30.09.2001 r., wyniosła 46,9 tys. osób, o 13,8 proc. mniej niż przed rokiem.

Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w hutnictwie kształtowało się na poziomie nieco powyżej 2.400 zł, o ca 10 proc. wyższym niż przeciętnie w przemyśle ogółem, wykazując dynamikę 107, proc., podobną jak w przemyśle ogółem.

W przemyśle hutnictwa żelaza i stali od 1993r. realizowany jest program restrukturyzacji. Obok wielu pozytywnych dokonań z zakresu likwidacji nadmiernych, niewykorzystywanych mocy produkcyjnych, modernizacji techniczno-technologicznej procesów produkcyjnych, inwestycji proekologicznych, ograniczania majątku nieprodukcyjnego, nie doprowadził on do poprawy konkurencyjności asortymentowej i cenowej produkcji, wyników finansowych, zmniejszenia zadłużenia. Krytyczna ocena dotychczasowych wyników restrukturyzacji stanowiła przesłankę poddania programu głębokiej i radykalnej aktualizacji. Została ona przygotowana przez Ministerstwo Gospodarki, a zaktualizowany program przyjęła Rada Ministrów 5 czerwca 2001 r. Istotnym wsparciem programu jest uchwalona w sierpniu ustawa o restrukturyzacji hutnictwa żelaza i stali.

Źródło: dane Ministerstwa Gospodarki