Artykuły informacyjne z kraju i ze świata

Powrót

: Polska

Unia Europejska

Przedsiębiorca - zmiany po wejściu do Unii

Spis Treści

Swoboda świadczenia usług

Swoboda przepływu towarów

Znak CE

Znak E - towary paczkowane

Stosunki gospodarcze z krajami trzecimi

Od 1 maja 2004 r. polscy przedsiębiorcy będą funkcjonowali na Jednolitym Rynku Unijnym. Poniższej zamieszczamy informację o zmianach w zakresie: świadczenia usług, przepływie towarów, konieczności stosowania znaku „CE” i znaku „E” (towary paczkowane).

Swoboda świadczenia usług

Po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej polscy obywatele zostaną objęci w pełni swobodą świadczenia usług oraz zakładania przedsiębiorstw, zagwarantowanymi w Traktacie ustanawiającym Wspólnotę Europejską (TWE) w art. 43 i 49.

Swobodny przepływ usług umożliwi obywatelom Polski korzystanie z usług świadczonych przez wszystkie podmioty gospodarcze UE – zarówno na terytorium Polski jak i Wspólnoty. Swoboda ta umożliwi także obywatelom polskim prowadzenie działalności gospodarczej i świadczenie usług w kraju dowolnie wybranym spośród wszystkich państw Wspólnoty, na zasadach samozatrudnienia, zakładania i prowadzenia przedsiębiorstw, spółek, agencji oraz filii. Jednocześnie w Norwegii, Islandii i Lichtensteinie należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego możliwe będzie prowadzenie działalności gospodarczej na takich samych zasadach, jak w Unii Europejskiej.

Wejście Polski do UE rozszerzy rynek zbytu dla polskich przedsiębiorców. Polepszy się również jakość świadczonych usług. Polscy usługodawcy mogą się również spodziewać większej konkurencji ze strony rynku unijnego.

Art. 43 TWE oznacza, że działalność gospodarczą w krajach członkowskich UE można założyć m.in. na zasadzie samozatrudnienia. Firma musi być założona w oparciu o wewnętrzne przepisy krajów UE, przedsiębiorca sam dopełnia wszelkich formalności. Jeżeli firma jest już prowadzona w Polsce, można w innym państwie Unii otworzyć przedsiębiorstwo podległe lub oddział albo przedstawicielstwo.

Każde z 25 państw członkowskich UE, w tym Polska, ma prawo stosować własne przepisy do prowadzenia działalności gospodarczej. Istotne jest to, że państwo, w którym prowadzona jest działalność, nie może obcokrajowców-przedsiębiorców traktować gorzej niż własnych przedsiębiorców.

Art. 49 TWE reguluje swobodę świadczenia usług. Obszar usług bywa mylony ze swobodą przepływu pracowników oraz ze swobodą zakładania przedsiębiorstw. Traktat ustanawiający WE (art. 50) mówi wyraźnie, że „osoba świadcząca usługi może, w celu ich spełnienia, czasowo wykonać je na terytorium kraju, w którym usługi są świadczone, i to na tych samych warunkach, jakie kraj ten stosuje wobec swych obywateli”. Niemcy i Austria dodatkowo w Traktacie Akcesyjnym zastrzegły sobie prawo ograniczenia swobody świadczenia usług w określonych wskazanych w Traktacie Akcesyjnym sektorach usługowych na maksymalny okres przejściowy 7 lat.

Swoboda przepływu towarów

Dla przedsiębiorców wytwarzających towary czy świadczących usługi akcesja Polski do UE oznaczać będzie konieczność dostosowania się do wymagań określonych przez przepisy wspólnotowe dla poszczególnych grup towarów czy warunków świadczenia różnego rodzaju usług. Polscy przedsiębiorcy muszą dostosować się do standardów rynku wspólnotowego, aby po 1 maja br. móc sprzedawać swoje produkty także w Polsce, która będzie częścią Jednolitego Rynku.

W odniesieniu do swobodnego przepływu towarów podstawowe znaczenie będzie miała zasada wzajemnego uznawania, oznaczająca, że towar legalnie wyprodukowany i dopuszczony do obrotu na terytorium jednego państwa członkowskiego musi być dopuszczony do obrotu na terytorium pozostałych państw. Żaden kraj członkowski nie może nakładać na produkt znajdujący się już na rynku UE dodatkowych wymagań, np. obowiązku przeprowadzenia dodatkowych badań. Również wprowadzanie przez państwo członkowskie ograniczeń (np. ilościowych) w obrocie towarami jest generalnie zabronione, z wyjątkiem ściśle określonych przypadków (ochrona zdrowia i bezpieczeństwa publicznego czy ochrona środowiska).

Odpowiedzialność za produkt, tzn. przyjęcie - na etapie projektowania i produkcji - całkowitej odpowiedzialność za zgodność procesu technologicznego z wymaganiami dyrektyw spoczywać będzie wyłącznie na producencie.

Gdzie szukać informacji i pomocy ?

Każde państwo członkowskie ma obowiązek informowania Komisji Europejskiej o pojawiających się na jego terytorium przeszkodach w przemieszczaniu się towarów i o działaniach podjętych w celu usunięcia tych przeszkód. System wymiany informacji dotyczy sytuacji takich jak: blokady dróg czy portów, demonstracje przeciwko importowi towarów z innych państw członkowskich czy niszczenie towarów już sprowadzonych.

Innym sposobem jest system SOLVIT, który służy nieformalnemu rozwiązywaniu problemów Rynku Wewnętrznego UE. Z systemu mogą korzystać zarówno indywidualni obywatele, jak i firmy (np. w sprawach uznawania dyplomów lub kwalifikacji, kwestiach podatkowych czy związanych z dopuszczaniem towarów do obrotu). Problemy są rozwiązywane poprzez współpracę sieci Centrów Koordynacyjnych, utworzonych w każdym państwie członkowskim w strukturze krajowej administracji. Od momentu akcesji Polska będzie mogła poprzez SOLVIT rozwiązywać problemy zgłaszane przez polskich przedsiębiorców lub obywateli, natomiast inne państwa członkowskie będą mogły przedstawiać problemy wynikające z nieprawidłowego stosowania przez polską administrację prawa wspólnotowego wobec obywateli i przedsiębiorców z tych państw. Więcej informacji na stronie http://www.solvit.gov.pl

Znak CE

1 maja 2004 r. zmieniają się zasady wprowadzania na rynek niektórych wyrobów przemysłowych. Polscy przedsiębiorcy muszą dostosować się do standardów rynku wspólnotowego, aby po móc sprzedawać swoje produkty także w Polsce, która będzie fragmentem Jednolitego Rynku.

Obowiązek ten dotyczy zarówno towarów objętych dyrektywami „starego podejścia”, charakteryzującymi się bardzo szczegółowymi przepisami technicznymi (np. sektor motoryzacyjny, żywnościowy, chemiczny i farmaceutyczny), jak również towarów objętych „nowym podejściem” ograniczającym się do określenia podstawowych wymagań, jakie musi spełniać produkt, aby był uznany za bezpieczny i dopuszczony na rynek (np. sprzęt AGD, maszyny i urządzenia, zabawki).

Z dniem akcesji każdy towar objęty dyrektywami nowego podejścia będzie musiał być oznaczony znakiem CE, potwierdzającym spełnienie wszystkich wymagań – po uprzednim przeprowadzeniu oceny zgodności (z wynikiem pozytywnym). Dotychczas stosowany w Polsce znak „B” traci ważność.

Wybór procedury oceny zgodności pozostaje w gestii producenta, odpowiednio do wymagań określonych w danej dyrektywie. Możliwe są przypadki, gdy:

• ocenę zgodności prowadzi samodzielnie producent (nie zawsze jest wymagany udział jednostki notyfikowanej);
• udział jednostki notyfikowanej jest konieczny.
• Polskie jednostki oceny zgodności (laboratoria badawcze i pomiarowe, jednostki certyfikujące i jednostki kontrolujące) uzyskają status jednostki notyfikowanej po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, tj. po 1 maja 2004 r., po uprzedniej autoryzacji przez ministra właściwego ze względu na rodzaj ocenianych wyrobów.

Znak E - towary paczkowane

Po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej towary paczkowane oznaczone znakiem „e” przez krajowych przedsiębiorców będą mogły być swobodnie wprowadzane na wspólny rynek europejski, tj. bez konieczności przeprowadzania dodatkowych procedur weryfikujących i badań. Podobnie, towary paczkowane oznaczone znakiem „e” przez paczkującego w krajach członkowskich Unii Europejskiej zgodnie z obowiązującymi w tych krajach przepisami będą dopuszczone do obrotu na terytorium RP bez konieczności przeprowadzenia dodatkowej kontroli.

1 stycznia 2003 r. weszły w życie przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o towarach paczkowanych, stanowiącej pełną implementację do prawa krajowego dyrektyw UE, dotyczących problematyki towarów paczkowanych. Przyjęte w ustawie rozwiązania w sposób kompleksowy regulują krajowy system kontroli i nadzoru nad paczkowaniem produktów i produkcją butelek miarowych.

Europejski znak „e” stanowi gwarancję, że paczkujący spełnił wymogi przewidziane przepisami ustawy. Nadzór nad paczkowaniem produktów sprawują organy administracji miar, natomiast kontrola towarów paczkowanych znajdujących się w obrocie lub przeznaczonych do wprowadzenia do obrotu należy do właściwych inspekcji rynku, sprawujących nadzór nad obrotem towarami i usługami.

Stosunki gospodarcze z krajami trzecimi

W stosunkach gospodarczo-handlowych z pozostałymi krajami, tzw. krajami trzecimi, Unia Europejska występuje jako odrębne ugrupowanie integracyjne, prowadzące wspólną politykę handlową. Stosunki te unormowane są przez przepisy GATT/WTO i dwustronne umowy z wybranymi państwami bądź ich ugrupowaniami. Polityka handlowa UE charakteryzuje się różnorodnością. Poszczególne grupy krajów maja odmienny status w stosunkach handlowych ze Wspólnotą ze względu na różne rodzaje preferencji. Wspólna polityka handlowa realizowana przez Komisję Europejską opiera się na jednolitych zasadach, przede wszystkim w zakresie: taryf celnych, zawierania układów celnych i handlowych, działań ułatwiających dostęp do rynku, polityki eksportowej, działań ochronnych w handlu, podejmowanych w przypadku dumpingu i subsydiów.

Dostosowanie instytucjonalno - traktatowe do członkostwa w UE w zakresie współpracy z krajami trzecimi po 1 maja 2004 r. spowoduje, że zostaną wypowiedziane (lub w niektórych przypadkach uzgodnione z prawem wspólnotowym) dotychczasowe umowy handlowe z krajami trzecimi, w tym także umowy o wolnym handlu: CEFTA oraz z EFTA Litwą, Łotwą, Estonią, Izraelem, Turcją. Z drugiej strony do polskiego porządku prawnego zostaną wprowadzone wszystkie umowy handlowe i gospodarcze UE zawartych z krajami trzecimi.

Powrót