Pochodzenie towarów

Wiążąca Informacja Taryfowa.

Wiążąca Informacja Taryfowa (WIT) jest to pisemna decyzja, która określa właściwy kod taryfy celnej dla jednego, dowolnie zgłaszanego towaru. WIT jest ważna przez 6 lat od daty jej wydania (z wyjątkiem, gdy zostaną zmienione przepisy, interpretacje przepisów lub wykazane błędy w decyzji). Wydawana jest na pisemny wniosek osoby zainteresowanej. W przypadku, gdy WIT utraci ważność na skutek zmiany w interpretacji przepisów przez Światową Organizację Celną, bądź zastała wydana wskutek błędu lub jest sprzeczna z prawem, osoba, której udzielono tej informacji, może korzystać z niej jeszcze przez okres 6 miesięcy od dnia publikacji zmian lub od powiadomienia, jeżeli zawarła na podstawie WIT, przed datą publikacji lub powiadomienia, wiążące umowy kupna lub sprzedaży. Wiążąca informacja taryfowa jest nieważna, jeżeli została wydana na podstawie nieprawdziwych dokumentów lub nieprawidłowych bądź niekompletnych danych przedstawionych przez wnioskodawcę.

Wiążąca informacja o pochodzeniu.

Wiążąca informacja o pochodzeniu (WIP) jest decyzją administracyjną wydawaną przez Dyrektora Izby Celnej Port Lotniczy w Warszawie na wniosek osoby zainteresowanej, określającą pochodzenie towaru. WIP dotyczy towaru klasyfikowanego według jednego kodu taryfy celnej i jednego kraju pochodzenia. WIP jest ważna przez 3 lata od daty jej wydania. WIP nie zastępuje dokumentów potwierdzających pochodzenie towarów. W przypadku, gdy WIP utraci ważność na skutek zmiany interpretacji przepisów przez Światową Organizację Handlu, bądź została wydana wskutek błędu lub jest sprzeczna z prawem, osoba, której udzielono tej informacji, może korzystać z niej jeszcze przez okres 6 miesięcy od dnia wejścia w życie zmian lub od powiadomienia, jeżeli zawarła na podstawie WIP, przed tą datą, wiążące umowy kupna lub sprzedaży. Wiążąca informacja o pochodzeniu jest również nieważna, jeżeli została wydana na podstawie nieprawdziwych dokumentów lub nieprawidłowych bądź niekompletnych danych przedstawionych przez wnioskodawcę.

2. Pochodzenie niepreferencyjne towaru

2.1. Wprowadzenie

Niepreferencyjne reguły pochodzenia mają zastosowanie do:

2.2. Zasady ustalania niepreferencyjnego pochodzenia towarów

Jeżeli w wytworzenie towaru zaangażowany jest tylko jeden kraj, to jest on określany jako "towar całkowicie uzyskany lub wyprodukowany w danym kraju" (przy czym pojęcie "kraj" obejmuje tu także morze terytorialne tego kraju). Są to:

Tam, gdzie w wytworzenie produktu zaangażowany jest więcej niż jeden kraj, towar uważa się za pochodzący z kraju, w którym podlegał ostatniej, istotnej, ekonomicznie uzasadnionej obróbce lub przetworzeniu, w przedsiębiorstwie przystosowanym do tego celu, powodującej wytworzenie nowego produktu lub stanowiącej istotny etap wytwarzania.
Obróbka charakteryzuje się działaniem na towar w celu uzyskania jego jakościowej zmiany, przy zachowaniu jego pierwotnej postaci (np. barwienie tkanin, powlekanie płyt metalowych). Natomiast w procesie przetworzenia użyte materiały są tak gruntownie przekształcone lub ich główne cechy w ten sposób zmienione, że z reguły powstaje nowy produkt (np. przetworzenie zboża na mąkę, wyprodukowanie butów ze skóry, cukierków z cukru, piwa z chmielu i słodu).
Przy przetworzeniu nie poprzestaje się tylko na mechanicznych, czy innych działaniach na użytych materiałach, ale także zostają dodane inne surowce lub dalsze materiały wyjściowe.

Przetworzenie lub obróbka, co do których zostało ustalone, że ich jedynym celem było obejście przepisów wspólnotowych stosowanych wobec towarów pochodzących z określonych państw, nie mogą być uznane za nadające pochodzenie kraju, w którym towary zostały przetworzone.

2.3. Szczególne zasady ustanowione dla określonych towarów

Dla niektórych towarów wprowadzone zostały odmienne zasady, które w sposób szczegółowy regulują sposoby ustalania ich pochodzenia. Dotyczy to przede wszystkim materiałów i wyrobów włókienniczych objętych sekcją XI Nomenklatury Scalonej.
Dla tych towarów wprowadzona została reguła zmiany pozycji taryfy celnej. Tym samym, aby towar uzyskał pochodzenie kraju produkcji, użyte do jego wytworzenia surowce (pochodzące z importu), muszą być klasyfikowane w innej pozycji niż pozycja produktu.

Towar nie uzyskuje jednak pochodzenia, jeśli zmiana pozycji taryfy celnej jest jedynie wynikiem:

Jednak dla wybranych produktów włókienniczych objętych sekcją XI Nomenklatury Scalonej uznano, że tylko pewne szczególne sposoby przetwarzania można uznać za wystarczające przetworzenie, tj. nadające pochodzenie. Załącznik 10 do RWKC ustala wykaz towarów oraz odpowiadających im reguł pochodzenia, które muszą być spełnione, aby taki produkt uzyskał pochodzenie z kraju wytworzenia.

Oprócz towarów z sekcji XI szczegółowe reguły pochodzenia przewidziane zostały dla pewnych innych towarów. Dotyczy to niektórych towarów rolnych i przemysłowych. Wykaz tych towarów, wraz z regułami pochodzenia stanowi Załącznik 11 do RWKC.

Przy ustalaniu pochodzenia towarów w oparciu o reguły zawarte w ww. Załącznikach 10 i 11, należy uwzględniać także postanowienia Załącznika 9 do RWKC, który zawiera uwagi wprowadzające.

3. Pochodzenie preferencyjne

3.1. Wprowadzenie

Preferencyjne reguły pochodzenia dotyczą:

Jest to zgodne z wyłączeniem przewidzianym dla zakresu stosowania reguł niepreferencyjnych. Same reguły są określane w odpowiednich umowach (pierwszy z ww. przypadków) oraz przez Komisję Europejską (drugi z ww. przypadków) w RWKC.

3.2. Przepisy dotyczące preferencyjnych reguł pochodzenia

Umowy preferencyjne

Kraje EFTA
Protokół 3 do Umowy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Republiką Islandii (OJ L 301 z 31/12/1972), zmieniony Decyzją Nr 1/96 Wspólnego Komitetu WE - Islandia z 19 grudnia 1996 r. (OJ L 195 z 23/07/1997)

Protokół 3 do Umowy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Królestwem Norwegii (OJ L 171 z 27/06/1973), zmieniony Decyzją Nr 1/96 Wspólnego Komitetu WE - Norwegia z 19 grudnia 1996 r. (OJ L 195 z 23/07/1997)

Protokół 3 do Umowy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Konfederacją Szwajcarską (OJ L 300 z 31/12/1972), zmieniony Decyzją Nr 1/96 Wspólnego Komitetu WE - Szwajcaria z 19 grudnia 1996 r. (OJ L 195 z 23/07/1997), Decyzją Nr 1/99 Wspólnego Komitetu z 24 czerwca 1999 r. (OJ L 249 z 22/09/1999), Decyzją Nr 2/99 Wspólnego Komitetu z 29 listopada 1999 r. (OJ L 323 z 15/12/1999) i Decyzją Nr 1/2001 Wspólnego Komitetu z 24 stycznia 2001 r. (OJ L 51 z 21/02/2001)

Umowa EOG (Europejski Obszar Gospodarczy)
Protokół 4 do Umowy EOG (OJ L 1 z 03/01/1994), ostatnio zmieniony Decyzją Nr 38/2003 Wspólnego Komitetu EOG z 14 marca 2003 r. (OJ L 137 z 05/06/2003)

Zachodnie Bałkany (Macedonia i Chorwacja)
Protokół 4 do Umowy Przejściowej w sprawie handlu i spraw związanych z handlem między Wspólnotą Europejską i dawną Jugosłowiańską Republiką Macedonii (OJ L 124 z 04/05/2001), ostatnio zmieniony Decyzją Nr 1/2002 Rady Współpracy WE - dawna Jugosłowiańska Republika Macedonii z 20 stycznia 2002 r. (OJ L 56 z 27/02/2002)

Protokół 4 do Umowy Przejściowej w sprawie handlu i spraw związanych z handlem między Wspólnotą Europejską i Republiką Chorwacji (OJ L 330 z 14/12/2001)

Kraje Śródziemnomorskie
Protokół 2 do Umowy o współpracy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Ludowo Demokratyczną Republiką Algierii (OJ L 263 z 27/09/1978)

Protokół 4 do Europejsko - Śródziemnomorskiej Umowy ustanawiającej stowarzyszenie miedzy Wspólnotami Europejskimi i ich Państwami Członkowskimi z jednej strony, a Arabską Republiką Egiptu z drugiej strony (OJ C 304 z 30/10/2001), stosowany prowizorycznie od 01.01.2004 r. (OJ L 345 z 31/12/2003)

Protokół 4 do Umowy stowarzyszeniowej UE - Izrael (OJ L 147 z 21/06/2000)

Protokół 3 do Umowy stowarzyszeniowej UE - Jordania (OJ L 129 z 15/05/2002)

Protokół 4 do Umowy przejściowej UE - Liban (OJ L 262 z 30/09/2002)

Protokół 4 do Umowy stowarzyszeniowej UE - Maroko (OJ L 70 z 18/03/2000)

Protokół 3 do Umowy przejściowej UE - Organizacja Wyzwolenia Palestyny (OJ L 187 z 16/07/1997)

Protokół 2 do Umowy o współpracy WE - Syria (OJ L 269 z 27/09/1978)

Protokół 4 do Umowy stowarzyszeniowej UE - Tunezja (OJ L 97 z 30/03/1998)

Turcja (unia celna i uzgodnienia preferencyjne)
Decyzja Nr 1/95 Rady Stowarzyszenia WE - Turcja z 22 grudnia 1995 r. w sprawie wprowadzenia ostatniej fazy unii celnej (OJ L 35 z 13/02/1996)

Protokół 1 do Umowy między Europejską Wspólnotą Węgla i Stali i Republiką Turcji dotyczącej handlu produktami objętymi Traktatem ustanawiającym Europejską Wspólnotę Węgla i Stali (OJ L 227 z 07/09/1996), ostatnio zmieniony Decyzją Nr 2/99 Wspólnego Komitetu z 8 lipca 1999 r. (OJ L 212 z 12/08/1999)

Protokół 3 do Decyzji Rady Nr 1/98 Rady Stowarzyszenia WE - Turcja z 25 lutego 1998 r. w sprawie warunków handlu produktami rolnymi (OJ L 86 z 20/03/1998)

Decyzja Nr 1/1999 Komitetu Współpracy Celnej WE - Turcja z 28 maja 1999 r. dotycząca procedur umożliwiających wystawianie świadectw przewozowych EUR.1 i sporządzania deklaracji na fakturze, na podstawie przepisów regulujących obrót preferencyjny między Unią Europejską, Turcją i niektórymi krajami europejskimi (OJ L 204 z 04/08/1999)

Decyzja Nr 1/2000 Komitetu Współpracy Celnej WE - Turcja z 25 lipca 2000 r. w sprawie akceptowania, jako dowód wspólnotowego lub tureckiego pochodzenia, świadectw przewozowych lub deklaracji na fakturze wystawionych przez niektóre kraje, które mają podpisaną preferencyjną umowę ze Wspólnotą lub Turcją (OJ L 211 z 22/08/2000)

Decyzja Nr 1/2001 Komitetu Współpracy Celnej WE - Turcja z 28 marca 2001 r. zmieniająca Decyzję Nr 1/96 ustanawiającą szczegółowe reguły stosowania Decyzji Nr 1/95 Rady Stowarzyszenia WE - Turcja (OJ L 98 z 07/04/2001), zmieniona Decyzją Nr 1/2003 z 30 stycznia 2003 r. (OJ L 28 z 04/02/2003 - skorygowana w OJ L 74 z 20/03/2003)

Pozostałe
Załącznik do Umowy między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Księstwem Andory (OJ L 374 z 31/12/1990), ostatnio zmieniony Decyzją Nr 1/99 Wspólnego Komitetu WE - Andora z 6 maja 1999 r. (OJ L 191 z 23/07/1999)

Decyzja Nr 1/2003 Wspólnego Komitetu WE - Andora z 3 września 2003 r. dotycząca ustaw, rozporządzeń i ustaleń administracyjnych koniecznych dla właściwego funkcjonowania unii celnej (OJ L 253 z 07/10/2003), w szczególności jej artykuły 62 do 64

Rozporządzenie Rady (WE) Nr 2302/2001 z 15 listopada 2001 r. w sprawie szczegółowych reguł stosowania artykułu 12 (2) Umowy w formie wymiany listów pomiędzy Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Księstwem Andory (OJ L 310 z 28/11/2001)

Umowa o współpracy i unii celnej między Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Republiką San Marino (z 16 grudnia 1991 r.) i Protokół dotyczący rozszerzenia z dniem 1 stycznia 1995 r. (OJ L 84 z 28/03/2002)

Protokół 3 do Umowy między Wspólnotą Europejską i Rządem Danii i Rządem Lokalnym Wysp Owczych (OJ L 53 z 22/02/1997)

Załącznik V do Protokołu 1 do Aneksu V Umowy z Cotonou (OJ L 65 z 08/03/2003 i L 83 z 01/04/2003) - dotyczy krajów AKP (Afryka, Karaiby, Pacyfik)

Załącznik III do Umowy ustanawiającej stowarzyszenie miedzy Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi a Republiką Chile (OJ L 352 z 30/12/2002)

Załącznik III do Umowy Przejściowej w sprawie handlu i spraw związanych z handlem między Wspólnotą Europejską i Meksykiem (OJ L 157 z 30/06/2000 i OJ L 245 z 29/09/2000), ostatnio zmieniony Decyzjami Nr 1/2002 i 5/2002 Wspólnej Rady Unia Europejska - Meksyk dotyczących Załącznika III do Decyzji Nr 2/2000 (OJ L 44 z 18/02/2003) oraz Decyzja 1/2004 Wspólnego Komitetu dotycząca Załącznika III (OJ L 113 z 20/04/2004)

Protokół 1 do Umowy w sprawie handlu, rozwoju i współpracy między Wspólnotą Europejską i jej Państwami Członkowskimi a Republiką Południowej Afryki (OJ L 311 z 04/12/1999)

Autonomiczne porozumienia preferencyjne

Rozporządzenie Rady (WE) Nr 82/2001 z 5 grudnia 2000 r. dotyczące definicji pojęcia "produkty pochodzące" i metod współpracy administracyjnej w handlu między terytorium celnym Wspólnoty a Ceutą i Melillą (OJ L 20 z 20/01/2001)

Załącznik III do Decyzji Rady Nr 2001/822/EC z 27 listopada 2001 r. w sprawie stowarzyszenia krajów i terytoriów zamorskich (OCT) ze Wspólnotą Europejską ("Overseas Association Decision") (OJ L 314 z 30/11/2001 i L 324 z 07/12/2001)

Generalny System Preferencji¹: zmienione Rozporządzeniami (WE) Nr: 12/97, 1602/2000 i 881/2003

Generalny System Preferencji (kumulacja z materiałami z Norwegii lub Szwajcarii): porozumienie w formie wymiany listów między Wspólnotą a każdym z krajów EFTA, które przyznaje preferencje taryfowe GSP, pod warunkiem, że towary pochodzące z Norwegii lub Szwajcarii będą traktowane przy ich wprowadzeniu na terytorium celne Wspólnoty jako towary posiadające wspólnotowe pochodzenie (umowa wzajemna) (OJ C 38 z 08/02/2001) - Wyjaśnienie dla importerów (OJ C 104 z 04/04/2001)

Zachodnie Bałkany²: zmienionego Rozporządzeniami (WE) Nr: 12/97, 1602/2000, 444/2002 i 881/2003 - dotyczy Serbii i Czarnogóry, Bośni i Hercegowiny oraz Albanii.

3.3. Zasady ustalania preferencyjnego pochodzenia towarów

Rozważając preferencyjne pochodzenie towarów należy kierować się szeregiem zasad, które zawarte są w przepisach prawa. W pierwszej kolejności należy ustalić, który z przepisów wymienionych w paragrafie 3.2. będzie miał zastosowanie w danym przypadku.
Decydujące znaczenie ma tutaj kraj lub region, do którego wywożony będzie towar.

Przykład

Niezależnie od liczby regulacji prawnych dotyczących ustalania preferencyjnego pochodzenia towarów, ich postanowienia są zbliżone i przewidują podobne kryteria nabywania statusu towaru "pochodzącego" przez produkt. Ponieważ jednak uregulowania nie są identyczne, towar "pochodzący" w myśl jednej z umów, może okazać się "niepochodzący" w rozumieniu innej umowy. Żeby nie popełnić błędu należy więc zachować ostrożność przy korzystaniu z przepisów i sięgać do właściwych regulacji.

Produkt jest uważany za "pochodzący" w następujących przypadkach:

Towarami całkowicie uzyskanymi są:

Przepisy podają szczegółowe określenie, co należy rozumieć pod pojęciem "ich" statki.

3.3.2 Towary wystarczająco przetworzone

Gdy na dowolnym etapie wytwarzania danego towaru, użyto surowców lub materiałów pochodzących z innych krajów, produkt nie może uzyskać pochodzenia w oparciu o postanowienia dotyczące towarów całkowicie uzyskanych. Przepisy ustalają jednak szczegółowe wymogi, jakie muszą być spełnione, aby towar mógł być uznany za poddany wystarczającemu przetworzeniu.
Wymogi te są określane najczęściej w załącznikach nr II do odpowiednich protokołów i dotyczą one wyłącznie przetworzeń, jakie muszą być dokonane na materiałach "niepochodzących".
Zapisane tam reguły pochodzenia można zasadniczo podzielić na trzy kategorie:

• reguła ogólna,
• reguły technologiczne i
• reguły wartościowe.

  Reguła ogólna to inaczej reguła zmiany pozycji taryfy celnej.
  Reguły technologiczne są uregulowaniami określającymi sposób wytwarzania oraz wymagane etapy przetworzenia. Reguły wartościowe wprowadzają ograniczenia co do wartości używanych niepochodzących surowców, nie odnosząc się do technologii produkcji.
  Występują jednak także reguły "mieszane", które zawierają regulacje łączące w sobie dwa lub nawet trzy różne typy reguł.
  Niekiedy przepisy przewidują jednak dodatkową tolerancję w wysokości 10% ceny ex-works produktu, tzn. że materiały niepochodzące, które zgodnie z regułą nie powinny być użyte, mogą być użyte pod warunkiem, że ich wartość nie przekroczy ww. limitu.
  Nie może być też przekroczony jakikolwiek inny limit określony w danej regule, jako maksymalna wartość materiałów niepochodzących. Tolerancja ta nie może być jednak stosowana do produktów z działów od 50 do 63 Zharmonizowanego Systemu.

  3.3.3 Kumulacja pochodzenia

  W ramach przepisów ustalających reguły pochodzenia pojawiają się najczęściej regulacje wprowadzające "kumulację pochodzenia".
  Jest to zasada, która ma wzmacniać powiązania gospodarcze stron danej umowy. Uzyskanie preferencyjnego pochodzenia przez produkt wymaga przeprowadzenia wystarczającej obróbki lub przetworzenia, których poziom określa odpowiednia dla tego produktu reguła pochodzenia. Przeprowadzenie takiej obróbki czy przetworzenia wymagane jest jednak tylko w odniesieniu do "niepochodzących" materiałów i surowców, a więc tych, które nie posiadają statusu pochodzących z kraju, w którym przeprowadzane są te operacje.
  Zgodnie z zasadą kumulacji pochodzenia dopuszczalne jest użycie surowców czy materiałów posiadających udokumentowane preferencyjne pochodzenie z krajów, które są stroną danej umowy. Tym samym producenci mogą chętniej korzystać z surowców, których pochodzenie może zostać wykorzystane do uzyskania preferencyjnego pochodzenia przez produkt z wykorzystaniem "kumulacji pochodzenia", gdyż nie muszą być one poddane takiej obróbce, jaka jest wymagana przez regułę pochodzenia dla produktu. Traktowane są tak jakby pochodziły z kraju, w którym wytwarzany jest produkt. Tymczasem używanie surowców "niepochodzących" wymaga przeprowadzenia znacznie bardziej zaawansowanego procesu technologicznego.
  Towar, któremu przypisane zostało preferencyjne pochodzenie w oparciu o kumulację pochodzenia może być wywieziony z odpowiednim dowodem pochodzenia tylko do kraju, z którym zawarta jest odpowiednia umowa o stosowaniu kumulacji.

  Przykład

  Dla większości produktów odzieżowych reguła pochodzenia wymaga wytworzenia ich od etapu przędzy. Surowiec ten może być materiałem pochodzącym z importu, ale z przędzy tej należy uzyskać tkaninę, a z niej dopiero uszyć odzież, która uzyska tą drogą preferencyjne pochodzenie. Stosując jednak zasadę kumulacji pochodzenia producent może wykorzystać tkaninę pochodzącą z kraju objętego systemem kumulacji i w ten sposób wytworzyć odzież, która uzyska status towaru pochodzącego, bez konieczności przeprowadzania u siebie procesu tkania.

  Wyróżnia się trzy podstawowe typy kumulacji pochodzenia:

  - kumulacja bilateralna (dwustronna), występuje w przypadkach, gdy dana umowa jest umową wyłącznie dwustronną i nie ma odniesień do innych krajów lub regionów; w ramach tej kumulacji mogą być wykorzystywane surowce i materiały pochodzące wyłącznie z tych dwóch krajów;

  Przykład

  Zastosowaniem kumulacji tego typu są postanowienia Protokołu 4 do Umowy Przejściowej w sprawie handlu i spraw związanych z handlem miedzy Wspólnotą Europejską i Republiką Chorwacji;

  - kumulacja diagonalna (wielostronna), występuje w przypadku umów wprowadzających możliwość kumulowania pochodzenia w ramach strefy wolnego handlu, do której należy więcej niż dwa kraje; państwa strefy ustanawiają pomiędzy sobą umowy zawierające w swojej treści (najczęściej w formie specjalnego protokołu) identyczne reguły pochodzenia;

  Przykład

  Strefa pan-europejska (UE, EFTA, Rumunia, Bułgaria, Turcja);

  
  

  - kumulacja pełna (całkowita), jest najbardziej zaawansowanym modelem kumulacji pochodzenia, gdyż dopuszcza uwzględnianie przy ustalaniu pochodzenia produktu, obróbek i przetworzeń przeprowadzonych na surowcach i materiałach, które były wykonane w innym kraju niż kraj produkcji, a które były niewystarczające do uzyskania przez półprodukt preferencyjnego pochodzenia; operacje te jednak mogą zostać uwzględnione przy określaniu pochodzenia towaru wytworzonego z wykorzystaniem tych półproduktów w innym kraju strefy pełnej kumulacji;

  Przykład

  Takiej strefy pełnej kumulacji pochodzenia jest Europejski Obszar Gospodarczy; nawiązując do omówionego wyżej przykładu stosowania kumulacji pochodzenia przy wytwarzaniu odzieży można zaprezentować także zasadę stosowania kumulacji pełnej: przędza jest sprowadzana do Norwegii i poddawana procesowi tkania, uzyskana tkanina nie nabywa preferencyjnego pochodzenia (obróbka niewystarczająca) i jest przekazywana do Polski celem uszycia spodni, a wyrób finalny jest wywożony na Islandię; operacje przeprowadzone w Norwegii jak i w Polsce traktowane odrębnie nie pozwalają na nadanie spodniom statusu towaru pochodzącego, ale z wykorzystaniem pełnej kumulacji jest to możliwe - w sumie przeprowadzone operacje są wystarczające - w ramach strefy produkt został wytworzony od etapu przędzy.

  
  
  

  Informacja: Ministerstwo Finansów

  
  

  Powrót