| ||
| | |
Powrót
|
1 strona
Forum
|
Zarządzanie
|
Eksport
|
Linki
|
Autorzy
Kontakt
Szukaj
|
| |
| |
|
| |
|
|
| « | Eksport |
| « | Unia Europejska |
| « | MŚP |
| « | Artykuły |
| · | Informacje |
| · | Informacje archiwum |
| · | Przewodnik po Unii |
| · | Aktualności krajowe |
| · | Top www |
| · | Informacje branżowe |
| |
| Artykuły informacyjne z kraju i ze świata | |
| Powrót |
| : Eksport | Cło |
|
|
| Procedury celne - opis |
|
|
| Spis Treści |
| Procedura odprawy czasowej |
| Procedura składu celnego |
| Wspólna procedura tranzytowa |
| Procedura uszlachetniania biernego |
| Procedura uszlachetniania czynnego |
Procedura odprawy czasowej pozwala na wykorzystywanie na polskim obszarze celnym towarów niekrajowych przeznaczonych do powrotnego wywozu bez dokonywania żadnych zmian, z wyjątkiem zwykłego zużycia wynikającego z używania tych towarów, z całkowitym lub częściowym zwolnieniem od cła i bez stosowania wobec nich środków polityki handlowej.
Katalog towarów, które mogą być objęte procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła zawarty został w § 128 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 8 marca 2001 r. w sprawie gospodarczych procedur celnych (Dz. U. Nr 18, poz. 214). Natomiast dodatkowe warunki i zasady stosowania procedury odprawy czasowej, jakie muszą być spełnione, by towary wymienione w tym przepisie zostały objęte procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła określono w § 129 - § 143 rozporządzenia.
Stosowanie procedury odprawy czasowej uzależnione jest od uzyskania pozwolenia organu celnego. Jest ono udzielane na wniosek osoby, która ma użytkować towary lub organizować ich użytkowanie i tylko wówczas, gdy istnieje możliwość ustalenia tożsamości towarów przywożonych (chyba że organ celny uzna, iż brak możliwości ustalenia tożsamości towaru nie spowoduje nadużycia tej procedury).
Wskazany w pozwoleniu termin, w jakim towary objęte procedurą odprawy czasowej powinny zostać powrotnie wywiezione lub otrzymać nowe przeznaczenie celne, nie może przekroczyć 2 lat, licząc od dnia przyjęcia zgłoszenia celnego, chyba że przepis szczególny przewiduje skrócenie tego terminu. Organ celny może w szczególnie uzasadnionych okolicznościach, na wniosek osoby zainteresowanej i we właściwych granicach, przedłużyć ten termin
Objęcie towarów tą procedurą wymaga złożenia zabezpieczenia w celu zapewnienia pokrycia kwoty wynikającej z długu celnego, mogącego powstać w stosunku do tych towarów, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Organ celny może odstąpić od pobrania zabezpieczenia.
W procedurze odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła korzystający z procedury nie płaci podatku VAT przy obejmowaniu towarów procedurą, ale kwota tego podatku jest zabezpieczana tak jak kwota mogącego powstać długu celnego.
Natomiast, jeżeli towar został objęty procedurą odprawy czasowej z częściowym zwolnieniem od cła, to podatek VAT należy zapłacić w pełnej wysokości, a kwota cła za towary objęte tą procedurą wynosi za każdy rozpoczęty miesiąc jej stosowania 3% kwoty cła, które miałoby być uiszczone za te towary, gdyby zostały dopuszczone do obrotu w dniu, w którym zostały objęte procedurą odprawy czasowej.
Możliwe jest również objęcie procedurą odprawy czasowej z całkowitym zwolnieniem od cła niektórych kategorii towarów z zastosowaniem karnetu ATA, co wynika z przyjętych przez Polskę umów międzynarodowych.
Podstawowe uregulowania prawne z zakresu stosowania procedury składu celnego określone zostały w następujących aktach prawnych:
Instytucja składu celnego spełnia kluczową funkcję w zakresie optymalizacji funkcji celnych przedsiębiorstwa. Sprzyja ona wzrostowi efektywności gospodarowania zwłaszcza w wypadku firm, prowadzących działalność z wykorzystaniem towarów sprowadzanych z zagranicy. Możemy wyodrębnić dwie podstawowe funkcje. Pierwsza z nich umożliwia odroczenie płatności cła i podatku należnego od towarów wprowadzanych na polski obszar celny (skład celny jest obecnie polskim obszarem celnym). Pozwala to na racjonalne gospodarowanie funduszami firmy. Wymagane opłaty celne uiszczane są bowiem dopiero wówczas, kiedy towar zostaje objęty procedurą dopuszczenia do obrotu i wprowadzony na polski obszar celny. Następuje to więc w momencie faktycznego wykorzystania towaru w procesach gospodarczych, a nie w chwili jego przywozu z zagranicy. Towar wprowadzony do składu celnego może być następnie wyprowadzony (objęty procedurą dopuszczenia do obrotu) w ilościach i terminach dogodnych dla importera.
Obok grupy składów celnych ukierunkowanych na zaopatrzenie rynku wewnętrznego, coraz większą popularność zyskują składy celne specjalizujące się w reeksporcie składowanych towarów. W praktyce gospodarczej, tego typu składy celne prowadzą głównie działalność związaną z reeksportem (przeznaczenie celne powrotny wywóz). Również w tym wypadku instytucja składu celnego pozwala na zakup dużych ilości towarów, po konkurencyjnych cenach, a następnie dokonywanie powrotnego wywozu tych towarów niewielkimi nawet partiami, w sposób odpowiadający aktualnemu zapotrzebowaniu zgłaszanemu przez zagranicznego odbiorcę, czy też jego możliwościom finansowym.
W ostatnim czasie zaobserwować można także nowe zjawisko, polegające na tworzeniu w kraju tzw. centrów dystrybucyjnych towarów. Są to składy celne o bardzo dużej powierzchni magazynowej, dysponujące nowoczesną infrastrukturą techniczną i bogatym zapleczem pozwalającym nie tylko na przetwarzanie składowanych towarów ale również na wytwarzanie z przywiezionych surowców i podzespołów, wysokich jakościowo urządzeń. Skład celny, stanowiący kluczowe ogniwo w działalności centrum dystrybucyjnego, wykorzystywany jest zarówno do składowania towarów krajowych, jak i takich, które zostały wcześniej przywiezione z zagranicy bądź to w formie wyrobów gotowych, bądź też półproduktów, które po poddaniu w kraju procesom uszlachetniania zostają - przed wywiezieniem zagranicę, czasowo składowane w składzie celnym. Towary pochodzące z takich centrów dystrybucyjnych są później, w zależności od potrzeb, albo przeznaczone na zaopatrzenie rynku wewnętrznego i wprowadzane do obrotu na polskim obszarze celnym, albo też przeznaczone na reeksport do innych krajów Europy Środkowej i Wschodniej.
Korzystanie z procedury składu celnego wymaga uzyskania pozwolenia organu celnego oraz jest uwarunkowane złożeniem zabezpieczenia w celu zagwarantowania pokrycia długu celnego mogącego powstać w związku z objęciem towaru procedurą składu celnego.
Oprócz przedstawionych powyżej możliwości, przepisy Kodeksu celnego przewidziały także szereg innych ułatwień, których przedmiotem mogą być towary objęte procedurą składu celnego. Należy do nich np. możliwość czasowego wyprowadzenia ze składu celnego towarów objętych procedurą składu celnego. Czasowe wyprowadzenie towarów może mieć miejsce po uprzednim uzyskaniu pozwolenia organu celnego.
Instytucja świadczenia usług polegających na sprzedaży komisowej towarów objętych procedurą składu celnego odgrywa niezwykle ważną funkcję w działalności składu celnego. Usługa konsygnacji łączy w sobie dwa zasadnicze elementy: składowanie towarów, które są następnie przedmiotem sprzedaży komisowej, dokonywanej przez prowadzącego skład celny.
Zgłoszenie celne o objęcie towarów procedurą składu celnego, w celu konsygnacji, może być dokonane wyłącznie na rzecz osoby prowadzącej skład celny. Warunkiem objęcia towarów będących przedmiotem konsygnacji, procedurą składu celnego, jest zwarcie przez prowadzącego skład celny z właścicielem towarów, umowy składu i umowy komisu - na warunkach określonych w przepisach Kodeksu Cywilnego. Dopuszcza się także zawarcie jednej umowy (kontraktu konsygnacyjnego) łączącej w sobie elementy wymienionych wcześniej umów cywilnoprawnych. Przedmiotem konsygnacji mogą być tylko towary niekrajowe.
Kodeks celny, wzorem ustawodawstwa wspólnotowego, nie ogranicza w czasie, terminu składowania towarów objętych procedurą składu celnego. Jedynie w wyjątkowych wypadkach organ celny może wyznaczyć termin, przed upływem którego korzystający ze składu celnego powinien nadać towarom inne przeznaczenie celne. Pozwala to na szersze wykorzystanie możliwości składowania towarów, na które występuje popyt sezonowy, uzależniony np. od pory roku.
Zakończenie procedury składu celnego następuje wówczas, gdy towary uprzednio objęte procedurą składu celnego otrzymują inne przeznaczenie celne dopuszczone przez przepisy prawa celnego. Wyboru konkretnego przeznaczenia celnego, jakie zostanie nadane towarom objętym procedurą składu celnego dokonuje - z uwzględnieniem ograniczeń wynikających z przepisów prawa - osoba korzystająca z procedury składu celnego. Nadanie towarom uprzednio objętym procedurą składu celnego innego przeznaczenia celnego wymaga spełnienia warunków dla nadania tego przeznaczenia, które zostały określone w przepisach prawa celnego.
Towary niekrajowe objęte procedurą składu celnego mogą otrzymać w szczególności jedno z następujących przeznaczeń celnych:
Od dnia 1 lipca 1996r. Polska, wraz z krajami Wspólnoty Europejskiej, EFTA i Grupy Wyszehradzkiej, stała się stroną Konwencji z dnia 20 maja 1987r. o wspólnej procedurze tranzytowej (WPT).
Oprócz Polski, stronami Konwencji są następujące kraje: Austria, Belgia, Czechy, Dania, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, Republika Federalna Niemiec, Słowacja, Szwajcaria, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania i Włochy.
Wspólna procedura tranzytowa stosowana jest w transporcie drogowym oraz, w formie uproszczonej, w transporcie kolejowym i lotniczym.
W ramach wspólnej procedury tranzytowej towary są przewożone z urzędu wyjścia w jednym kraju-stronie Konwencji do urzędu przeznaczenia w drugim kraju-stronie Konwencji na podstawie jednego dokumentu celnego (kart zgłoszenia tranzytowego) i jednego zabezpieczenia, ważnych od rozpoczęcia do zakończenia procedury. W urzędach celnych tranzytowych formalności celne ograniczone są do minimum.
W trakcie przewozu dozwolone jest dokonanie zmiany środka transportu. Należy jednak pamiętać, że przewożona przesyłka nie może podlegać podziałowi, ani nie można do niej doładować innych towarów. Oznacza to, że taka sama ilość i rodzaj towaru, która została objęta procedurą tranzytu na podstawie jednej noty tranzytowej, musi zostać dostarczona do miejsca przeznaczenia.
W jednym środku transportu mogą natomiast być przewożone towary na podstawie kilku not tranzytowych.
Zgodnie z art. 151 § 1 Kodeksu celnego procedura uszlachetniania biernego pozwala dokonać czasowego wywozu towarów krajowych poza polski obszar celny w celu poddania ich procesom uszlachetniania oraz dopuszczenia produktów powstałych w wyniku tych procesów do obrotu, z całkowitym lub częściowym zwolnieniem od cła, z zastrzeżeniem art. 129 regulującego stosowanie tej procedury w ramach procedury uszlachetniania czynnego oraz przepisów mających zastosowanie do systemu wymiany towarów określonego w art. 159-164.
Procesami uszlachetniania, o których mowa w tym przepisie są:
Procedurą uszlachetniania biernego nie mogą zostać objęte towary krajowe:
Korzystanie z procedury uszlachetniania biernego wymaga złożenia stosownego wniosku, którego wzór stanowi załącznik nr 47 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 8 marca 2001 r. w sprawie gospodarczych procedur celnych.
Pozwolenie udzielane jest jedynie:
W pozwoleniu na korzystanie z procedury uszlachetniania biernego organ celny w szczególności wyznacza termin, w którym produkty kompensacyjne (tj. wszelkie produkty powstałe w wyniku procesu uszlachetniania) powinny zostać powrotnie przywiezione na polski obszar celny, a także zatwierdza współczynnik produktywności, może również określić sposób jego wyznaczania.
Produkty powstałe w wyniku procesów uszlachetniania dopuszczane są do obrotu z całkowitym lub częściowym zwolnieniem od cła, które polega na odliczeniu od kwoty cła za produkty kompensacyjne dopuszczone do obrotu kwoty cła, które miałoby zastosowanie w tym samym dniu do towarów wywiezionych czasowo, jak gdyby były one przywożone na polski obszar celny z kraju, gdzie zostały poddane procesowi uszlachetniania.
Całkowite lub częściowe zwolnienie od cła, o którym mowa w art. 157 § 1 Kodeksu celnego, może być udzielone jedynie w wypadku, gdy zgłoszenie celne o dopuszczenie do obrotu produktów kompensacyjnych zostało złożone w imieniu lub na rzecz:
Całkowite lub częściowe zwolnienie od cła może być udzielone także wtedy, gdy jeden z warunków lub obowiązków wynikających z procedury nie został spełniony, o ile uchybienia te nie miały rzeczywistego wpływu na prawidłowy przebieg procedury.
Kwestie szczegółowe dotyczące stosowania procedury uszlachetniania biernego określone zostały w przepisach § 155 do § 187 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie gospodarczych procedur celnych.
Zasadą jest, że przywóz towarów z zagranicy wymaga uiszczenia, przez importera, należności celnych. Istnieją jednak sytuacje gdy pobieranie cła od sprowadzanych towarów nie jest, ze względów gospodarczych, uzasadnione. Do tych sytuacji zalicza się np. przywóz z zagranicy surowców, które wprowadzane są na polski obszar celny tylko na określony czas potrzebny do wytworzenia gotowego produktu, zwanego w przepisach celnych produktem kompensacyjnym, a następnie, w postaci tego produktu, są wywożone z powrotem za granicę. Utrzymywanie cła, w takim wypadku, powodowałoby zmniejszenie zainteresowania krajowych producentów działalnością eksportową z uwagi na brak konkurencyjności na rynkach zagranicznych spowodowanej wysokimi kosztami produkcji.
A zatem w celu wspierania eksportu, pod szczegółowo uregulowanymi warunkami, umożliwiono wprowadzanie takich surowców na polski obszar celny bez konieczności uiszczania cła lub dopuszczając jego zwrot.
Te szczególne uprawnienia w obrocie towarowym z zagranicą nazwano procedurą uszlachetniania czynnego.
Zgodnie z regulacją zawartą w art. 121 § 1 pkt 1 i 2 Kodeksu celnego (Dz.U. nr 75 z 2001r. poz.802) oraz odpowiednich przepisach rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie gospodarczych procedur celnych (Dz.U. nr 18 z 2001r. poz.214) procedura uszlachetniania czynnego pozwala na poddanie na polskim obszarze celnym jednemu lub większej liczbie procesów uszlachetniania:
Procedura uszlachetniania czynnego w zależności od zastosowanego systemu umożliwia albo bezcłowy przywóz z zagranicy surowców (system zawieszeń) albo odzyskanie uprzednio zapłaconego od nich cła (system ceł zwrotnych)
System zawieszeń
Towary przeznaczone do uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń nie są obciążane cłem, jak również nie stosuje się wobec nich środków polityki handlowej tj. ustanowionych w ramach polityki gospodarczej państwa pozataryfowych środków, takich jak ograniczenia ilościowe oraz zakazy dotyczące przywozu lub wywozu towarów.
Oznacza to, że na czas pozostawania towarów na polskim obszarze celnym w celu poddania ich procesom uszlachetniania, zarówno należności celne jak i środki polityki handlowej są zawieszone.
Należności celne uiszcza się dopiero wtedy gdy towary (w postaci produktów kompensacyjnych lub towarów w stanie nie zmienionym) zostaną dopuszczone do obrotu. Wtedy też stosuje się środki polityki handlowej, które obowiązują wobec tych towarów w momencie przyjęcia zgłoszenia o dopuszczenie ich do obrotu.
Z wyżej przedstawionych powodów procedurę uszlachetniania czynnego w systemie zawieszeń nazywa się procedurą zawieszającą.
Istota zawieszenia poboru należności celnych związana jest z założeniem, że towary, wobec których stosuje się takie zawieszenie są przeznaczone do powrotnego wywozu. Zawieszenie poboru należności celnych wymaga złożenia zabezpieczenia. Jego celem jest zagwarantowanie pokrycia kwoty wynikającej z długu celnego, mogącego powstać w stosunku do tych towarów.
W związku z powyższymi zasadami na stosowanie systemu zawieszeń decydują się zazwyczaj te podmioty, które prowadzą działalność eksportową i mają zapewnione za granicą rynki zbytu dla produktów kompensacyjnych. Głównie dotyczy to wypadków tzw. usługowego przerobu, a więc gdy proces uszlachetniania przeprowadzany jest przy wykorzystaniu towarów powierzonych przez kontrahenta zagranicznego.
Poprzez zapewnienie możliwości powrotnego wywozu produktów kompensacyjnych (kontrakt, umowa) podmioty te nie muszą angażować środków finansowych w przywóz towarów potrzebnych do ich wytworzenia.
W przypadku jednak gdy system ten wykorzystywany jest przez podmiot, który nie ma pewności, iż wyprodukowany wyrób znajdzie odbiorców poza granicami kraju, dopuszczenie surowców do obrotu spowoduje konieczność uiszczenia obok należności celnych także odsetek wyrównawczych, mających na celu uzupełnienie kwoty cła o koszty związane z przesunięciem daty powstania obowiązku uiszczenia należności celnych.
System ceł zwrotnych
System ten jest stosowany wobec towarów dopuszczonych do obrotu, które po poddaniu ich procesowi uszlachetniania zostaną wywiezione poza polski obszar celny w postaci produktów kompensacyjnych. W takim wypadku, jeżeli spełnione zostały wszystkie warunki korzystania z procedury, przysługuje zwrot lub umorzenie cła należnego do zapłacenia za takie towary.
Zwrot cła dokonywany jest na wniosek osoby korzystającej z procedury jeżeli osoba ta udowodni, że produkty kompensacyjne lub towary w stanie niezmienionym zostały wywiezione poza polski obszar celny albo, że towarom tym nadano jedno z przeznaczeń celnych określonych w art. 133 ust. 1 pkt 2 Kodeksu celnego.
System ceł zwrotnych opiera się na założeniu, że osoba korzystająca z procedury nie musi mieć konkretnego zamiaru wywozu produktów kompensacyjnych, a jedynie przewidywać taką możliwość. Stąd właśnie wygodniejszą formą będzie uprzednie uiszczenie cła. W wypadku bowiem znalezienia nabywcy dla wytworzonego produktu i wywiezieniu tego produktu poza polski obszar celny można ubiegać się o zwrot cła lub jego umorzenie. W przeciwnym wypadku, tj. gdy towar pozostanie na polskim obszarze celnym ( jako towar w stanie nie zmienionym lub w postaci produktu kompensacyjnego) można go zbyć na rynku krajowym bez ponoszenia konsekwencji prawnych (decyzja o stwierdzeniu wypadku powstania długu celnego) i narażenia się na zarzut, iż działanie takie miało na celu odroczenie zapłaty cła.
Wytwarzanie produktów kompensacyjnych z towarów ekwiwalentnych
Jest jednym ze sposobów korzystania z procedury, który poprzez swoją konstrukcję eliminuje te problemy producentów, które wiążą się ze zwłoką w dostawie towarów przeznaczonych do uszlachetniania lub koniecznością wykonania krótkoterminowych zleceń.
Gdy zatem z powyższych powodów producent gotowych wyrobów nie będzie posiadał wystarczającej ilości towaru pochodzącego z importu, a wobec zobowiązań kontraktowych powinien pilnie dostarczyć poza polski obszar celny określoną ilość produktów, może do ich wytworzenia wykorzystać towar krajowy zwany ekwiwalentnym. Jednym słowem, o ile spełnione zostaną określone warunki, może użyć do produkcji towar krajowy w miejsce towaru przywożonego w tym celu z zagranicy.
Przy takim sposobie korzystania z uszlachetniania czynnego, opisane wyżej trudności nie wpłyną ujemnie na rozpoczętą przez krajowy podmiot procedurę, zaś "obrót ekwiwalentny" umożliwi jej zrealizowanie.
Wytwarzanie produktów kompensacyjnych z towarów ekwiwalentnych może być stosowane zarówno w systemie zawieszeń, jak i w systemie ceł zwrotnych.
Wytwarzanie produktów kompensacyjnych z towarów ekwiwalentnych może być stosowane, jeżeli towary ekwiwalentne są tej samej jakości i mają te same cechy charakterystyczne, co towary przywożone do uszlachetniania. Wymóg ten ma na celu wyeliminowanie ewentualnych nadużyć wynikających z wykorzystania różnic jakościowych między towarami przywożonymi a ekwiwalentnymi.
Jeżeli jednak z uzasadnionych powodów producent nie może zdobyć na rynku krajowym towaru odpowiadającego towarowi przywożonemu, wówczas organ celny może wyrazić zgodę na odstąpienie od powyższej zasady, ale tylko poprzez dopuszczenie do procedury towaru ekwiwalentnego o wyższym stopniu przetworzenia.
Uprzedni wywóz
Szczególną formą wyżej opisanego trybu jest tzw. uprzedni wywóz, polegający na wywozie poza polski obszar celny produktów kompensacyjnych wytworzonych z towarów ekwiwalentnych przed przywozem towarów przeznaczonych do uszlachetniania.
Korzyści wynikające dla podmiotów ze stosowania tego trybu są podobne jak w zwykłym "obrocie ekwiwalentnym". Polegają więc na zapewnieniu producentowi ciągłości dostaw surowca - w razie występujących opóźnień w jego imporcie - poprzez zastąpienie go towarem krajowym.
Dopuszczenie jednak, aby gotowy produkt wytworzony z towarów ekwiwalentnych opuścił polski obszar celny przed przywozem towarów przeznaczonych do wykorzystania w procesie, zabezpiecza dodatkowo interesy krajowego podmiotu przed stratami jakie mogłyby powstać z powodu przedłużającej się zwłoki w dostawie.
Procedura uszlachetniania czynnego z wykorzystaniem uprzedniego wywozu może być stosowana wyłącznie w ramach systemu zawieszeń.
| Główny Urząd Ceł |
| Powrót |
|  | |
| ||
| |
1 strona
Powrót
Góra strony
Napisz do nas
|