Artykuły informacyjne z kraju i ze świata

Powrót

: Eksport

Prawo

Akty prawne w transporcie międzynarodowym

Transport morski

Kodeks Morski z dnia 18 września 2001 roku dotyczący m.in. przewozu ładunków w transporcie morskim - Dziennik Ustaw z 2001 roku, nr 138, poz. 1545.

Konosament:

Konwencja Międzynarodowa o Ujednostajnieniu Niektórych Zasad Dotyczących Konosamentów - tzw. Reguły Haskie z 1924 r., zmienione Protokołami z 1968 r. i 1979 r. - tzw. Reguły Hasko-Visbijskie.

Konwencja Narodów Zjednoczonych o Przewozie Towarów Morzem - tzw. Reguły Hamburskie z 1978 r.

W Polsce - Kodeks Morski z 18 września 2001 r. (Dz.U.Nr.138, poz.1545). Przepisów Kodeksu nie stosuje się w przypadku, gdy inne regulacje znajdują się w umowie międzynarodowej, której Polska jest stroną.

Transport samochodowy

W Polsce jednolite normy i standardy dostępu do zawodu przewoźnika drogowego i do rynku zarówno w przewozach międzynarodowych, jak i krajowych reguluje Ustawa z dn. 6 września 2001r. o transporcie drogowym Dz. U. 2001r. Nr 125, poz.1371.

Ustawa o transporcie drogowym - Dz. U. 2001 nr 125 poz. 1371, ustawa z 29.07.2005 o zmianie ustawy o transporcie drogowym Dz. U. 2005 Nr 141, poz. 1184.

CMR - Konwencja podpisana w Genewie w 1956 roku. Polska ratyfikowała ją w 1962 r. Konwencja CMR reguluje stosunki wynikające z treści międzynarodowego samochodowego listu przewozowego CMR, wystawianego przez spedytora lub nadawcę towaru i podpisywanego przez kierowcę w imieniu przewoźnika.

Borderau - dokument spedytorski, umożliwiający rozformowanie przesyłki i wysłania poszczególnych partii towaru do finalnych odbiorców.

TIR - Konwencja dotycząca międzynarodowego przewozu towarów z zastosowaniem tzw. karnetów TIR z dnia 14 listopada 1975 roku - załącznik do Dz. U. 1962 Nr 22, poz. 96 oraz Dz. U. 1984r. Nr 17, poz. 76

ADR - Konwencja dotycząca drogowego przewozu towarów niebezpiecznych (1957r.). załącznik do Dz.U. z 1975 r., numer 35, poz. 189

AETR - Umowa dotycząca pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe - Dz.U. 1999 r. Nr 94 poz. 1086,1087.

ATA - Konwencja celna w sprawie karnetu

ATA dla odprawy warunkowej towarów - Dz. U. z 1969 r. Nr 30 poz. 242 oraz Dz. U. 1998 r. Nr 14 poz. 61,62.

ATP - Konwencja dotycząca przewozu szybko psujących się artykułów żywnościowych i o specjalnych środkach transportu przeznaczonych do tych przewozów - Dz. U. 1984 Nr 49 poz. 254.

Transport kolejowy

W europejskim międzynarodowym transporcie kolejowym funkcjonują dwa systemy prawno-przewozowe:

CIM, oparty na Konwencji z 1980 roku, o międzynarodowym przewozie kolejowym COTIF. COTIF składa się z dwóch załączników:

• załącznika A, dotyczącego przewozu osób i bagażu (CIF)
• załącznika B, dotyczącego przewozu przesyłek towarowych (CIM). Opublikowana w Dz. U. 1985 r. Nr 34 poz. 158.

List przewozowy CIM powinien być sporządzony w dwóch językach - kraju nadania oraz francuskim, niemieckim lub włoskim

Przy przesyłkach kolejowych w ramach Towarzystwa Intercontainer – Interfrigo (ICF) dokumentem stwierdzającym zawarcie umowy przewozu jest kwit przekazania nazywany kwitem zdawczym TR (Transfer Note).

SMGS, oparty na umowie o międzynarodowej kolejowej komunikacji towarowej z 1951 roku -obowiązuje głównie w krajach byłego WNP. Dokument podpisany przez krajowego przedstawiciela ICF - w Polsce firma Polcont, stanowi potwierdzenie przyjęcia przesyłki do przewozu.

Transport Lotniczy

Międzynarodowe przewozy lotnicze podlegają Konwencji Warszawskiej z 1929 roku lub podpisanej w 1999 roku Konwencji Montrealskiej. Między przewoźnikami obowiązują uchwały Zrzeszenia Międzynarodowego Transportu Lotniczego - IATA, oraz Międzynarodowej Organizacji Lotnictwa Cywilnego - ICAO.

W Polsce międzynarodowe przewozy lotnicze regulowane są ustawą - Prawo Lotnicze z 3 lipca 2002r. (Dz.U.Nr.130, poz. 1112 z późn. zm.). Ustawa ta dostosowała polskie prawo do wymogów unijnych.

Międzynarodowy lotniczy list przewozowy - Air Waybill AWB. Określa stosunek nadawcy i odbiorcy towaru do przewoźnika, a jednocześnie jest dokumentem rozliczeniowym w relacji importer - eksporter, ponieważ stwierdza jakość oraz ilość przewożonego towaru.

Przewozy intermodalne

Konwencja Narodów Zjednoczonych o Międzynarodowym Multimodalnym Przewozie Towarów - United Nations Convention on International Multimodal Transport of Goods (Genewa, 24 maja 1980 r.).

Inne

Konwencja celna genewska z dnia 12 grudnia 1972 roku w sprawie przewozu towarów w kontenerach - Dziennik Ustaw z 1983 r., Nr 7, poz. 36 i 37

Ustawa Prawo przewozowe - Dz. U. 2000 Nr 50, poz. 601 z późniejszymi zmianami.

Umowa spedycji

"Przez umowę spedycji spedytor zobowiązuje się za wynagrodzeniem w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do wysyłania lub odbioru przesyłki albo do dokonania innych usług związanych z jej przewozem" - art. 794 k.c.

Spedytor może występować we własnym imieniu lub w imieniu zleceniodawcy: forma zawarcia umowy spedycji - art. 60 lub § 6 OPWS, zawartość zlecenia spedycyjnego § 7 OPWS. Umowa spedycji jest umową zlecenia (art. 734 do 751 k.c.), umową kwalifikowaną, wzajemną, odpłatną i konsensualną (porozumienie stron).

OPWS (OPWS 2002 § 21) - Ogólne Polskie Warunki Spedycyjne, opracowane zostały przez spedytorów, Polski Związek Spedytorów Międzynarodowych, który przeobraził się w Polską Izbę Spedycji i Logistyki oraz zaaprobowane uchwałą Prezydium KIG dn. 23.04.2003 r. nr. 59/15/2003. Są dwie wersje OPWS:1995 r. i 2002 r.

Zastosowanie OPWS zależy od woli stron i musi być wyraźnie wskazane w umowie. Lepiej jest poznać warunki OPWS przed ich zastosowaniem, a nie w trakcie dochodzenia reklamacji.

Obowiązki spedytora:

• zwrot nienależnie pobranych opłat (art. 797 k.c.),
• podjęcie czynności zmierzających do zabezpieczenia praw zleceniodawcy (798 k.c.),
• zakaz wykorzystania we własnym interesie pieniędzy zleceniodawcy (741 i 796 k.c.),
• udzielenie wszelkich informacji zleceniodawcy (740 i 796 k.c.).

Powrót