Artykuły informacyjne z kraju i ze świata

Powrót

: Polska

Samorząd gospodarczy

Konieczny powszechny samorząd gospodarczy

Ponad trzysta osób - naukowców, przedsiębiorców oraz działaczy izb gospodarczych - wzięło udział w konferencji „Samorząd gospodarczy - warunek rozwoju polskiej gospodarki”, zorganizowanej przez Uniwersytet Łódzki, Łódzką Izbę Przemysłowo - Handlową i Krajową Izbę Gospodarczą.

Wstępem do wielowątkowej debaty na ten temat był referat prof. dr. hab. Stanisława Wykrętowicza (Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu) zatytułowany „Prawne aspekty funkcjonowania samorządu gospodarczego w Polsce i Europie”. W konkluzji swych rozważań autor stwierdził, że przedsiębiorcy zrzeszeni obligatoryjnie w izbach samorządu gospodarczego tworzą z mocy ustawy wspólnotę, która uzyskuje podmiotowość publiczno - prawną. Natomiast bez samorządu gospodarczego przedsiębiorcy w relacjach z administracją rządową i samorządem terytorialnym są petentem, nie partnerem. Oto istota samorządu gospodarczego i sens sporu o ustrój prawny izb gospodarczych w III Rzeczypospolitej - podkreślił z naciskiem prof. S. Wykrętowicz.

Do tej ostatniej tezy nawiązał dr Andrzej Arendarski, prezes KIG, ukazując w swym wystąpieniu, cierniową, jak to ktoś nazwał - drogę walki o nowy kształt samorządu gospodarczego, który zgodnie z założeniami środowiska skupionego wokół KIG powinien być samorządem powszechnym. Mimo przedkładania Sejmowi różnych projektów nowelizacji ustawy o samorządzie gospodarczym zawsze w końcowym etapie prac nad nimi okazywało się, że są przeszkody nie do pokonania. Tak było w roku 1991 podczas Sejmu kontraktowego, tak też stało się później w czasie I, II i III kadencji Sejmu RP. Ostatnia wersja stosownego projektu zaległa w szufladach poselskich w roku 2002, przy czym Ministerstwo Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej zakomunikowało, że resort nie wystąpi z inicjatywą ustawodawczą w tej sprawie z powodu zdecydowanego sprzeciwu pracodawców i BCC. Spór ten trwa nadal i nie widać jego końca, a szkody z tym związane ponosi całe środowisko. Szczególnie dotkliwie brak ustawowego uregulowania roli samorządu gospodarczego odczuwają małe i średnie przedsiębiorstwa i rozdrobnione rzemiosło.

Niestety - powiedział Jerzy Bartnik - prezes Związku Rzemiosła Polskiego - brak jest woli politycznej w celu rozwiązania tego problemu, przy czym żadna ze stron nie neguje potrzeby samorządu gospodarczego, jednak gdy dochodzimy do określenia jego kształtu i roli, jaką powinien spełniać w gospodarce - opinie są coraz bardziej podzielone.

Jeszcze dobitniej wyraził to Mieczysław Kozera - prezes Łódzkiej Izby Przemysłowo-Handlowej, stwierdzając m.in., że to urzędnicy i politycy decydują co mają robić przedsiębiorcy, ile ma być hipermarketow, piekarń, stacji benzynowych itp. Stąd ich niechęć do samorządu gospodarczego, bo utraciliby wiele przywilejów. Nie chcą słyszeć o tym, że w krajach zachodnich stan nasycenia przedsiębiorstw określonej branży jest monitorowany przez izby gospodarcze. To one zachęcają do inwestowania tam, gdzie to nie zagraża bankructwem firm rodzinnych oraz zasypywaniem rodzimego rynku towarami po cenach dumpingowych.

Wszędzie w takich sytuacjach brana jest pod uwagę opinia samorządu gospodarczego. U nas, niestety, jest ona lekceważona - twierdzili uczestnicy konferencji.

Zadania samorządu gospodarczego są o wiele szersze, dlatego konieczny jest - jak mówił prof. Tadeusz Markowski - dobrze zorganizowany i silny samorząd powszechny, który powinien być partnerem władz publicznych w różnych inicjatywach stymulowania lokalnego rozwoju gospodarczego i inwestowania w kapitał ludzki. Wzrost zaufania między zrzeszonymi przedsiębiorcami wpłynie na konkurencyjność ich przedsiębiorstw na poziomie lokalnym i międzynarodowym.

Na potrzebę decentralizacji polityki wspierającej rozwój przedsiębiorczości i przekazywanie jej w gestie samorządu gospodarczego zwróciła też uwagę dr hab. Anna Rogut z Uniwersytetu Łódzkiego. Postulowała przy tym konsolidację małych i średnich firm, które w przeciwieństwie do firm dużych znajdują się w najtrudniejszej sytuacji.

Na interesujący aspekt funkcjonowania samorządu gospodarczego zwrócił uwagę Bogdan Golik, eurodeputowany do Parlamentu Europejskiego. Zaproponował m.in podjęcie zdecydowanych kroków w kierunku zwiększenia roli i znaczenia polskich przedsiębiorców w strukturach unijnych. Jednym z obszarów tej aktywności może i powinna być działalność lobbingowa. Zakres tej działalności w Unii Europejskiej jest ogromny. Lobbingiem instytucjonalnym zajmuje się tu 15 tysięcy specjalistów zrzeszonych w 3 tysiącach organizacji. Niestety Polska - jak dotychczas - jest w tych działaniach mało widoczna, żeby nie powiedzieć - nieobecna.

W dyskusji zwracano też uwagę na to, że słabość obecnego samorządu i brak wystarczającej siły przebicia wynika ze słabości wewnętrznych związanych m.in. ze sporem o rolę silnego pionu izb branżowych. Postulowano również rozwinięcie szerokiej ofensywy wyjaśniającej czym jest samorząd gospodarczy i uświadomienie, że nie służy on garstce działaczy samorządowych lecz ogólnemu interesowi polskiej gospodarki.

Niestety nie potrafimy - mówił Andrzej Zdebski - prezydent krakowskiej Izby Przemysłowo-Handlowej - odwoływać się do pięknych kart tradycji samorządu gospodarczego, który nie jest wymysłem ostatnich kilkunastu lat, lecz długim procesem towarzyszącym rozwojowi polskiej przedsiębiorczości.

Bardzo pomocna w forsowaniu idei samorządu gospodarczego byłaby grupa posłów mówiąca tym samym językiem co my podczas tej konferencji - powiedział na zakończenie obrad A. Arendarski. Obecnie takiej reprezentacji w Sejmie nie ma, dlatego uczestnicy konferencji opowiedzieli się za aktywną współpracą z tymi ugrupowaniami politycznymi, które w swych programach mają wpisany rozwój samorządu gospodarczego. Nawet jeśli nie wszystkie z tych zobowiązań zostaną zrealizowane - próbę taką podjąć warto, chociażby dla upowszechnienia oczywistej prawdy, że bez silnego powszechnego samorządu gospodarczego dalsze reformowanie naszej gospodarki jest niemożliwe. Przekonanie o potrzebie ustanowienia powszechnego samorządu znalazło wyraz w przyjętym przez uczestników konferencji - Apelu do Sejmu, Senatu i Rządu RP.

Powrót