Współpraca gospodarcza Polski z Indonezją.

Obroty handlowe Polski z Indonezją w latach 1999 - 2001 w mln USD:

Rok 1999 2000 2001 Eksport 13 14 7 Import 195 205 188 Obroty 208 219 195 Saldo - 182 - 191 - 182

Stan i perspektywy handlu i współpracy z Indonezją

W 2001 r. utrzymywał się niski poziom eksportu do Indonezji oraz wysoki poziom importu z tego kraju. Mimo znaczącej pozycji Polski w obrotach handlowych Indonezji z krajami Europy Środkowo-Wschodniej, wielkość obrotów z naszym krajem jest stosunkowo niewielka i w związku z tym nie ma dla Indonezji istotnego znaczenia.

Eksport z Indonezji do Polski, wg danych indonezyjskich (BPS), stanowił w 2001 r. 0,15% indonezyjskiego eksportu ogółem, podczas gdy import z Polski do Indonezji zaledwie 0,024% indonezyjskiego importu ogółem. Duże różnice w obu statystykach występują przy eksporcie z Indonezji do Polski towarów na które obowiązują preferencyjne stawki celne DEV, a w szczególności w przypadku oleju palmowego. Najważniejszą pozycją w eksporcie indonezyjskim do Polski była od lat kawa ziarnista, niepalona, korzystająca - podobnie jak inne towary pochodzenia tropikalnego - z uprzywilejowanej stawki celnej importowej (GSP). W imporcie z Indonezji coraz bardziej wzrasta udział towarów przetworzonych, takich jak podzespoły komputerowe, urządzenia elektroniczne i mechaniczne, a zmniejsza się udział produktów rolnych i plantacyjnych.

Struktura polskiego eksportu do Indonezji od kilku lat ulega ciągłym zmianom. Duża część sprzedaży ma charakter jednorazowy. Na ograniczenie polskiego eksportu wyrobów stalowych do Indonezji miało wpływ wprowadzenie w 1999 r. ceł antydympingowych (8,2%) na profile stalowe "H" i "I".

Wśród czynników hamujących rozwój polskiego eksportu należy wymienić także obowiązek posiadania przez eksportera żywności i produktów spożywczych certyfikatu "Halal", stwierdzającego, że żywność została wyprodukowana zgodnie z zasadami religii muzułmańskiej.

Dziedziny, branże, towary rokujące rozwój polskiego eksportu

• górnictwo węglowe, zwłaszcza odkrywkowe (modernizacja kopalń węgla brunatnego i kamiennego, dostawa urządzeń górniczych, także dla górnictwa złota),
• gospodarka morska (budowa statków i portów, dostawa urządzeń portowych oraz wyposażenia dla statków, budowa przetwórni ryb na lądzie usługi szkoleniowe i projektowe),
• przemysł lotniczy (dostawy samolotów treningowych, samolotów do gaszenia pożarów i do oprysków, śmigłowców),
• przemysł chemiczny (dostawy technologii oraz wyposażenia do produkcji żywic epoksydowych, bisfenolu A, nonylofenolu itd.),
• transport (dostawa szyn, budowa linii kolejowych),
• dostawy maszyn budowlanych i drogowych, obrabiarek oraz innych maszyn i urządzeń dla potrzeb przemysłu,
• dostawy sprzętu wojskowego i wyposażenia dla policji.

Działania promocyjne na rzecz rozwoju polskiego eksportu

W 2002 r. w lutym 2002 r. przebywała w Indonezji misja gospodarcza polskiego przedsiębiorstw sektora obronnego pod przewodnictwem Sekretarza Stanu w MON, Pana J. Zemke .

W kwietniu 2002 przebywała w Indonezji misja handlowa Polskiej Izby Producentów na Rzecz Obronności Kraju.

W październiku 2002 r. planowana jest organizacja misji handlowej przedsiębiorstw sektora górniczego

Zawarte porozumienia integracyjne i preferencyjne

Indonezja jest członkiem Stowarzyszenia Krajów Azji Południowo -Wschodniej (ASEAN), Porozumienia o Wolnym Handlu ASEAN (AFTA), Organizacji Współpracy Gospodarczej Azji i Pacyfiku (APEC), Stowarzyszenia Handlu Barterowego Azji i Pacyfiku (APCA) i Grupy 15.

Członkostwo w ważniejszych organizacjach międzynarodowych

Indonezja jest członkiem międzynarodowych organizacji gospodarczych systemu ONZ, takich jak: Rady Gospodarczej i Społecznej ds. Azji i Pacyfiku (ESCAP) i Organizacji NZ ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO). Należy także do Światowej Organizacji Handlu (WTO), Banku Światowego (IBRD), Międzynarodowego Funduszu Walutowego (IMF), Azjatyckiego Banku Rozwoju (ADB), i Islamskiego Banku Rozwoju (IDB).

Indonezja jest również stroną następujących porozumień towarowych: Stowarzyszenia Krajów Eksporterów Ropy Naftowej (OPEC), Międzynarodowej Umowy Cynowej, Stowarzyszenia Krajów Producentów Kawy (ACPC) i Międzynarodowej Umowy Kauczukowej.

Specjalne strefy ekonomiczne

W Indonezji funkcjonują dwie strefy wolnocłowe oraz 48 stref produkcji przemysłowej.

Strefy wolnocłowe zlokalizowane są na wyspie Batam u wybrzeży Sumatry i w porcie Tanjung Priok w Dżakarcie. Strefa wolnocłowa na wyspie Batam (obejmuje również wyspy Rempang i Galang) o powierzchni 715 km2 jest większa nawet od Singapuru. Około 40 % powierzchni strefy zajmuje infrastruktura przemysłowa, pozostałe tereny wykorzystywane są dla celów turystycznych.

W strefie wolnocłowej Tanjung Priok działalność gospodarcza skupiona jest wokół obsługi ruchu kontenerowego.

Strefy wolnocłowe oferują inwestorom m.in:

• uproszczone procedury uzyskiwania pozwoleń i licencji na prowadzenie działalności, prawa do gruntu i nieruchomości,
• możliwość zatrudniania zagranicznych ekspertów i konsultantów bez specjalnych zezwoleń,
• uproszczone procedury imigracyjne,
• system zawieszeń ceł importowych, akcyzy i podatku VAT

Strefy produkcji przemysłowej, są to tereny, wyznaczone przez władze prowincji, gdzie lokalizowane mają być zakłady przemysłowe. Administratorami stref są firmy prywatne oraz administracja prowincji ich obowiązkiem jest przygotowanie infrastruktury (drogi, wodociągi, oczyszczalnie ścieków itp.) na danym terenie. Lokalizacja zakładów przemysłowych w takich strefach jest korzystna ze względu na niskie koszty stałe firm (wspólne instalacje, ochrona, obsługa odpadów przemysłowych). W przypadku, jeżeli w danej prowincji znajduje się strefa produkcji przemysłowej, to nowopowstające fabryki muszą być zlokalizowane w strefie. Zlokalizowane są na Jawie, Sumatrze, Kalimantanie oraz Sulawesi.

Podstawowe założenia polityki gospodarczej Indonezji

Założenia wewnętrznej polityki gospodarczej Indonezji mają na celu likwidację skutków kryzysu azjatyckiego 1997/1998 r., stabilizację kursu wymiany rupii indonezyjskiej oraz zwiększenie wzrostu gospodarczego. Główne działania rządu koncentrują się na reformie i restrukturyzacji systemu bankowego (dokapitalizowanie 27 banków), prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych oraz reformie sektora publicznego, restrukturyzacji zadłużenia przedsiębiorstw indonezyjskich i rozwoju sektora małych i średnich firm.

Zagraniczna polityka gospodarcza Indonezji ma na celu odbudowę pozycji gospodarczej Indonezji na rynkach światowych, redukcję zadłużenia zagranicznego kraju (143 mld USD) i odzyskanie zaufania inwestorów zagranicznych. Indonezja zabiega o bardzo dobre stosunki gospodarcze i polityczne z potencjalnymi inwestorami i największymi partnerami gospodarczymi, to jest: Japonią, USA, Chinami, Indiami, Australią, Singapurem oraz krajami Unii Europejskiej. Ze względów polityczno-religijnych (Indonezja jest największym krajem muzułmańskim na świecie), zacieśniono współpracę z krajami arabskimi.

Ogromny wpływ na koniunkturę gospodarczą w Indonezji ma realizacja uzgodnionego z Międzynarodowym Funduszem Walutowym programu reform gospodarczych, od realizacji którego uzależnione są wpłaty kolejnych transz kredytu MFW. Kolejne porozumienia z MFW zawarto w grudniu 2001 i kwietniu 2002. Zawarcie porozumienia i jego akceptacja przez Zarząd MFW są warunkiem uruchamiania kolejnych kredytów - ok. 340 - 400 mln USD.

Wznowienie realizacji uzgadnianego z MFW programu reform umożliwiło wejście w życie porozumienia z wierzycielami rządowymi zgrupowanymi w Klubie Paryskim II.

Inne informacje o rynku

Pomimo prowadzonej od kilku lat polityki liberalizacji gospodarczej, interwencjonizm państwowy nadal odgrywa bardzo dużą rolę w gospodarce Indonezji. Praktycznie każda sfera działalności gospodarczej podlega regulacjom rządowym. System regulacji prawnych, skomplikowany system podatkowy oraz duża liczba agencji i firm państwowych posiadających wyłączność na pewne rodzaje działalności gospodarczej może powodować utrudnienia w dostępie do rynku indonezyjskiego.

Źródło: dane MGPiPS.