Przemysł motoryzacyjny w 2001 roku.

Obroty handlu zagranicznego w sektorze motoryzacyjnym w 2001 r. ukształtowały się korzystnie. Wartość eksportu zwiększyła się o 9,1 proc., zaś importu zmniejszyła się o 5,4 proc. W rezultacie na wymianie towarowej z zagranicą podstawowymi produktami sektora motoryzacyjnego uzyskano dodanie saldo w wysokości 265,3 mln USD podczas gdy w 2000 r. deficyt wynosił 327,4 mln USD. Na poprawę wyników w handlu zagranicznym decydujący wpływ wywarły: wzrost eksportu nowych produktów przemysłu motoryzacyjnego w tym zwłaszcza silników ISUZU oraz spadek popytu wewnętrznego - wymuszającego reorientację eksportową i ograniczenie importu. Partnerami sektora motoryzacyjnego w handlu zagranicznym były głównie kraje europejskie, zwłaszcza UE - podaje Departament Analiz i Prognoz Ministerstwa Gospodarki.

Jednak produkcja sprzedana w 2001 r. w przemyśle motoryzacyjnym (w cenach stałych) zmniejszyła się o 14,4 proc., przy czym jej spadek był głębszy (o 12,1 pkt.) niż w całym przemyśle przetwórczym. Produkcja pojazdów mechanicznych spadła o 22 proc., a nadwozi, przyczep i naczep o 13,2 proc. Wzrosła produkcja części i akcesoriów do pojazdów mechanicznych i ich silników o 5,5 proc., przy czym wzrost był niższy o 33,1 pkt. niż w 2000r

Spadkowi produkcji towarzyszył spadek zatrudnienia. W 2001 r. przeciętne zatrudnienie (w przedsiębiorstwach, w których liczba pracujących przekracza 9 osób) zmniejszyło się o 9,3 tys. osób, tj. o 9,8 proc. do 85,2 tys. osób. Stan pracujących w grudniu 2001 r. wyniósł 79 tys. osób. i w porównaniu z grudniem 2000r. obniżył się o 12 tys. osób (tj. o 13,2 proc.).

Najgłębszy spadek zatrudnienia dotyczył działu produkcji pojazdów mechanicznych, w którym zatrudnienie w 2001 r. zmniejszyło się o 8,6 tys. osób i wyniosło 28,6 tys. osób.

Sytuacja ekonomiczno-finansowa przemysłu motoryzacyjnego w 2001 r. uległa pogorszeniu. Zmniejszyły się przychody na całokształcie działalności gospodarczej (o 15 proc.) oraz na sprzedaży produktów (o 16,2 proc.).

Największy spadek przychodów zarówno ogółem (o 22 proc.), jak i ze sprzedaży produktów (o 23,6 proc.), odnotowali producenci pojazdów mechanicznych oraz producenci nadwozi, przyczep i naczep (odpowiednio o 14,0 proc. i o 14,4 proc.). O spadku przychodów w tych grupach produkcji zadecydował drastyczny spadek sprzedaży samochodów osobowych krajowej produkcji oraz obniżenie średnich cen zbytu (wskaźnik cen produkcji sprzedanej obniżył się z 102,7 proc. w 2000 r. do 98,1 proc. w 2001 r.). Spadek przychodów był głębszy, niż kosztów ich uzyskania o 2,8 pkt. co miało wpływ na pogorszenie wyników finansowych. Ujemny wynik finansowy brutto zwiększył się o 185,5 proc., a wynik finansowy netto o 126,1 proc.

Pogłębiła się deficytowość przemysł motoryzacyjnego. Wskaźnik deficytowości netto zwiększył się o 3,8 pkt. do minus 6 proc. Odsetek przedsiębiorstw deficytowych wzrósł o 6,6 pkt. do 52,2 proc., przewyższając o 13,8 pkt. odsetek przedsiębiorstw deficytowych w całym przemyśle.

Trudną sytuację finansową przemysłu motoryzacyjnego określa wysoki poziom zadłużenia i stosunkowo niska płynność finansowa. Stan zadłużenia na koniec 2001 r. wyniósł ponad 15,4 mld zł i mimo, że w ostatnim roku zmniejszył się o 2,3 proc. to na jego spłatę niezbędna byłaby połowa rocznych przychodów tego przemysłu. Zmniejszyli swoje zadłużenie producenci pojazdów mechanicznych o 6,3 proc. - do ponad 11,1 mld zł oraz nadwozi, przyczep i naczep o 7,7 proc. - do 282,7 mln zł. W przedsiębiorstwach produkujących części i akcesoria zadłużenie wzrosło o 11,4 proc. - do ponad 4 mld zł. Wysoki poziom zadłużenia krótkoterminowego stanowił o niskiej płynności finansowej przedsiębiorstw przemysłu motoryzacyjnego. We wszystkich działach produkcji przemysłu motoryzacyjnego wskaźniki określające płynność finansową kształtują się znacznie poniżej poziomu minimalnych standardów. Pogarszające się wskaźniki płynności finansowej wskazują na poważne trudności przedsiębiorstw w finansowaniu bieżącej działalności.

Nakłady inwestycyjne w 2001 r. wyniosły 2.002,9 mln zł i były mniejsze o 21 proc. niż w 2000 r. Największe nakłady inwestorzy przeznaczyli na maszyny i urządzenia techniczne - 1.297,5 mln zł, tj. 64,8 proc. nakładów ogółem oraz na budynki i budowle - 443 mln zł, tj. 22,1 proc. Nakłady na środki transportowe wyniosły 26,7 mln zł, tj. 1,3 proc. oraz na narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposażenie - 205,8 mln zł, tj. 10,3 proc.

Bezpośrednie inwestycje zagraniczne w produkcję sprzętu transportowego były w rachunku narastającym - najwyższe spośród wszystkich działów przemysłu i wg danych PAIZ wyniosły 5.395 mln USD. Najwięksi inwestorzy to: Fiat (1.505 mln USD), Daewoo (1.422 mln USD), Genaral Motors Corporation (800 mln USD), Alstom (317 mln USD), Isuzu Motors Limited (192, 7 mln USD), Volkswagen AG (186 mln USD) i Delphi Automotive Systems (150 mln USD).

Źródło: dane Ministerstwa Gospodarki