| ||
| | |
Powrót
|
1 strona
Forum
|
Zarządzanie
|
Eksport
|
Linki
|
Autorzy
Kontakt
Szukaj
|
| |
| |
|
| |
|
|
| « | Rynki |
| |
|
|
| INFORMACJE OGÓLNE O FINLANDII |
|
|
1. POŁOŻENIE I KLIMAT
Finlandia (po fińsku Suomi) leży w północnej Europie. Na północy graniczy ze Szwecją i Norwegią, a na wschodzie z Rosją. Od Estonii oddzielona jest Zatoką Fińską. Powierzchnia Finlandii wynosi 338 145 km2, co stawia kraj na siódmej pozycji w Europie. W najszerszym miejscu Finlandia mierzy 540 km, a w najdłuższym 1 160 km. 69 % powierzchni zajmują lasy a 10 % - jeziora. W Finlandii jest 187 888 jezior i 179 584 wysp. 25% powierzchni kraju leży poza kołem podbiegunowym.
Stolicą Finlandii są Helsinki, które liczą 560 000 mieszkańców. Helsinki z sąsiednimi miastami Espoo (216 800 mieszkańców), Vantaa (180 000 mieszkańców), Kauniainen (8 500 mieszkańców) tworzą metropolię zamieszkiwaną przez prawie jedną szóstą ogółu ludności kraju. Inne większe miasta to Tampere (198 000 mieszkańców), Turku (173 600) i Oulu (123 300 mieszkańców). Około 67 % Finów zamieszkuje obecnie obszary miejskie, a 33 % na wsi. Dwie trzecie Finów zamieszkuje w południowej Finlandii, tj. na południe od Tampere.
Klimat kontynentalny charakteryzuje duże zróżnicowanie. Lato jest na ogół ciepłe, a zima mroźna. Średnia temperatura lipca w Helsinkach wynosi 22 Co, a w lutym - 4 Co. Na obszarze poza kołem podbiegunowym rozpoczyna się w końcu grudnia okres nieprzerwanych ciemności, nazywany po fińsku kaamos i trwający na najbardziej na północ położonych terenach kraju 51 dni. W okresie przesilenia letniego w północnej Finlandii słońce pozostaje nad horyzontem całą dobę. Najdłuższy dzień lata trwa ponad dwa miesiące.
2. LUDNOŚĆ
Finlandię zamieszkuje 5 200 000 ludzi przy średniej gęstości zaludnienia 17 osób/km2 (122 osoby /km2 na południu kraju, 2 osoby/km2 na północy kraju). Liczba obywateli zagranicznych zamieszkujących na stałe w Finlandii wyniosła w 2001 roku 97 600 osób czyli 1,8 % ogółu ludności. Największe skupiska tworzą Rosjanie, Estończycy i Szwedzi.
W Finlandii są dwa języki urzędowe - fiński i szwedzki. Szwedzki jest uznawany za język ojczysty przez ok. 6 % Finów. Lapońskim językiem saami mówi 1 700 osób mieszkających w Laponii fińskiej. Język fiński należy do ugrofińskiej grupy językowej. Najbliższym pokrewnym mu jest język estoński, a węgierski daleko spokrewniony. Podstawowym językiem w kontaktach biznesowych jest angielski.
Przeciętna długość życia kobiet wynosi 81 lat, zaś mężczyzn 74 lat. Finlandię zamieszkuje około 1,4 miliona rodzin. Przeciętna liczba dzieci wynosi 1,8.
W Finlandii od 1923 roku istnieje pełna wolność wyznania. Najbardziej powszechny jest ewangelicki kościół luterański: 85 % ludności otrzymało chrzest jako luteranie, podczas gdy 1 % należy do fińskiego kościoła prawosławnego. Ok. 7 000 osób należy do kościoła katolickiego. Dosyć liczną grupę stanowią ateiści, ponad 12 % ludności.
W Finlandii zamieszkuje około 2000 osób pochodzenia polskiego, w tym około 700 posiada polskie paszporty.
3. SYSTEM POLITYCZNY
Finlandia jest republiką parlamentarną. Funkcję głowy państwa sprawuje prezydent wybierany w wyborach powszechnych na sześcioletni okres. Od 2000 roku prezydentem jest Tarja Halonen z Partii Socjaldemokratycznej, zajmującą wcześniej stanowisko ministra spraw zagranicznych. Nowa konstytucja Finlandii, która weszła w życie 1.3.2000 zmniejszyła uprawnienia prezydenta związane z formowaniem rządu. Prezydent zachował jednak dużą władzę decyzyjną w polityce zagranicznej, którą prowadzi we współdziałaniu z rządem.
Władza ustawodawcza leży w rękach jednoizbowego parlamentu (eduskunta po fińsku), składającego się z 200 posłów wybieranych w wyborach powszechnych, odbywających się co cztery lata. W wyborach w 1999 roku Partia Socjaldemokratyczna (SDP) uzyskała 51 mandatów parlamentarnych, partia Centrum - 48 mandatów, konserwatywna Narodowa Partia Koalicyjna Kokoomus - 46, Sojusz Lewicy - 20, Szwedzka Partia Ludowa - 12, Zieloni - 11 i Partia Chrześcijańsko-Demokratyczna - 10 mandatów.
Obecny rząd, sprawujący władzę od 15.4.1999 roku tworzą Partia Socjaldemokratyczna SDP, Narodowa Partia Koalicyjna, Szwedzka Partia Ludowa, Zieloni i Sojusz Lewicy. Premierem jest Paavo Lipponen, przywódca Partii Socjaldemokratycznej. Partia Centrum, który w wyborach w 1999 roku osiągnęła tylko nieznacznie gorszy wynik od SDP już drugą z kolei kadencję znajduje się w opozycji.
4. ZASOBY NATURALNE
Lasy stanowią zielone złoto Finlandii. Lasy dostarczające surowców dla dobrze rozwiniętego w Finlandii przemysłu celulozowo-papierniczego i drzewnego mają istotne znaczenie gospodarcze.
Finlandia posiada złóża surowców naturalnych, które stały się podstawą rozwoju krajowego przemysłu wydobywczego i metalowego. Finlandia posiada złoża miedzi, cynku, siarki, żelaza, ołówiu, niklu i wanadinu, które obecnie nie mają dużego znaczenia gospodarczego. W miejscowości Kemi znajduje się znacząca w skali europejskiej kopalnia chromu. Istotne stały się zasoby pigmentów mineralnych takich jak talk, kaolin, biel tytanowa i węglany używane w produkcji papieru. Kopalnia złota ulokowana jest w Orivesi i planuje się uruchomienie kopalni w Laponii w miejscowości Kittilä. W wschodniej Finlandii zostały niedawno odkryte złoża diamentów, które na razie nie są eksploatowane. Ważne znaczenie dla przemysłu budowlanego mają apatyt, wolastonit, wapień, skaleń, kwarc, granit i piasek. W północnej Finlandii odkryto bardzo bogate zasoby platynowców, m.in. platyny i palladu, mających status surowców strategicznych. Geologicznie obszar Finlandii należy do najstarszej części Europy. Skały pochodzące z ery archaiku, głównie granity, gnejsy i łupki pokrywają prawie całą powierzchnię kraju.
Dzięki tak rozwiniętej infrastrukturze i uruchomionym ostatnio mostom Duńczycy uważają, że kraj ten, a zwłaszcza Kopenhaga staje się głównym ośrodkiem koordynacji działalności gospodarczej zarówno na terenie Skandynawii jak i w rejonie morza Bałtyckiego i jednym z bardziej dynamicznie rozwijających się regionów w Europie Północnej.
|
|
| GOSPODARKA FINLANDII |
|
|
Finlandia rozpoczęła swój marsz ku uprzemysłowieniu w 19. wieku, kiedy zaczęto wykorzystywać szeroko zasoby leśne. Lasy jak i w ciągu wieków zdobyta przez Finów wiedza technologiczna na nich oparta nadal stanowią ważny generator dorobku narodowego. Obecnie Finlandia jest typowym rozwiniętym krajem przemysłowym. Zamożność fińskich gospodarstw domowych jest na przeciętnym poziomie państw - członkowskich Unii Europejskiej. Produkt krajowy brutto na osobę wyniósł w 2001 roku według wstępnych szacunków 26 033 EUR. Ranking Banku Światowego w 1999 roku uplasował Finlandię na 17. miejscu wśród wszystkich państw świata pod względem produktu krajowego brutto per capita.
Po II-iej Wojnie Światowej eksport Finlandii opierał się głównie na wyrobach przemysłu leśnego, a wachlarz produktów eksportowych był bardzo wąski. Do lat 1990-ych produkty metalowe stanowiły ponad 40 % eksportu, a produkty przemysłu papierniczego tylko ok. 30 % eksportu. Silny rozwój przemysłu metalowego po wojnie Finlandia w gruncie rzeczy zawdzięcza spłatom odszkodowań wojennych b. Związkowi Radzieckiemu. Aby poradzić ze spłatą odszkodowań Finlandia musiała poszerzyć i zmodernizować przemysł metalowy, który dostarczał m.in. statki i wagony kolejowe do b. Związku Radzieckiego.
Obecnie jądro eksportu fińskiego to wyroby przemysłu elektrotechnicznego. Jest to zasługa wieloletniej innowacyjnej pracy nad nowymi wyrobami mocno wspieranej przez państwo w ramach ramowych programów technologicznych. W rankingu Światowego Forum Ekonomicznego Finlandia w 2001 roku zajmowała pierwsze miejsce pod względem zaawansowania technologicznego. W rekordowym 2001 roku udział środków przeznaczonych na badanie i rozwój stanowił 3,6 % PKB czyli ok. 5 mld EUR, co uplasowało Finlandię na drugim miejscu w krajach OECD. Ok. 1/3 nakładów na badanie i rozwój przychodzi z budżetu państwa. Głównymi gałęziami przemysłu przeznaczającymi największe nakłady na badanie i rozwój jest przemysł metalowy, elektrotechniczny i elektroniczny oraz chemiczny, farmaceutyczny i drzewno-papierniczy. Najważniejszym wyrobem eksportowym jest obecnie telefon komórkowy. Przewiduje się, że fiński eksport zwiększy się po wprowadzeniu na rynek telefonów komórkowych trzeciej generacji.
Nakłady na badania i rozwój zapewniły Finlandii zrównoważony rozwój gospodarczy w ostatnich latach, a zwłaszcza przyczyniły się do wydobycia się kraju z kryzysu gospodarczego w pierwszej połowie lat 1990. Obok przemysłu drzewno-papierniczego i metalowego pojawił się trzeci filar gospodarki narodowej - kluster informatyczno-telekomunikacyjny. Pojawiły się nowe technologie, które rzutowały na rozwój także innych dziedzin. Finlandia osiągnęła większą dynamikę wzrostu produktywności przemysłowej niż pozostałe kraje europejskie i dogoniła w tym względzie Stany Zjednoczone. W nowych, prężnie rozwijających się branżach powstały miejsca pracy. Wzrosła stopa życia społeczeństwa. Nowa struktura gospodarki stawia jednak poważne wymagania. Przedsiębiorstwa stale muszą się modernizować, wprowadzać nowe produkty i dbać o konkurencyjność.
Proces prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych zapoczątkowano w Finlandii w końcu lat 1980., ale na szerszą skalę ruszył dopiero w 1993 roku. Państwo jest udziałowcem w 46 znaczących spółkach, z czego w 30 posiada kontrolny, a w 16 mniejszościowy pakiet udziałów. Ponadto skarb państwa jest właścicielem akcji 11 spółek giełdowych. Parlament wyraził zgodę na redukcję udziałów państwa w 16 spółkach, z czego w 6 państwo zachowa pakiet większościowy. Od 1991 roku przeprowadzano około 34 emisji akcji rocznie, ale pomimo to nadal prawie połowa przedsiębiorstw znajduje się w rękach skarbu państwa.
W 2000 roku spółki skarbu państwa i spółki udziałowe osiągnęły obroty rzędu 51 mld EUR i zatrudniały prawie 200 000 pracowników. Dzięki prywatyzacji spółki zebrały kapitał na kwotę prawie 1,3 mld EUR, a do budżetu wpłynęło 8,6 mld EUR. Dochody z prywatyzacji przeznaczano głównie na wspieranie polityki przemysłowej państwa i spłaty zadłużenia publicznego.
Finlandia jako jedyny kraj nordycki uczestniczy od 1.1.1999 roku w europejskiej unii walutowej. Z łatwością spełniła kryteria ekonomiczne postawione przez Traktat z Maastricht do wprowadzenia wspólnego pieniądza euro. Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Handlu i Przemysłu oraz organizacje i zrzeszenia branżowe prowadziły szeroko zakrojoną kampanię celem zaznajomienia społeczeństwa z zasadami funkcjonowania nowej waluty, która od 1 stycznia 2002 roku weszła do obiegu. Od 1 marca 2002 roku euro jest oficjalną walutą w Finlandii, chociaż Bank of Finland będzie skupował marki fińskie do 29 lutego 2012 roku W odróżnieniu od innych krajów Eurolandu Finlandia zrezygnowała z wprowadzenia do obiegu 1 i 2 centów, a ceny są zaokrąglane do 5 centów. Wprowadzenie euro w 12 krajach UE pokazało po raz kolejny, że Finlandia jest państwem o wysokim poziomie cen, jednak, jak się tutaj podkreśla, wpływ na to mają takie czynniki, jak m.in. wysokie koszty transportu, stawki podatkowe i konkurencja.
Finlandia w dalszym ciągu utrzymuje czołowe miejsce jeśli chodzi o konkurencyjność. W latach 1995-2000 Finlandia zdecydowanie poprawiła konkurencyjność i wyrosła na przodujące pod tym względem państwo w skali światowej, a obecne notowania wskazują, że zajmuje ona 1-3 miejsce w zależności od międzynarodowych instytucji badających konkurencyjność. Głównymi czynnikami wpływającymi na ten rezultat to przede wszystkim rozwój sektora technologii informatycznych i telekomunikacji, eksport, a także wysoki poziom edukacji oraz infrastruktury. Z uwagi jednakże na recesję światową, uzależnienie od koncernu NOKIA oraz wysokie bezrobocie utrzymanie tej pozycji będzie zadaniem niezwykle trudnym.
Branżowa struktura tworzenia dochodu narodowego w 2001 roku według wstępnych szacunków Centrum Statystycznego kształtowała się następująco:
Nośniki energii w Finlandii w 2001 r.:
Gospodarka fińska w latach 1994 - 2000 odnotowała duże tempo wzrostu przeciętnie ok. 4,5 % rocznie. Eksport, a w szczególności eksport wyrobów przemysłu elektronicznego, wniósł największy wkład do osiągnięcia tak dobrych wyników w tym okresie.
Gospodarka Finlandii wkroczyła w 2001 rok w dobrej kondycji. W roku 2000 charakteryzowało ją wysokie zrównoważone tempo wzrostu. Odnotowano dynamikę PKB w wysokości 5,7 %. W 2001 roku wraz ze spowolnieniem wzrostu gospodarki światowej i słabnącym eksportem, również produkcja weszła w okres stagnacji. Nie stanowi to jednak zagrożenia dla niewątpliwych osiągnięć m.in. wzrostu zatrudnienia, nadwyżki w finansach publicznych oraz redukcji długu publicznego. Z drugiej strony jednak niepokojący jest wysoki stopień bezrobocia ok. 9 %, a także struktura wiekowa ludności, która w Finlandii wyjątkowo szybko zmieni się na niekorzyść w ciągu następnych dwóch dekad. Może pociągnąć to za sobą zmniejszenie się PKB oraz wzrost wydatków publicznych.
Spowolnienie tempa wzrostu gospodarki światowej, które rozpoczęło się od sektora ICT w Stanach Zjednoczonych miało swój negatywny wpływ na przemysł metalowy, elektrotechniczny i elektroniczny w Finlandii, których udział w eksporcie wynosi ok. 55% oraz przemysł papierniczy (udział w eksporcie ok. 25%). Odnotowano stosunkowo duży spadek zamówień i produkcji, choć, jak się podkreśla, możliwe ożywienie nastąpi w połowie 2002 roku. Przemysł elektroniczny i elektrotechniczny odnotował spadek produkcji o 5% (wartość produkcji 22 mld EUR), także wartość eksportu (13 mld EUR) uległa znacznie obniżeniu o 15 % w porównaniu do 2000 roku.
Zarówno Komisja Europejska jak i tutejsi analitycy podkreślają, iż jednym z najważniejszych czynników, które mogą ożywić gospodarkę jest zwiększenie popytu krajowego poprzez redukcje podatków od dochodów osobistych i niską inflację. Zaznacza się przy tym, że czynnikiem ryzyka jest branża IT, która zdominowała fińską gospodarkę i uzależniła od popytu na rynkach eksportowych.
Pozytywnym zjawiskiem jest spadek inflacji z 3,4 % w 2000 roku do 2,6 % w 2001 roku głównie za sprawą niższych cen paliw i stóp procentowych.
Jednym z najtrudniejszych problemów w ostatnich latach była walka z bezrobociem, które spadło z 18% do 9,8 % w okresie 1994-2000. Tak duży poziom utrzymującego się bezrobocia trwa mimo, iż przemysł rozwiniętych technologii jest wielkim kreatorem nowych miejsc pracy. Brakuje jednak dla niego pracowników o odpowiednio wysokich kwalifikacjach. Stąd też zapotrzebowanie na specjalistów z branży ICT z zagranicy oraz w niektórych sektorach gospodarki np. w budownictwie. Nadal będzie notowane duże bezrobocie wśród ludzi młodych między 15-24 rokiem życia, które wynosi 14,8 %. Wskaźnik bezrobocia w 2001 roku wyniósł 9,1 % i był o 0,7 punktu procentowego niższy niż w 2000 roku. Ważną rolę w tym zakresie odegrała Państwowa Spółka Kredytowa FINNVERA, której wsparcie finansowe w postaci kredytów dla krajowych przedsiębiorców pozwoliło utworzyć 10.700 nowych miejsc pracy. Spółka udzieliła kredytów na krajowe projekty o wysokim stopniu ryzyka na kwotę 708,3 mln EUR, a na przedsięwzięcia za granicą 1,8 mld EUR W ramach polityki przemysłowej państwa FINNVERA przyznała kredyty na preferencyjnych warunkach na zakładanie i rozwijanie małych i średnich przedsiębiorstw w kwocie 98,2 mln EUR.
Obniżeniu uległa także wielkość długu publicznego w stosunku do PKB z 44 % w 2000 roku do 41,8 % w 2001 roku, a dodatnie saldo wpływów nad wydatkami budżetu szacuje się na 2,1 % w stosunku do PKB. Nadwyżka bieżących obrotów płatniczych w 2001 roku wyniosła 9 mld EUR.
Po niekorzystnym dla gospodarki roku 2001, fińscy analitycy i eksperci bardzo ostrożnie wypowiadają się co do prognoz na następne lata. Według Bank of Finland wzrost PKB w cenach porównywalnych wyniesie 1,3 % w 2002 roku i 3,1 % w 2003 roku, a wskaźnik inflacji odpowiednio 1,5 % i 1,6 %. Planuje się dalsze zmniejszenie długu publicznego w stosunku do PKB do 41,5 % w 2002 roku i 39,8 % w 2003 roku, natomiast stopa bezrobocia zwiększy się do 9,8 % w 2002 roku, a w 2003 roku wyniesie 9,7 %. Po spadku dynamiki obrotów handlu zagranicznego w 2001 roku przewiduje się niewielki wzrost eksportu o 0,3 % w 2002 roku i 8,9 % w 2003 roku, natomiast importu odpowiednio o 2,6 % i 9,6 %. Nadzieję pokłada się też w planowanym wzroście produkcji przemysłowej o 5% w 2002 roku i 7% w 2003 roku.
Siłą napędową gospodarki pozostanie przemysł metalowy, elektrotechniczny i elektroniczny oraz celulozowo - papierniczy. Wysoka konkurencyjność sektora ICT pozwoli mu zachować mocną pozycję w eksporcie w następnych latach, pomimo przewidywanego spadku cen eksportowych. Liczy się także na szersze wykorzystanie technologii informatycznych w innych branżach, co pozwoli na zwiększenie wydajności i eksportu. Pomimo niezłych prognoz co do popytu na rynkach eksportowych zwraca się uwagę na niejasną sytuację jeśli chodzi o sprzedaż telefonów komórkowych w skali globalnej oraz słabe rezultaty finansowe operatorów telekomunikacyjnych, szczególnie UMTS. Podkreśla się, że powodem tego może być niedoinformowanie konsumentów dotyczące rodzajów usług możliwych do oferowania przez nową generację telefonii komórkowej. Również produkcja w przemyśle celulozowo - papierniczym powinna odzyskać właściwą dynamikę w 2002 roku, czemu ma towarzyszyć wzrost cen eksportowych.
Podstawowe wskaźniki makroekonomiczne gospodarki Finlandii
| Wyszczególnienie | Jednostka | 2000 | 2001 |
| Wielkość PKB (wartość bezwzględna) | w mld EUR | 131,7 | 135,0 |
| Dynamika PKB (ceny porównywalne) | w % | 5,7 | 0,7 |
| Wielkość PKB na 1 mieszkańca | w EUR | 25 400 | 26 033 |
| Dynamika produkcji przemysłowej (ceny porównywalne) | w % | 12,5 | -1,0 |
| Dynamika nakładów inwestycyjnych ogółem (ceny porównywalne) | w % | 5,5 | 2,4 |
| Dynamika konsumpcji indywidualnej | w % | 6,0 | 3,1 |
| Wielkość deficytu budżetowego w stosunku do PKB | w % | + 3,8 | +2,1 |
| Wielkość długu publicznego w stosunku do PKB | w % | 44,0 | 41,8 |
| Wielkość zadłużenia zagranicznego (wartość bezwzględna) | w mld EUR | 9,59 | 9,1 |
| Saldo bieżących obrotów płatniczych | w mld EUR | 9,8 | 9,0 |
| Napływ BIZ w roku sprawozdawczym | w mld EUR | 7,8 | 1,9 |
| Stan BIZ na koniec okresu | w mld EUR | 26,1 | 29,8 * |
| Wielkość inwestycji za granicą (narastająco) | w mld EUR | 56,04 | 63,6 * |
| Średni kurs walutowy FIM/USD w roku sprawozdawczym | _ | 6,4376 | 6,6388 |
| Wskaźnik inflacji (w relacji grudzień-grudzień) | w % | 2,9 | 2,3 |
| Wskaźnik inflacji (średnioroczny) | w % | 3,4 | 2,7 |
| Wzrost płac realnych | w % | 0,6 | 1,9 |
| Liczba bezrobotnych na koniec okresu | tys. osób | 253 | 236 |
| Stopa bezrobocia na koniec okresu | w % | 9,8 | 9,1 |
2 HANDEL ZAGRANICZNY
Obroty handlu zagranicznego Finlandii wyniosły w 2001 roku 83,2 mld EUR (494,9 mld FIM) i były o 3 % niższe w stosunku do rekordowego 2000 roku. Wartość eksportu 47,7 mld EUR (283,5 mld FIM) była niższa o 4 %, a importu 211,9 mld FIM (35,5 mld EUR) o 3 % mniejsza w porównaniu analogicznego okresu roku ubiegłego.
W fińskim eksporcie dominowały (według klasyfikacji SITC):
Największymi partnerami handlowymi Finlandii w eksporcie to kraje UE (udział 53,7 %), w tym Niemcy (udział 12,4 %), Wielka Brytania (9,6 %), Szwecja (8,4 %) oraz USA (udział 9,7 %) i Rosja (5,9 %).
Główne pozycje towarowe w imporcie to:
Udział krajów UE w fińskim imporcie wyniósł 55,7 %, w tym Niemcy (udział 14,5 %), Szwecja (10,2 %) i Wielka Brytania (6,4 %) oraz Rosji (9,6 %) i USA (6,9 %).
Dodatnie saldo handlu zagranicznego wyniosło 12,04 mld EUR (71,6 mld FIM) i było niższe o 0,6 mld EUR (3,6 mld FIM) w porównaniu z 2000 rokiem (75,2 mld FIM tj. 12,6 mld EUR).
3 KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA PODSTAWOWYCH SEKTORÓW GOSPODARKI
3.1 PRZEMYSŁ METALOWY I ELEKTROMASZYNOWY
Udział przemysłu metalowego i elektrotechnicznego w globalnym eksporcie Finlandii w 2000 roku wyniósł aż 56 %, w tym udział przemysłu elektrotechnicznego 31 %. W branży tej działa 3 100 firm zatrudniających powyżej 5 osób. Udział przemysłu metalowego i elektrotechnicznego w tworzeniu produktu narodowego brutto w 2000 roku wyniósł 44,6 %.
Największe spółki w branży metalowej i elektromaszynowej w 2000 roku według wielkości obrotów to: Nokia - telefonia komórkowa, Metso - m.in. maszyny papiernicze, linie dla przemysłu przetwórczego, kruszarki, Outokumpu - produkcja metali i stali nierdzewnej, linie i urządzenia dla przemysłu wydobywczego, Rautaruukki - stal i produkty stalowe, Wartsila - urządzenia i silniki dla statków, Kone - windy, Partek - urządzenia przeładunkowo-załadowcze, maszyny leśnicze, ciągniki.
Więcej informacji o branży, m.in. adresy firm pod adresem www.met.fi Federacja Przemysłu Metalowego i Elektrotechnicznego MET (Federation of Finnish Metal, Engineering and Electrotechnical Industries).
Federacja Przemysłu Elektrycznego i Elektronicznego (Electronic Industries) http://www.electroind.fi
3.2 PRZEMYSŁ DRZEWNO-PAPIERNICZY
Przemysł drzewno-papierniczy tradycyjnie stanowi główną branżą gospodarki fińskiej. Lasy pokrywają obszar wielkości 69 % powierzchni Finlandii. Na jednego Fina przypada 4,6 ha lasu. Są to gęste lasy iglaste, sosnowo-świerkowe. Udział lasów sosnowych w ogólnej powierzchni lasów to 65 %, lasów świerkowych 26 %, a liściastych 8 %. Osoby prywatne posiadają 61,7 % lasów, spółki leśne 8,9 %, państwo 24,5 % i inni 4,9 %.
W 2000 roku udział przemysłu drzewno-papierniczego w produkcie narodowym brutto wyniósł 5,1 %, a w eksporcie fińskim 29,4 %. Jeszcze latach 1950-tych udział branży tej w eksporcie fińskim stanowił około 80 %. Przemysł drzewno-papierniczy stwarza około 20 % produkcji przemysłowej Finlandii. Jednak znaczenie branży dla gospodarki narodowej jest większe niż wnioskować można na podstawie tych liczb. Na przykład 20 % produkcji przemysłu maszynowego przeznacza się dla przemysłu drzewno-papierniczego. Główne produkty to papier, karton, tektura, sklejka, fornir, celuloza. Finlandia jest największym w Europie dostawcą celulozy i drugim papieru. Główne ośrodki branży drzewno-papierniczego koncentrują się w południowej części Finlandii i wzdłuż wybrzeża.
Potencjaci fińskiego przemysłu papierniczego wchodzą również w skład światowej czołówki: Stora Enso, UPM-Kymmene, Metsäliitto, Ahlstrom, Myllykoski.
Więcej informacji o branży, m.in. o produkcji i firmach pod adresem Zrzeszenia Przemysłu Drzewno-Papierniczego (Metsäteollisuus ry - Forest Industries) http://www.forestindustries.fi/
3.3 ROLNICTWO
Z ogólnej powierzchni Finlandii - 338,145 km2 - grunty uprawne stanowią 8 % czyli 27,500 km2. Udział rolnictwa w tworzeniu produktu narodowego brutto systematycznie spada, w 2001 roku wynosił 1,3 % wobec 3,4% w 1990 roku. W sektorze rolnictwa znajduje zatrudnienie około 5 % siły roboczej.
Niekorzystne warunki dla rolnictwa fińskiego ze względu na położenie geograficzne to: nieprzewidywalność klimatu, krótki okres wegetacji roślin czyli ok. 170 dni ( w Europie ok. 260 dni),
w południowej Finlandii pokrywa śnieżna zalega 3-4 miesiące, w północnej 7 miesięcy, mroźne zimy, późna wiosna i dalekie odległości sprawiają, iż koszty ogrzewania, budowy, składowania i transportu są bardzo wysokie.
Rolnictwo fińskie opiera się na gospodarstwach rodzinnych. 88% gospodarstw otrzymujących wsparcie jest własnością prywatną, a 11% przedsiębiorstwami rodzinnymi, pozostałe 1% to własność państwa i samorządów. Główna struktura produkcji gospodarstw (wszystkie gospodarstwa statystycznie): zboża: 42,3%, mleko: 32,5%, hodowla bydła 9,4%, trzoda chlewna i drób 8,5%.
Przeciętna wielkość gospodarstwa rolnego (statystyczna) w 1999 roku to 16,8 ha wobec 12,8 ha w 1990 roku. Podczas gdy liczba gospodarstw maleje, to z kolei zwiększa się ich powierzchnia. W latach 1995-2000 przeciętna powierzchnia gospodarstwa otrzymującego wsparcie zwiększyła się z 22,8 ha do 28,3 ha. Przyczyną jest zmniejszanie się liczby małych gospodarstw i zwiększanie ilości dużych. Jednakże wciąż odsetek małych gospodarstw jest znaczny, a z kolei tych powyżej 100 ha niewielki. W roku 2000 było jedynie 2% gospodarstw powyżej 100 ha, 26% między 10-20 ha i 20% poniżej 10 ha.
Główna produkcja ok. połowy gospodarstw otrzymujących pomoc to uprawa zbóż, 30% specjalizuje się w produkcji mleka, około 7% wołowiny, 6% wieprzowiny.
Od chwili przystąpienia Finlandii do Unii Europejskiej w 1995 roku liczba gospodarstw rolnych spadła ze 103 000 według stanu na 1994 rok do 70 000 w roku bieżącym. Nie oznacza to wyłączenia gruntów rolnych z upraw i wskazuje na zwiększanie się powierzchni aktywnych gospodarstw. Z kolei produkcja rolna wzrosła we wszystkich sektorach, z wyjątkiem mięsa wołowego. W 1995 roku dochody uzyskiwane przez rolników obliczone wg skomasowanych wpływów ze sprzedaży produktów i dotacji, wyniosły łącznie 1,24 mld EUR, a w 2001 roku 1,14 mld. Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa stwierdza, że restrukturyzacja fińskiego rolnictwa postępuje w tempie zadowalająco szybkim. Corocznie liczba aktywnych gospodarstw zmniejsza się o 5 %. Zdaniem resortu w 2006 roku pozostanie ich około 45 000.
Od momentu przystąpienia Finlandii do UE w 1995 roku w fińskiej branży spożywczej ma miejsce proces poszukiwania oszczędności poprzez konsolidację krajowych firm spożywczych, usprawnianie systemu zakupów i logistyki. Ceny artykułów spożywczych w Finlandii kształtują się na średnim unijnym poziomie zważywszy, że obowiązuje jedna z najwyższych stawek podatku VAT na żywność - 17 %, podczas gdy średnia w UE wynosi 6-7 %. Latem 2002 roku przemysł spożywczy rozpocznie zakrojoną na szeroką skalę kampanię w celu skłonienia władz do obniżenia stawki VAT-u o co najmniej 5 %. Obecnie 85 % potrzebnych do produkcji żywności surowców jest pochodzenia krajowego. Według kół przemysłu spożywczego krajowe surowce rolne w przyszłości obronią się przed importowanymi, ale tylko wtedy, gdy ich cena będzie konkurencyjna w skali międzynarodowej.
Centralne Zrzeszenie Producentów Rolnych i Właścicieli Lasów http://www.mtk.fi/english.htm
Centrum Informacyjne Ministerstwa Rolnictwa i Leśnictwa http://www.mmm.fi/tike/english/
Zakład Badań Rolnych http://www.mtt.fi
Instytut Badań nad Gospodarką Rolną http://www.mttl.fi
Inne stowarzyszenia branżowe
Konfederacja Przemysłu i Pracodawców Fińskich www.tt.fi/english/
Federacja Fińskiego Przemysłu Chemicznego http://www.chemind.fi
Federacja Fińskiego Przemysłu Spożywczego http://www.etl.fi
Konfederacja Fińskiego Przemysłu Budowlanego http://www.rtk.fi/en/
Zrzeszenie Przemysłu Materiałów Budowlanych http://www.rttry.fi/default.htm
Federacja Przemysłu Farmaceutycznego www.laaketeollisuus.fi
4 INWESTYCJE ZAGRANICZNE
Ważnym elementem rozwoju gospodarki jest wielkość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Finlandii oraz fińskich za granicą. Nowoczesne technologie i wysoki poziom know-how nadal przyciągają inwestorów zagranicznych do Finlandii, chociaż niepewność co do przyszłej koniunktury gospodarczej sprawia, że firmy obce z większą ostrożnością podchodzą do tworzenia nowych spółek lub przejmowania już istniejących. Według danych wstępnych Banku Finlandii firmy zagraniczne zainwestowały w ciągu 2001 roku w Finlandii 3,7 mld EUR, co daje łączną wielkość bezpośrednich inwestycji na dzień 31.12.2001 29,8 mld EUR. Według Międzynarodowego Funduszu Walutowego za inwestycję bezpośrednią kwalifikowaną do zapisu statystycznego uznaje się inwestycję dającą inwestorowi ponad 10 % akcji spółki lub głosów na walnym zgromadzeniu spółki.
Ze 230 firm inwestujących w Finlandii w 2001 roku (wobec 243 firm w rekordowym 2000 roku) 46 % prowadziło działalność w sektorze usług, 33 % w sektorze handlu, a 16,5 % było bezpośrednio zaangażowanych w produkcję. Inwestowały głównie przedsiębiorstwa ze Szwecji (28 % wobec 35 % w 2000 roku), Wielkiej Brytanii (20 % wobec 8 % rok wcześniej), USA (12 % wobec 16 % w 2000 roku), Niemiec (9 % wobec 8 % w 2000 roku) oraz Danii. Biuro Promocji Inwestycji Zagranicznych, Invest in Finland Bureau, obserwuje spadek zainteresowania Finlandią ze strony Amerykanów i wzmożoną aktywność firm brytyjskich. Szwedzki kapitał nadał przoduje w Finlandii. Około jedna piąta wszystkich inwestujących w 2001 roku firm związana była z sektorem technologii informatycznych i telekomunikacji ICT (39 % w 2000 roku). 37 % inwestycji stanowiły spółki zupełnie nowe czyli inwestycje greenfield.
Według wstępnych szacunków Banku Finlandii fińskie firmy zainwestowały w 2001 roku za granicą 7,6 mld EUR, a skumulowana wartość inwestycji fińskich na dzień 31.12.2001 wyniosła 63,6 mld EUR wobec 56,0 mln EUR w 2000 roku Podział inwestycji według branż w 2000 roku: przemysł metalowy 28,3 %, przemysł leśny 24,6 %, przemysł chemiczny 10,7 %, finanse i ubezpieczenia 8,7 %, inne usługi 23,9 %, pozostały przemysł 3,8 %. Fińskie firmy inwestowały głównie w krajach Unii Europejskiej (63,9 %), w pozostałych krajach Europy (15,7 %), w tym w Norwegii (7,4 %), Szwajcarii (5 %) i w innych krajach łącznie z Polską 3,3 %. Udział inwestycji lokowanych w Ameryce Północnej wyniósł 15,7 %. Główne kraje, gdzie fińskie firmy lokowały inwestycje to Szwecja (25,3 % wszystkich inwestycji), Niderlandy (20,3 %) i USA (15,2 %).
Inwestycje zagraniczne w Finlandii są znacznie bardziej opłacalne niż fińskie za granicą. Według danych Banku Finlandii w 2000 roku poziom zysku uzyskanego przez fińskie podmioty, które zaangażowały kapitały za granicą wynosił 5,7 %, podczas gdy inwestycje zagraniczne w Finlandii przyniosły zysk rzędu 10,6 %.
|
|
| POLSKO-FIŃSKIE STOSUNKI GOSPODARCZE |
|
|
1. WYMIANA HANDLOWA
Handel Polski z Finlandią charakteryzuje dynamika eksportu i importu w zasadzie zbliżona do wzrostu obrotów polskiego handlu zagranicznego z innymi rozwiniętymi krajami Unii Europejskiej. W ostatnim dziesięcioleciu polsko-fińskie obroty handlowe stale rosną i od 1998 roku stanowią kwotę przekraczającą 1 mld USD w skali rocznej przy saldzie ujemnym Polski. To jednak nie tak dużo, gdy uwzględni się udział tej wymiany w całości rozmiarów fińskiego handlu zagranicznego, bowiem polski eksport do Finlandii w 2001 roku to tylko 1 % całości fińskiego przywozu, a w eksporcie do Polski jest to 1,9 % całego fińskiego eksportu. Udział Finlandii w globalnych obrotach handlu zagranicznego Polski w ostatnich latach wynosił 0,7 - 0,9 % w eksporcie i 1,4 - 1,8 % w imporcie. Odwrotnie, udział Polski w globalnych obrotach handlu zagranicznego Finlandii wynosił 1,0 - 1,3 % w imporcie, a w eksporcie 0,4 - 1,9 %.
Wyniki według statystyki fińskiej za 2001 rok świadczą, iż nasza wymiana handlowa nabiera tempa. Obroty w 2001 roku wyniosły 1,25 mld EUR w porównaniu do 1,11 mld EUR w całym roku 2000 i 0,93 mld EUR w 1999 roku. Polski eksport do Finlandii wyniósł w 2001 roku 0,36 mld EUR (wzrost o 13 % w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego), a import 0,89 mld EUR (wzrost o 12 %). Zanotowaliśmy ujemne saldo w wymianie handlowej 531 mln EUR w 2001 roku.
Udział w eksporcie do Polski stanowił w tym okresie 1,9 % ogólnej wartości fińskiego eksportu, a importu 1 %. Należy podkreślić, iż spośród krajów kandydujących dodatnie saldo wymiany z Finlandią mają Estonia w wysokości 134 mln EUR (przy obrotach 2,09 mld EUR) oraz Czechy 38 mln EUR.
Główną pozycję w 2001 roku w naszym eksporcie do Finlandii stanowi w dalszym ciągu węgiel i koks (111,64 mln EUR), maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy (97 mln EUR) oraz inne produkty przemysłowe m.in. stalowe, gumowe 65,7 mln EUR). Godnym podkreślenia jest fakt utrzymującej się od kilku lat dynamiki wzrostu sprzedaży wyrobów metalowych, maszyn i części do maszyn. Rok 2001 był pod tym względem przełomowy, gdyż tego rodzaju wyrobów ogółem sprzedaliśmy do Finlandii za 91,6 mln USD czyli za kwotę większą od otrzymanej za węgiel energetyczny i koks. Z uwagi na strategię firm fińskich polegającą na lokowaniu części produkcji za granicą, m.in. w Polsce, liczyć można na dalszy wzrost eksportu wyrobów elektronicznych i metalowych oraz maszyn i części do maszyn
W imporcie polskim z Finlandii 2001 rok przeważają maszyny, urządzenia i sprzęt transportowy oraz telekomunikacyjny (437,3 mln EUR), produkty przemysłu drzewno - papierniczego i stalowego (303 mln EUR) oraz produkty chemiczne (75,2 mln EUR). Strona polska w 2001 roku odnotowała dodatni bilans handlowy m.in. w następujących pozycjach według SITC: warzywa i owoce, karma dla zwierząt, drewno, rudy metali i złom, nieorganiczne produkty chemiczne, wyroby gumowe, pojazdy drogowe, meble.
Szukać należy sposobów na zmniejszenie deficytu w naszym handlu z Finlandią. Zainteresowanie tutejszym rynkiem jest w Polsce niewielkie, co przy ciągle skromnej ofercie eksportowej firm polskich stanowi główną przyczynę dużego deficytu. Dynamika fińskiego eksportu do Polski jest mniejsza niż kilka lat temu, ale jego wartość ciągle 2.5 raza przekracza wartość naszej sprzedaży do Finlandii. Proeksportowo nastawiona gospodarka fińska już na początku lat 90-tych bardzo mocno ukierunkowała się na rynki Europy Środkowej, głównie Polski. Wspierana ze środków publicznych agencja promocji eksportu FINPRO organizuje rokrocznie kampanie promocyjne w Polsce. Prawie 300 firm fińskich ma w Polsce swoje przedstawicielstwa, natomiast tylko 2 polskie w Finlandii.
Działania powinny koncentrować się zarówno na dalszych zmianach w strukturze polskiego eksportu do Finlandii jak i na zachęcaniu polskich firm do bardziej dynamicznej promocji swojej oferty eksportowej na tutejszy rynek oraz otwierania przedstawicielstw. Potrzebą chwili jest też wypromowanie w Finlandii produktu codziennego użytku, który będzie obywatelowi tego kraju pozytywnie kojarzył się z Polską.
2. EKSPORT DO FINLANDII
Stosunki handlowe między Polską i Finlandią, jako członkiem Unii Europejskiej od 1.1.1995, reguluje Układ Europejski z dnia 16.12.1991, na mocy którego od 1.1.1999 polski eksport towarów przemysłowych ma całkowicie wolny dostęp do rynku unijnego. Wobec polskich produktów przemysłowych stosowane są preferencyjne stawki celne, podobne we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Stawka wynosi w większości przypadków 0 %. Taryfy, koncesje i ograniczenia w polskim eksporcie wynikają z porozumień pomiędzy Polską a UE.
Polskie towary i usługi mają wolny dostęp do rynku fińskiego poza istniejącymi ograniczeniami w handlu artykułami rolnymi wynikającymi z Układu Europejskiego. Porozumienie o liberalizacji handlu towarami rolnymi zawarte w 2000 roku nie przyniosło, jeśli chodzi o statystykę, znaczącej zmiany w wielkości naszego eksportu na tutejszy rynek w 2001 roku, choć otrzymujemy wiele zapytań z firm fińskich o możliwość importu z Polski głównie owoców mrożonych - truskawki, jagody. Pytania o polskich producentów żywności - sery, wyroby mleczarskie itp. - pojawiają się sporadycznie.
Według informacji WEH Helsinki większość polskich producentów wchodzi na rynek fiński przez nawiązanie kontaktów handlowych z importerem. Polecane jest znalezienie sobie odpowiedniego agenta, znającego tutejszy rynek, zwyczaje i upodobania konsumentów.
Pewną barierą w eksporcie jest koncentracja zakupów przez duże, wyspecjalizowane organizacje (np. KESKO), które następnie rozprowadzają towary do sieci handlowych i tym samym mają wpływ na uzyskiwane przez zagranicznych eksporterów ceny. Należy wspomnieć, iż z analizy wykonanej na zlecenie WEH wynika, iż fiński importer zwyczajowo oczekuje upustu cenowego w granicach 2 - 10 % przy płatnościach gotówkowych. Niewątpliwie zaletą takiej współpracy z takimi organizacjami handlowymi jest możliwość eksportu dużych partii towaru w przeciwieństwie do małych firm agencyjnych, które są zainteresowane zakupem mniejszych ilości przy większej różnorodności produktów.
Ujemnym zjawiskiem jest brak przedstawicielstw polskich przedsiębiorstw w Finlandii oraz brak wypromowanej polskiej marki produktu. Przeważająca część naszych towarów jest sprzedawana pod innym, miejscowym znakiem towarowym i nie widać, jak na razie, żadnego znaczącego działania ze strony polskich firm, aby zmienić ten stan rzeczy.
Firmy polskie poszukujące agentów handlowych na rynku fińskim mogą się zgłaszać bezpośrednio do następujących zrzeszeń:
MOT Independent Sales Agents
Sibeliuksenkatu 9 B, FIN-13100 Hameenlinna, tel + 358 (0)3 6166793, fax + 358 (0)3 6166750
www.mot.fi, e-mail: info@mot.fi
Finnish Foreign Trade Agents´ Federation FFTAF
Elimaenkatu 29, 00510 Helsinki , tel. +358 (0)9 86831650, fax +358 (0)9 86831651
www.agenttiliitto.fi, e-mail: fftaf@agenttiliitto.fi
Ww. organizacje wydają dla swoich członków biuletyny, w których umieszczane są ogłoszenia zagranicznych firm poszukujących przedstawicieli dla swoich produktów na rynku fińskim.
2.1. WYMAGANIA FIRM FIŃSKICH W STOSUNKU DO SWOICH KONTRAHENTÓW
Na wstępie należy zaznaczyć, że wymagania, które wymienimy poniżej, nie wyczerpują tematu i raczej dają ogólne wskazówki co do oczekiwań ze strony fińskich firm.
Po pierwsze, wymagana jest rzetelność i niezawodność (reliability) dostaw, szczególnie w przypadku kontraktów na dostawy części i komponentów do produkcji. Po drugie, pomijając kwestię ceny i konkurencji, bardzo ważna jest jakość, tzn. jakość towaru taka jak określona w kontrakcie. Trzeba mieć na względzie to, że szefowie zakupów w firmach są zawsze bardzo zajęci i z ich punktu widzenia najlepszym dostawcą jest na ogół dostawca poprzedni, czyli już znany. W związku z tym nowy kandydat na dostawcę musi dążyć do nawiązania bezpośredniego, osobistego kontaktu z osobami decydującymi o zakupach. Bardzo istotne jest również aby potencjalny dostawca był zawsze gotowy do wizyty gości z Finlandii w swojej firmie.
W celu nawiązania i utrzymywania kontaktów handlowych wymagana jest znajomość języka. W Finlandii niekoniecznie musi to być język fiński, gdyż zdecydowana większość ludzi pracujących w biznesie zna język angielski.
Generalnie biorąc, Finowie są raczej pragmatyczni a nie wizjonerscy. Obiecujące perspektywy są mniej efektywnym argumentem negocjacyjnym niż dokładny termin dostawy, szczegółowe dane techniczne, itp. Najbardziej przekonującą informacją dla Fina jest informacja prosta i prawdziwa. Finowie są uczciwymi negocjatorami i nie składają obietnic bez pokrycia.
2.2. ZARZĄDZANIE JAKOŚCIĄ
Najbardziej popularnym standardem jakości w Finlandii jest ISO 9000. W 2001 w Finlandii ponad 1700 miało to świadectwo jakości, a wśród nich wszystkie większe przedsiębiorstwa produkcyjne. Coraz powszechniejsze staje się również świadectwo jakości ISO 14001, które obok jakości produktu uwzględnia wymogi ochrony środowiska. Obecnie 560 firm posiada to świadectwo.
Formalnie posiadanie certyfikatu jakości nie jest koniecznością. Jednakże większość fińskich klientów wymaga aby potencjalny dostawca udokumentował stosowane u siebie procedury zarządzania jakością.
2.3 GWARANCJA
Wymagana jest gwarancja na importowane do Finlandii towary. Obowiązują tu dwie ustawy dotyczące zobowiązań producenta czyli Ustawa o bezpieczeństwie produktów z dnia 12.12.1986 914/86 (Tuoteturvallisuuslaki - Product Safety Law) i Ustawa o odpowiedzialności za produkty z dnia 17.8.1990 694/90 (Tuotevastuulaki - Product Liability Law).
Generalnie producent odpowiada za swój wyrób, jakkolwiek importer może przejąć obowiązki producenta.
Towary przemysłowe eksportowane do krajów Unii Europejskiej a zatem i do Finlandii muszą posiadać oznaczenie CE, czyli certyfikat bezpieczeństwa świadczący o tym, że wyroby są zgodne z dyrektywami Nowego Podejścia. Uzyskany w jednym z państw unijnych lub w jednym z przedstawicielstw firm certyfikujących w państwach poza UE znak CE obowiązuje na terenie całej Unii Europejskiej. Znak CE może uzyskać producent lub importer. Szczegółowe informacje w tym zakresie można uzyskać na stronie internetowej Fińskiego Zrzeszenia Standardyzacji SFS (Finnish National Standard Organisation) www.sfs.fi
W zależności od rodzaju importowanych do Finlandii towarów może być także wymagane świadectwo pochodzenia towaru lub świadectwo pochodzenia materiałów użytych do produkcji danego produktu.
2.4 SZCZEGÓŁOWE PROBLEMY DOTYCZĄCE IMPORTU Z POLSKI
Poniżej przedstawione uwagi oparte są na wynikach analizy wykonanej przez Wydział Ekonomiczno-Handlowy w 1999 roku oraz analizy fińskiej firmy konsultingowej mającej na celu znalezienie nisz eksportowych zwłaszcza w zakresie dostaw dla fińskiego przemysłu maszynowego. WEH rozesłał ankietę do ponad 50 firm fińskich, które są członkami Fińsko-Polskiego Stowarzyszenia Handlowego FPTA pytając o główne pozycje w imporcie z Polski, przyczyny małego zainteresowania importem z Polski oraz trudności, które negatywnie zaskoczyły fińskich inwestorów.
Na ogół należy stwierdzić, że polski producent nie jest w Finlandii specjalnie znany i nawet te nieliczne polskie towary, które są tutaj sprzedawane, nie zawsze mają logo polskiego producenta.
Istnieją potencjalne możliwości zwiększenia dostaw z Polski materiałów, części, komponentów i podzespołów. Opinie firm fińskich aktualnie współpracujących z Polską są na ogół pozytywne Najistotniejszymi problemami według opinii fińskich przedsiębiorców są:
Finansowanie, czyli kredyty eksportowe Problem ten dotyczy zwłaszcza indywidualnych zamówień klientów (często według dostarczonych rysunków lub wzorów z dość długimi terminami dostaw). Na ogół zaliczka, którą mogą zaakceptować fińskie firmy wynosi 10-15% wartości zamówionych towarów a reszta będzie płatna po dostawie. Kredyty eksportowe umożliwiłyby polskim dostawcom akceptacje proponowanych warunków płatności jak też pewną elastyczność w negocjowaniu kontraktów eksportowych. Nie powinno się nikogo przekonywać, że kredyty i gwarancje eksportowe to zasadnicze czynniki wzrostu eksportu. Z problemem finansowania eksportu powiązana jest sprawa gwarancji i serwisu. Kredytowanie eksportu powinno uwzględniać również obsługę techniczną, gwarancyjną i pogwarancyjną oraz dostawy części zamiennych .
Formalności celne powinny być uproszczone i bardziej przejrzyste; Niedostateczny jest marketing polskich produktów w Finlandii. Według ankietowanych firm w zdecydowanej większości inicjatywa w nawiązaniu kontaktów handlowych z Polską była po stronie fińskiej. Stąd nasuwa się oczywisty wniosek, że intensywniejsze działania marketingwe: wizyty akwizycyjne , udział w targach i wystawach, direct mail, itp. - ze strony polskich firm na pewno przyczyniłyby się do zwiększenia polskiego eksportu do Finlandii. Wydajność i organizacja pracy, a konkurencyjność cenowa Jak na razie Polska ma przewagę wynikającą z relatywnie taniej siły roboczej. Przewaga ta jednak z uwagi na rosnące koszty produkcji w szybkim tempie się zmniejsza. Ponieważ sterowanie kursem polskiej waluty może mieć tylko chwilowe znaczenie dla opłacalności eksportu, pozostaje tylko wzrost wydajności pracy. Trzeba zawsze pamiętać, że na utracony rynek jest bardzo trudno ponownie wejść.
Można mieć zastrzeżenia co do elastyczności i dostosowania się do wymogów klientów. Elastyczność staje się coraz ważniejsza w handlu zagranicznym. Nie ma istotnych zastrzeżeń co do jakości importowanych z Polski towarów.
2.5 PRZEPISY CELNE I WYMAGANE DOKUMENTY
Unia Europejska jest także unią celna. Oznacza to, że towary zadeklarowane do wwozu do jakiegokolwiek kraju członkowskiego Unii mogą być później swobodnie przetransportowane do dowolnego miejsca w obrębie Unii Europejskiej.
Unia Europejska ma podpisane z krajami Europy Środkowej (Polska, Czechy, Słowacja, Węgry, Bułgaria, Rumunia) umowy stowarzyszeniowe. W ramach tych umów towary przemysłowe mają w zasadzie zerową stawkę celną. Przy imporcie do Finlandii jak i pozostałych krajów UE obowiązuje świadectwo pochodzenia EUR 1.
Do eksportu do Finlandii towarów z Polski stosuje się zintegrowaną taryfę celną UE (TARIC), która uwzględnia wszelkie taryfy, zasady i regulacje unijne w obrocie towarowym z krajami spoza UE. Strona internetowa umożliwia dosyć szybkie poszukiwanie, jeśli znany jest kod towaru w nomenklaturze CN. TARIC znajduje się pod adresem internetowym: europa.eu.int/comm/taxation_customs/databases/taric_en.htm
Dokumenty wymagane przez fiński Urząd Ceł przy imporcie z Polski:
Eksporter produktów objętych tym dokumentem (upoważnienie władz celnych n:o ) deklaruje, że z wyjątkiem gdzie jest to wyraźnie określone, produkty te mają polskie preferencyjne pochodzenie. Miejsce, data, podpis, podpis czytelny
Wersja angielska:
The exporter of the products covered by this document (customs authorization no ) declares that except where otherwise clearly indicated, these products are of Polish preferential origin. Place, date, signature
Szczegółowe informacje celne można uzyskać również na stronie internetowej Fińskiego Urzędu Celnego (Tullilaitos - National Customs Board) www.tulli.fi. Adres Erottajankatu 2 FIN-00120 Helsinki Tel + 358 (0)9 6141 informacja celna + 358 (0)20 391100 fax 020 492 2852.
3. TOWARY I USŁUGI NA KTÓRE JEST ZAPOTRZEBOWANIE W FINLANDII
Aktualną tendencją, jeżeli chodzi o strategię działania fińskich przedsiębiorstw jest zawężanie zakresu działalności do dziedzin, w których są one najbardziej kompetentne i konkurencyjne. To oznacza rosnącą rolę sprawnej organizacji sieci zaopatrzenia w części i podzespoły, czyli podwykonawstwo. Gwałtownie rozwija się tendencja do maksymalnego zlecania na zewnątrz takich usług jak projektowanie procesu technologicznego, komputeryzacja i informatyka, public relations, marketing, księgowość, finanse, itd.
Z badań przeprowadzonych przez firmę konsultingową na zlecenie Wydziału Ekonomiczno-Handlowego Ambasady RP w Helsinkach wynika, że fińskie przedsiębiorstwa w sektorze elektro-maszynowym kupują następujące rodzaje produktów :
Statystyki naszego eksportu do Finlandii wskazują, że jego dynamika w zakresie wyrobów metalowych, części do maszyn, odlewów stalowych i żeliwnych jest wysoka (160 - 180 % w latach 1999-2001).
Godnym podkreślenia jest fakt, że nasz eksport mebli i akcesoriów do Finlandii zwiększa się systematycznie - z 4,97 mln EUR (29,6 mln FIM) w 1998 roku do 6,30 mln EUR (37,5 mln FIM) w 1999 roku i 8,61 mln EUR (51,2 mln FIM) w 2000 roku. W 2001 roku eksport mebli osiągnął rekordową kwotę 13,25 mln EUR (78,8 mln FIM). W pozycji tej odnotowujemy dodatnie saldo obrotów, chociaż udział tych wyrobów w naszym eksporcie do Finlandii ogółem jest w dalszym ciągu relatywnie niski - 3,6 % w 2001 roku. Należy podkreślić duże zainteresowanie polskimi wyrobami ze strony firm fińskich głównie meblami giętymi, koszami z wikliny i metalu, krzesłami, sprzętem oświetleniowym, materiałami tapicerskimi, akcesoriami oraz szkłem użytkowym i dekoracyjnym. Od połowy lat 1990-tych popyt na nowe meble rośnie w Finlandii w tempie 3 % rocznie. Dynamiczny, utrzymujący się od kilku lat na poziomie 14 % wzrost importu mebli wzrasta odbierając rynek producentom krajowym. Wartość importu przekroczyła 300 mln EUR w 2001 roku. Na rynku detalicznym dominuje siedem sieci handlowych domagających się długich serii produkcyjnych. Wszystko wskazuje na to, że sieć dystrybucji nadal będzie się konsolidować.
Inne nisze eksportowe to porcelana, szkło użytkowe, tekstylia, tworzywa sztuczne, wyroby gumowe, zabawki. Rośnie w Finlandii sprzedaż rowerów.
Fiński rynek nie jest duży w porównaniu z rynkiem Polski, ale na przykład aktywność budowlana jest wysoka. Udział inwestycji budowlanych w tworzeniu produktu narodowego brutto wynosi 6 %. W Finlandii liczącej 5,2 mln ludzi powstaje co roku około 30 000 nowych mieszkań. Wartość brutto działalności budowlanej wyniosła w 2000 roku 18 mld EUR. Po okresie stagnacji rośnie również aktywność fińskich firm budowlanych na rynku rosyjskim i krajów WNP. Według oceny Fińskiej Federacji Przemysłu Budowlanego Finnish Confederation of Construction Industries wartość eksportu fińskich firm budowlanych wyniesie w 2002 roku 840 mln EUR. Fińskie firmy budowlane poszukują głównie podwykonawców robót specjalistycznych takich jak elektryczne, instalacyjne i wykończeniowe. Więcej informacji w języku angielskim o budownictwie w Finlandii znaleźć można na stronach internetowych ww. federacji www.rtk.fi.
4. REGULACJE PRAWNO-TRAKTATOWE
Do najważniejszych umów w dziedzinie współpracy gospodarczej między Polską i Finlandią należą:
5. TURYSTYKA
Polska ciągle jeszcze jest krajem dziewiczym dla fińskich turystów. Według statystyk Unii Europejskiej Finowie są jednym z najbardziej podróżujących narodów na świecie. W rekordowym 1998 roku wyjechało ich do Polski tylko 77 000, z tego połowa w sprawach biznesowych. Polska jako destynacja turystyczna straciła rozpęd i od paru lat notuje spadek przyjazdów. Brak jest w Finlandii dynamicznej promocji walorów turystycznych Polski. Polska Organizacja Turystyczna nie ma oddziału w Finlandii, który by na co dzień udzielał informacji o Polsce dla fińskich podróżujących. W 2000 roku ośrodek POTu w Sztokholmie otworzył witrynę internetową www.puola.fi, której celem jest promowanie Polski jako destynacji turystycznej dla fińskich turystów. Witryna jest fińskojęzyczna i oprócz informacji turystycznej prowadzi do innych źródeł wiedzy o Polsce.
Mocne strony Polski pod względem turystyki przyjazdowej z Finlandii to m.in.: bliskie położenie, alternatywny tranzyt do wielu destynacji europejskich, dobra relacja cen i jakości, bogata oferta, wspólne położenie nadbałtycie i kilka wątków wspólnej historii. Słabe strony to natomiast m.in. kiepski image kraju, nierównomierność poziomu usług, niewystarczająca znajomość języka angielskiego poza centrami największego wzrostu gospodarczego, bezpośrednie połączenie tylko z Warszawą. Możliwości rozwoju turystyki postrzegane są głównie w rozwoju turystyki miejskiej dla nowych grup, turystyki indywidualnej (samochodowej) do Polski, tranzytu przez Polskę do Europy i oferty dla specjalnych grup zainteresowań.
Międzynarodowe targi turystyczne odbywające się co roku w styczniu w Helsinkach są najważniejszym wydarzeniem marketingowym biorąc pod uwagę zarówno kontakty profesjonalistów jak i rynek konsumentów.
Według statystyk fińskiej Agencji Promocji Turystyki MEK w 2000 roku tylko 17 000 Polaków odwiedziło Finlandię.
6. WAŻNIEJSZE IMPREZY TARGOWE
Główne centra wystawienniczo-targowe organizujące imprezy o charakterze międzynarodowym w Finlandii to Fińska Korporacja Targów Finnexpo w Helsinkach i Korporacja Targowa w Tampere.
Adresy:
Poniżej przedstawione są wybrane imprezy, które ze względu na strukturę polsko-fińskiej wymiany handlowej i nisz eksportowych mogą się cieszyć zainteresowaniem polskich eksporterów.:
|
|
| INFORMACJE PRAKTYCZNE |
|
|
W Finlandii istnieje różnica czasu + 1 godzina w stosunku do Polski czyli + 2 godziny w odniesieniu do czasu GMT. Czas letni obowiązuje od ostniej niedzieli w marcu do ostatniej niedzieli w październiku. W marcu wskazówki zegara przesuwa się o godzinę do przodu i różnica w odniesieniu do czasu GMT jest + 3 godziny.
Godziny otwarcia
Biura i urzędy otwarte są od poniedziałku do piątku w godzinach od 8 do 16. Banki są otwarte 9.15 - 16.15. Sklepy spożywcze otwarte są 9 - 20(21) od poniedziałku do piątku oraz w soboty w godzinach 9 - 18. Domy towarowe otwarte są w godzinach 9 - 21 od poniedziałku do piątku oraz w soboty w godzinach 9 - 18. Sklepy w tunelu dworca kolejowego w Helsinkach są otwarte codziennie do 22. Sklepy spożywcze mogą indywidualnie być otwarte również w niedziele. Domy towarowe są zwykle czynne w niedziele 12 - 18(21) w okresie przedświątecznym i okresie letnim w Helsinkach.
Święta i dni wolne
1.1. Nowy Rok, 6.1 Trzech Króli, Wielki Piątek i Poniedziałek Wielkanoczny - święta ruchome, 1.5. Święto Pracy, Wniębowstąpienie - święto ruchome, Zielone Świątki - święto ruchome, Wigilia i Dzień Świętojański - piątek i sobota między 19 i 26 czerwca, Wszystkich Świętych - obchodzi się w sobotę następującą po 1.11, 6.12 Dzień Niepodległości, 24.12 Wigilia, 25-26.12 Boże Narodzenie.
Lipiec jest podstawowym okresem, w którym wykorzystywane są urlopy letnie.
Przyjazd do Finlandii
Helsinki mają bezpośrednie połączenie lotnicze z Warszawą 2 razy dziennie. Trasę obsługują LOT i Finnair. Najtańsza trasa do Finlandii to drogą Via Baltica wiodąca z Warszawy przez kraje nadbałtyckie do Tallinna i dalej promem do Helsinek. Odłegłość między Tallinem i Helsinkami wynosi około 80 kilometrów. Istnieją częste połączenia promem (ok. 4 godziny), katamaranem (ok. 2 godziny), wodolotem (ok. 1 godzina). Rezerwacje: Viking Line tel + 358 (0)9 123 577 fax 175 551 Mannerheimintie 14, 00100 Helsinki www: www.vikingline.fi Przedstawiciel w Polsce: Polferries Ul. Portowa 41 78-100 Kołobrzeg Tel (094) 3545325 Fax: (094) 3544985 e-mail: info@polferries.com. Rezerwacje: Tallink tel + 358 (0)9 228311 fax: 649808, e-mail: tallink@tallink.fi ,www: www.tallink.fi Rezerwacje: Nordic Jet Line tel + 358 (0)9 681770 fax 68177111 Kanavaterminaali K5 00160 Helsinki e-mail: booking@njl.fi ,www: www.njl.fi. Cena biletu w jedną stronę ok. 25 EUR od osoby. Mniej więcej tyle samo się płaci za przewóz samochodu.
Paszport i wiza
Obywatele Polski, wyjeżdżający do Finlandii, potrzebują tylko ważny paszport. W przypadku, gdy zamierzony pobyt przekracza 3 miesiące wymagana jest wiza wydawana przez Ambasadę Finlandii w Warszawie.
W Finlandii napiwki nie są wymagane. Obsługa w restauracjach i hotelach jest wliczona w cenę. Opłata za szatnię wynosi zwykle 1 EUR.
Palenie tytoniu
W Finlandii palenie tytoniu jest zabronione np. w obiektach użyteczności publicznej, środkach transportu, biurach. Wszędzie są wyznaczone pomieszczenia dla palaczy.
Poczta
Poczta jest otwarta od poniedziałku do piatku 9 - 17. W niektórych kioskach poczta działa przez cały czas otwarcia kiosku. Znaczek na kartkę pocztową do Polski poniżej 20 g - 0,6 EUR, list od 20 do 50 g - 0,6 EUR Skrzynki pocztowe są żółte. Znaczki można kupić na poczcie, w kioskach, na dworcach itp.
Restauracje
Posiłki są na ogół rozłożone w następujących godzinach: śniadanie 7 - 10, lunch 11 - 14, kolacja 19 - do późnego wieczora. Ciepłe dania są podawane jednak przez cały czas otwarcia restauracji. Pracownikom przysługuje przerwa obiadowa i wszystkie większe zakłady pracy maja własną stołówkę. Cena zwykłego lunchu w restauracji wynosi ok. 9 EUR.
Podróżowanie w Finlandii
VR Koleje Państwowe Rezerwacje i informacje tel. + 358 (0)307 20900, ruch międzynarodowy + (0)307 23703 www: www.vr.fi Przykładowe ceny biletów, w jedną stronę: Helsinki - Turku 160 km - 23 EUR, Helsinki - Rovaniemi 900 km - 70 EUR. Bilety autobusowe się kupuje na dworcach autobusowych, w biurach podróży i w autobusach. Rezerwacja Helsinki tel + 358 (0)200 4010. Przykładowe ceny biletów: Helsinki - Turku 160 km - 21 EUR, Helsinki - Lahti 100 km 17 EUR.
Zakwaterowanie
Rezerwacja hoteli w Helsinkach Hotel Booking Centre, tel. + 358 (0)9 22881400
Cena pokoju jednoosobowego w Helsinkach, I kategoria 120-200 EUR, w weekendy 85-150 EUR. Klasa turystyczna 90-120 EUR, w weekendy około 70 EUR. W wielu dużych i mniejszych miastach są do wynajęcia umeblowane mieszkania o wysokim standardzie. Ceny i warunki wynajmu są zróżnicowane.
Samochodem po Finlandii
W prywatnych samochodach osobowych i taksówkach obowiązuje zapinanie pasów bezpieczeństwa na przednich i tylnych siedzeniach. Prowadzenie samochodu przy ilości alkoholu we krwi przekraczającej 0,5 ? jest zabronione, a gdy ilość alkoholu przekracza 1,2 ? jest to przestepstwo. Od 1.12.1999 zakładanie zimowych opon w okresie grudzień - luty jest w Finlandii obowiązkowe również dla pojazdów z rejestracją zagraniczną. Zgodnie z przepisami bieżniki opon zimowych muszą mieć głębokość min. 3 mm. Na obszarze zabudowanym obowiązuje ograniczenie prędkości 40-60/h km, poza takim obszarem 80-100 km/h, na autostradach latem 120 km/h, a zimą 100 km/h. W Finlandii nie ma opłat za jazdę autostradą. Pojazdy muszą mieć zapalone światła przez cały rok i niezależnie od warunków pogodowych.
W Finlandii stosuje się wyłącznie benzynę bezołówiową. Cena benzyny 98-oktanowej około 1,2 EUR za litr, a oleju napędowego 0,80 EUR za litr.
Źródło: dane Ministerstwa Gospodarki.
|  | |
| ||
| |
1 strona
Powrót
Góra strony
Napisz do nas
|
