Powrót Home 1 strona       Forum | Zarządzanie | Eksport | Linki | Autorzy       Napisz do nas Kontakt     Szukaj w Exporterze.pl Szukaj
« Rynki


Powrót


Austria

  Gospodarka Austrii w 2004 roku.  
  Sytuacja gospodarcza w Austrii w 2004 r.

Gospodarka Austrii poprzez silne więzi z gospodarką unijną i światową jest w dużym stopniu zależna od wahań zewnętrznej koniunktury gospodarczej, gdyż eksport towarowy wraz z eksportem usług to ponad 50% PKB Austrii. Poprawa sytuacji koniunkturalnej w UE (a w szczególności w Niemczech) i USA znalazła swoje przełożenie w lepszych wynikach gospodarczych Austrii. Wzrost PKB w 2004 roku wyniósł 1,9%, po tylko 0,8%-owym wzroście w 2003 r. Nośnikiem wzrostu był głównie dynamicznie rozwijający się eksport, który zwiększył się o 13% w stosunku do ubr. Relatywnie wysokie było tempo wzrostu austriackiego importu, który zwiększył się w 2004 r. o 10,4%. Na stosunkowo słaby wzrost popytu wewnętrznego (+1,5%) decydujący wpływ miały wprowadzone 1.01.2004 r. podwyżki podatków energetycznych, co wpłynęło na zwiększenie cen na energię elektryczną i gaz ziemny. Podwyżki te wraz ze wzrostem cen ropy naftowej spowodowały wzrost inflacji w Austrii z 1,3% w 2003 roku do średnio 2,1% w całym 2004 r. W ostatnich miesiącach roku inflacja wyniosła nawet 2,6%. Poprawa koniunktury gospodarczej nie miała jednak większego przełożenia na sytuację na rynku pracy, a stopa bezrobocia wyniosła 4,5% (4,3% w 2003 r.). Liczba bezrobotnych na koniec grudnia 2004 r. wyniosła 298 tysięcy osób. Austria ma jedną z najniższych w UE stóp bezrobocia. Lepszym wskaźnikami w tym zakresie mogą się pochwalić tylko Irlandia i Luksemburg. Austria w 2004 roku osiągnęła 2,27%-owy udział w PKB wydatków na B+R. Deficyt budżetowy wg kryteriów Maastricht, czyli z uwzględnieniem korzystniejszych budżetów krajów związkowych wyniósł w 2004 r. 1,3% (po 1,1% w 2003 r.). Federalny Minister Finansów zapowiedział jego dalsze zwiększenie do 1,9% PKB w 2005 r. Przyczyną wzrostu deficytu jest z jednej strony zmniejszenie wpływów z podatku PIT i CIT jako efektu reformy podatkowej, w tym zmniejszenie stawki CIT z 34% do 25% począwszy od 2005 r. Z drugiej strony wzrastają wydatki budżetu federalnego na dopłaty do ubezpieczeń społecznych (oszczędnościowe efekty reformy emerytalnej pojawią się dopiero za 2-3 lata) i na cele socjalne, głównie w formie większych dodatków rodzinnych na dzieci. Efektem reformy podatkowej i ubezpieczeń społecznych jest zmniejszenie obciążenia PKB kwotą podatków i wydatków na ubezpieczenia do 42,7% w 2004 roku oraz planowana dalsza redukcja tego wskaźnika do 41,6% w 2005 i do 40,6% w 2006 r. Dla przemysłu austriackiego rok 2004 był bardzo dobrym rokiem, a produkcja przemysłowa zwiększyła się aż o 6%, po średniej wzrostu w latach 2001-2003 w granicach 1%. Szczególnie dynamicznie rosła produkcja w przemyśle samochodowym (+31%), a wartość eksportu samochodów zwiększyła się o 45%. Wysoki przyrost wartości produkcji odnotowały też przemysły: maszynowy, elektrotechniczny i petrochemiczny. Po stosunkowo dobrym dla budownictwa 2003 roku, branża budowlana odnotowała jedynie wzrost o 1,3% w 2004 roku. Na stosunkowo wysoki (+3,2%) wzrost wartości inwestycji wyposażeniowych wpłynęło przedłużenie do końca 2004 roku możliwości korzystnych odpisów podatkowych z tego tytułu. Obroty handlu zagranicznego Austrii wyniosły w 2004 roku 178,5 mld euro, tj. o 10% więcej niż w 2003 r. Eksport zwiększył się o 13% (do 89,1 mld euro), w tym do najważniejszych partnerów handlowych Austrii jak Niemcy o 12% czy USA o nawet 40%.

Wolniejsze, ale relatywnie wysokie było tempo wzrostu austriackiego importu, który zwiększył się w 2004 r. o ponad 10% (do 89,4 mld euro). Dynamika importu z nowych krajów członkowskich była prawie dwa razy większa i wyniosła 14%. W znacznej mierze jest to "rozszerzeniowy" efekt kreacji handlu, gdyż niektóre kraje odnotowały przyrosty eksportu do Austrii rzędu 25% jak np. Słowacja, a nawet 243% jak w przypadku Estonii. Udział eksportu towarów w PKB wynosi aż 36%, co stawia Austrię w czołówce europejskich eksporterów. Udział kraju w handlu światowym nie przekracza 1,2%. Austria to także ogromny rynek zbytu dla towarów z importu, a saldo bilansu handlowego od lat jest ujemne (z wyjątkiem 2002 roku, gdzie wygospodarowano niewielką nadwyżkę handlową). Dobre warunki pogodowe sprzyjały produkcji rolnej, która wzrosła w 2004 r. o 0,8%. Mimo poprawiającej się koniunktury gospodarczej nieznacznie gorsze wyniki odnotował w 2004 r. sektor turystyczny, gdzie liczba noclegów spadła ze 118 do 117,2 mln, a przychodów netto z 21,6 mld euro do ok. 21,4 mld. O 10% spadła liczba turystów zagranicznych przybywających do Austrii i wyniosła 6,2 mln osób. Udział turystki w austriackim PKB utrzymał się na poziomie 9,6%. Spadek obrotów przypisuje się głównie ograniczeniu przyjazdów turystów w grudniu 2004 ze względu na niekorzystne warunki pogodowe, nie sprzyjające turystyce narciarskiej.

Instytuty badań gospodarczych WIFO i IHS oraz Austriacki Bank Narodowy prognozują wzrost austriackiego PKB w 2005 roku na 2,2-2,3%, a na 2006 r. od 2,1% do 2,4%. Motorem wzrostu PKB w 2005 i 2006 r. ma pozostać eksport (odpowiednio +5,6% i +6,3%). Na zwiększenie importu w latach 2005 i 2006 o odpowiednio 5,7% i 6,5% wpłynie zarówno wzrost popytu inwestycyjnego (+3,4% i +3,2%) jak i popytu konsumpcyjnego (+1,7% i +1,8%), rosnącego w wyniku zmniejszenia obciążeń podatkowych ludności i przewidywanego wzrostu zatrudnienia. Stopa bezrobocia ma się bowiem zmniejszyć do 4,4%.

Największym ryzykiem trafności prognozy jest zdaniem ekspertów WIFO kształtowanie się światowych cen ropy naftowej. Ich zdaniem wzrost ceny ..."może tylko wpłynąć na przyhamowanie, a nie załamanie koniunktury w wysoko uprzemysłowionych krajach świata". Pozytywnie na wzrost gospodarczy w Austrii oddziaływać natomiast będą efekty wprowadzanej od 2005 roku reformy podatkowej, w tym zmniejszenia podatku CIT z obecnych 34 do 25%. Na wzrost produkcji w 2005 r. liczy przede wszystkim przemysł stalowy, samochodowy oraz maszynowy, ale również i branża budowlana oczekuje niewielkiego (+1,3%) wzrostu związanego z uruchomianymi właśnie nowymi inwestycjami infrastrukturalnymi (połączenia autostradowe w kierunku Czech i Słowacji, budowa nowych tuneli w Alpach, modernizacja kolei).

Kolejnym etapem reformy systemu emerytalnego w Austrii było stworzenie w 2004 r. jednolitego systemu emerytalnego w oparciu o rozwiązania zawarte w zreformowanej ustawie o powszechnym ubezpieczeniu społecznym (ASVG). Wiązało się to z odebraniem przywilejów emerytalnych niektórym grupom zawodowym. Ostatecznie, po wielomiesięcznych dyskusjach osiągnięto jesienią 2004 r. kompromis, a odpowiedni pakiet ustaw wszedł w życie 1.01.05 r. Drugim ważnym sukcesem rządu było doprowadzenie do zawarcia w ponad rok od podpisania kontraktu na zakup myśliwców Eurofighter - transakcji offsetowych w wysokości 2 mld euro, tj. połowy zaplanowanej kwoty. Prawie 70% zakontraktowanych dostaw będzie pochodzić z branży techniki samolotowej i kosmicznej, 20% z przemysłu samochodowego i 10% z innych dziedzin. Informacja o stanie realizacji transakcji offsetowych wywołała w połowie roku ożywioną dyskusję nt. procedury rejestracji, zasadności niektórych kontraktów oraz udziału w offsecie sektora MSP. Do końca marca 2004 roku nastąpiło połączenie w jedną strukturę organizacyjną dotychczas oddzielnie działających funduszy wsparcia. Od 1 lipca 2004 r. instytucja ta, nazywana roboczo Domem Badań jest centralną jednostką koordynującą wsparcie dla austriackich programów B+R. Ponadto w 2004 roku rząd austriacki:

W sierpniu 2004 r. nie udała się sprzedaż większościowego pakietu akcji austriackiego Telekomu szwajcarskiemu Swisscom. Ostatecznie 2 grudnia ubr. sprzedano poprzez giełdę 17% akcji inwestorom instytucjonalnym uzyskując 1,12 mld euro. Była to jedna z największych transakcji kapitałowych w Austrii w ostatnim czasie. Niezdecydowanie decyzyjne towarzyszyło też sprzedaży 15% akcji koncernu przemysłowego VATech. Najmniej kontrowersji wzbudziła do tej pory "cicha" prywatyzacja części udziałów skarbu państwa w koncernie energetycznym OMV, który ogłosił na początku grudnia 2004 r. dodatkową emisję akcji i podniesienie kapitału zakładowego o 1 mld euro. Skarb państwa zrezygnował z udziału w emisji i zmniejszył swój stan posiadania z dotychczasowych 35% do 29,5% akcji. Po emisji nowych akcji udział rozproszonego akcjonariatu OMV zwiększył się z 45,4% do 54% i spółka stała się faktycznie większościowo prywatną firmą.

W listopadzie ubr. KE dokonała generalnie pozytywnej oceny realizacji przez Austrię Paktu Stabilizacji i Wzrostu, wskazując jednak na zbyt optymistyczne prognozy dot. wzrostu PKB i deficytu budżetowego w latach 2007-08. Wytknęła też Austrii przesunięcie o rok wcześniejszego zamierzenia, tj. osiągnięcia już w 2007 r. zrównoważonego deficytu budżetowego. Strona austriacka ocenę KE uznała za sprawiedliwą i nie wywołała ona dalszych dyskusji. Warto wspomnieć, że Austria w dyskusji nad reformą Paktu podkreśla konieczność utrzymania dotychczasowych warunków ramowych Paktu i lepszą jego implementację. Austria traktowała od początku przyjęcia Strategii Lizbońskiej nie tylko jako zadanie europejskie, ale przede wszystkim zadanie narodowe, służące wzmocnieniu konkurencyjności własnej gospodarki i kraju jako miejsca atrakcyjnego dla zagranicznych inwestorów. W realizacji celów Strategii i poszczególnych priorytetów Austria odnotowuje stałe postępy, a w zaprezentowanym w 2004 r. rankingu 25 krajów UE w zakresie tzw. uśrednionego wskaźnika strukturalnego zajęła 3 miejsce (po Szwecji i Danii, a przed Niderlandami i Finlandią). Austria opowiada się za konsekwentnym wdrażaniem Strategii Lizbońskiej oraz wzmocnieniem konkurencyjności poprzez większy wzrost gospodarczy i zwiększenie zatrudnienia. W dyskusji nad Nową Perspektywą Finansową strona austriacka jako płatnik netto uważa, że sfinansowanie celów i nowych zadań UE jest możliwe przy zachowaniu poziomu 1%-owego udziału w DNB.

  Stosunki gospodarcze z Polską w 2004 r.

W 2004 roku odnotowano znaczny wzrost obrotów handlowych i dalszą intensyfikację polsko-austriackich stosunków gospodarczych. Wysoka dynamika polskiego eksportu do Austrii była efektem kreacji handlu po zniesieniu ostatnich barier w wymianie z dniem przystąpienia Polski do UE. Wg wstępnych danych w 2004 rokupolski eksport do Austrii wyniósł 1,17 mld euro i był aż o 45% większy od eksportu w 2003 roku. Przy stosunkowo niewysokiej dynamice importu z Austrii (+8%), który zwiększył się do poziomu 1,26 mld euro, wzrost eksportu spowodował zmniejszenie ujemnego dla Polski salda wymiany handlowej z 362 mln euro w 2003 roku do jedynie 85 mln euro w 2004 r. Szczególnie wysoką dynamikę wzrostu eksportu do Austrii odnotował sektor rolno-spożywczy (+32%), ale ze względu na jego dotychczas niską wartość i wysoką dynamikę eksportu innych branż nie wpłynęło to na zmianę struktury towarowej eksportu, w którym dominują przemysłowe wyroby przetworzone (57% całości eksportu), węgiel kamienny i koks (24%) oraz wyroby metalowe (17%). Wysoka dynamika obrotów nie poprawiła jednak pozycji Polski wśród austriackich partnerów handlowych w EŚW. Nadal jesteśmy 4 partnerem (po Węgrzech, Czechach i Słowenii), chociaż dystans do tego ostatniego kraju wyraźnie się zmniejsza. Udział natomiast Austrii w globalnych obrotach towarowych Polski ze światem wyniósł w 2004 r. niecałe 2%, a w obrotach z krajami rozszerzonej UE ok. 1,5%.

W Polsce reprezentowanych jest prawie 1.000 firm austriackich. Skumulowana wartość inwestycji bezpośrednich Austrii w Polsce na koniec 2004 roku wyniosła ok. 1,3 mld USD. Stanowiło to ok. 1,6% ogółu dużych zagranicznych inwestycji kapitałowych w Polsce. Wśród wszystkich inwestorów zagranicznych w Polsce Austria zajmuje 12miejsce. Polski rynek cieszy się rosnącym zainteresowaniem inwestorów austriackich. Mimo, że nie są to często b. duże, spektakularne inwestycje, to jednak mają istotne znaczenie regionalne. Z większych projektów inwestycyjnych można wymienić plany BA-CA dot. zwiększenia do końca 2006 roku liczby swoich placówek w Polsce z obecnych 475 do 555 i zapowiedź rozpoczęcia na początku 2005 roku na terenie Słubickiej SSE budowy nowej fabryki przez Grupę Kaindla - największego austriackiego i zarazem europejskiego producenta płyt wiórowych. Wartość inwestycji wyniesie 100 mln euro. Kaindl-Krono zakupił na terenie strefy aż 45 ha gruntu, co prawdopodobnie oznacza, że część terenu jest rezerwą na dalsze inwestycje. Austriacki koncern budowlany Porr przy współudziale koncernów Ortner i UBM zamierza zainwestować około 100 mln w budowę szpitali w Polsce i dalsze 15 mln w ich wyposażenie. Wienerberger zainwestował w Polsce w 2004 r. 16,6 mln euro odkupując od holenderskiego Ploegsteert 3 polskie cegielnie, stając się w ten sposób właścicielem już 19 fabryk w Polsce. Voestalpine buduje na południu Polski zakład produkcyjno-magazynowy za 18 mln euro. O decyzji inwestycyjnej zadecydowała wielkość polskiego rynku i zapotrzebowanie na blachę stalową ze strony producentów sprzętu AGD i przemysłu motoryzacyjnego. W przeciwieństwie do Czech i Słowacji, które również brano pod uwagę jako miejsce lokalizacji inwestycji, w Polsce udało się pozyskać bardzo dużą działkę umożliwiającą rozbudowę zakładu w przyszłości. Do zakładu w Polsce Voestalpine ma dostarczać blachy stalowe, które będą na miejscu przycinane i formowane na potrzeby klientów polskich, czeskich i słowackich. Roczna wielkość produkcji w pierwszym etapie inwestycji wyniesie 150 tysięcy ton blachy stalowej. Austriacka firma opakowaniowa Greiner przejęła w Polsce dwa zakłady firmy M&A Folia produkujące opakowania plastikowe dla przemysłu mleczarskiego, a Hirsch Servo Polska stał się głównym dostawcą opakowań dla producentów sprzętu AGD w Polsce i planuje dalsze inwestycje. Z mniejszych projektów można wymienić austriacką firmę deweloperską UBM AG na polskim rynku nieruchomości, która kupiła w Warszawie 16 ha działkę z zamiarem wybudowania i sprzedaży luksusowych apartamentów. Inna duża firma deweloperska - Immoconsult (z grupy Volksbank) planuje zakup za 60 mln euro działek pod outlet center na terenach w pobliżu Warszawy. Giełda Wiedeńska zainteresowana jest nadal udziałem w prywatyzacji warszawskiej GPW.

W 2004 roku WEH zorganizował kilkanaście imprez promujących polską gospodarkę. Do większych z nich zaliczyć należy wystawę-przegląd polskiej oferty eksportowej w St. Pölten, prezentację gospodarczą województwa Lubuskiego w Dornbirn, konferencję gospodarczą pt. "Polska - duży rynek stwarza duże możliwości" w Wiedniu, pokaz mody polskiej w Grazu, konferencję Federalnego Zrzeszenia Gospodarki Materiałowej z udziałem dostawców z Polski oraz prezentację możliwości eksportowych polskich konserwatorów zabytków.

Największym problemem ograniczającym dostęp do rynku dla polskich firm eksportujących niektóre wyroby gotowe są trudności w uzyskaniu pozwoleń na legalne zatrudnienie polskich pracowników przy realizacji kontraktów dostawczo-usługowych. Austria wprowadziła też ograniczenia dla świadczenia przez polskie firmy usług z sektora zliberalizowanego, co praktycznie uniemożliwia tym firmom realizację usług na terenie Austrii.

  System prawny w Austrii

Austriacki system prawny zbudowany jest na prawie rzymskim, ale daje się w nim zauważyć także orientację w stronę prawa niemieckiego, na przykład w obszarze prawa handlowego.

Jest on ułożony według tzw. budowy stopniowej porządku prawnego, która mówi, że normy prawne i zarządzenia muszą być podporządkowane wyższym normom, tj. konstytucji, ustawom. Źródłem prawa jest norma prawna ustalona przez parlament, sąd jest jednak w swoich decyzjach/wykładniach niezależny. Ogólna Księga Praw Obywatelskich (Das Allgemeine Bürgerliche Gesetzbuch) jest najstarszym kodeksem prawa prywatnego na świecie.

Agencje handlowe

W Austrii istnieją prawne uregulowania dotyczące ewentualnych roszczeń przedstawiciela handlowego (wypowiedzenie, załatwianie roszczeń itp.). Po ustaniu stosunku pracy zezwala się w zasadzie podejmować działalność konkurencyjną, tj. podejmować przedstawicielstwo firmy konkurecyjnej. Umowy przedstawicielskie zawiera się zwykle na okres od 1 do 5 lat. Wiążący termin wypowiedzenia umowy strony określają w umowie, istnieją jednak przypadki nadzwyczajne (złamanie zaufania, oszustwo, zerwanie umowy itp.), które umożliwiają obu stronom odstąpienie od tego terminu.

Prawo dotyczące patentów, znaków towarowych i wzorów

Na podstawie Europejskiego Paryskiego Porozumienia w sprawie patentów z dnia 5.10.1973 roku można w przypadku zgłoszenia patentu uzyskać patent europejski ważny na terytorium państw, które są członkami tego porozumienia (wg stanu na listopad 1998 są to: Belgia, Dania, Niemcy, Grecja, Wielka Brytania, Finlandia, Francja, Irlandia, Włochy, Lichtenstein, Luksemburg, Monako, Cypr). Na mocy ww. porozumienia właściciel patentu nabywa w każdym z wymienionych wyżej państw prawa odpowiadające przepisom danego prawa narodowego w tym zakresie na okres 20 lat.

W myśl przepisów europejskie zgłoszenie patentu może być dokonywane albo w Europejskim Urzędzie Patentowym lub też w austriackim. Osoby bez stałego miejsca zamieszkania w Austrii muszą być w takim przypadku reprezentowane przez austriackiego adwokata.

Bliższych informacji w tym zakresie udzielają:

Austriacki Urząd Patentowy
Kohlmarkt 8-10
A-1010 Wien
tel.: (+43-1) 53424-0
fax: (+43-1) 53424-535

oraz

Europejski Urząd Patentowy
Schottenfeldgasse 29
A-1070 Wien
tel.: (+43-1) 52126-0
fax: (+43-1) 52126-5491

Z wzorami użytkowymi mamy do czynienia przede wszystkim w przypadku małych technicznych innowacji. Wymagają one znacznie mniej ochrony, są też tańsze i znacznie łatwiejsze do uzyskania. Wzory użytkowe gwarantują prawo wyłącznego użytkowania przez okres 3-ch lat (z możliwością przedłużenia do 8 lat). Muszą być one zarejestrowane w urzędzie patentowym. Austria jest członkiem Porozumienia Madryckiego, co oznacza, że międzynarodowa rejestracja znaku zapewnia również jego ochronę na terytorium Austrii.

Prawo wekslowe i czekowe

Podstawę prawną stanowi prawo wekslowe z 1955 roku oparte o postanowienia Genewskiego Porozumienia o Prawie Wekslowym z 1930 r. Prawo wesklowe z 1955 roku doprowadziło do ujednolicenia ustawodawstwa w zakresie obrotu wekslami w większości państw europejskich.

Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej

Zastrzeżenie własności rzeczy sprzedanej do chwili uiszczenia ceny jest szeroko rozpowszechnione i służy przede wszystkim zabezpieczeniu roszczeń sprzedającego względem kupującego. Przy czym sprzedawca pozostaje właścicielem rzeczy do momentu całkowitego uregulowania zapłaty właścicielowi towaru. Zastrzeżenie takie może być uzgodnione nawet ustnie, ale wymaga jednak potwierdzenia na piśmie.

Prawo dewizowe

Austria ma bardzo liberalne prawo dewizowe. Nie ma żadnych ograniczeń odnośnie płatności, które wynikają z handlu zagranicznego, związane są z inwestycjami czy innymi transakcjami.

Nie ma również ograniczeń w przypadku wywozu kapitału, dywidend, zysków czy innych dochodów. Zagraniczne firmy dysponują niograniczonym dostępem do austriackiego rynku kapitałowego.

Postanowienia dotyczące prac montażowych

W odniesieniu do obywateli UE nie ma żadnych ograniczeń w zakresie prowadzenia prac montażowych. W przypadku obywateli innych krajów wymagane jest wystąpienie o zezwolenie na wykonywanie takich prac. Przy czym w zakresie wszelkiego rodzaju usług budowlanych prace te nie powinny być wykonywane przez innych obywateli niż z państw UE (wykonywanie takich prac przez obywateli spoza UE dopuszcza się jedynie w pojedynczych, specjalnie uzgodnionych przypadkach).

W praktyce wykonywanie prac budowlano-montażowych jest "zarezerwowane" dla firm z Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE i EFTA).

Prawo upadłościowe

Wniosek o upadłość może być postawiony przez przedsiębiorstwo lub przez wierzyciela. Kierownictwo przedsiębiorstwa, o ile przedsiębiorstwo jest niewypłacalne, musi niezwłocznie przedłożyć sprawę sędziemu sądu upadłościowego. Przedsiębiorstwo ma 60 dni na ewentualne zawarcie porozumienia ugodowego z wierzycielem. Do tego też czasu przedsiębiorstwo postawione jest pod zarząd przymusowy. Wierzyciele muszą zgłosić swoje żądania sądowi.

Ugoda możliwa jest tylko wtedy, gdy przynajmniej 40% żądań wierzycieli może być spełnione i gdy wyrażą oni zgodę na taki procent. Realizacja uzgodnionych żądań zwalnia przedsiębiorstwo z reszty zobowiązań.

W przypadku jeżeli żądania wierzycieli nie mogą być zrealizowane w 40% lub gdy wierzyciele nie wyrażają nań zgody, wtedy przeprowadzane jest postępowanie upadłościowe i przedsiębiorstwo ulega likwidacji.

Prawo procesowe

Sprawa sporna wymaga wniesienia do sądu w formie ustnej i na piśmie. W przypadku jeżeli wartość sporu przekracza 3700 euro strony sporu muszą być reprezentowane przez adwokatów. Z krajami, z którymi Austria podpisała porozumienia o wykonalności egzekucji stosowane jest orzecznictwo sądów austriackich i vice versa (zasada wzajemności).

Sądownictwo arbitrażowe

Austria jest sygnatariuszem Nowojorskiego Porozumienia o uznawaniu i wykonywaniu orzeczeń zagranicznych sądów arbitrażowych, które ratyfikowane zostało przez ponad 100 państw. W myśl tego porozumienia państwa, które je podpisały zobowiązują się do uznawania orzeczeń sądów arbitrażowych wydanych na terytorium państw suwerennych i do ich wykonywania.

Stąd też mogą być uzgodnione kompetencje Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego Izby Gospodarczej Austrii lub innych instytucjonalnych sądów polubownych.

Możliwe są również ugody arbitrażowe ad-hoc. W takim przypadku zaleca się zawarcie ugody przed Komisją Narodów Zjednoczonych ds. Międzynarodowego Prawa Handlowego (UNCITRAL) na podstawie jej Regulaminu Sądu Arbitrażowego.

Zgodnie z wzorcową kaluzulą arbitrażową zawartą w Regulaminie przewiduje się tzw. "wskazanie władzy" ("Appointing Authority") tj. wybór arbitra z urzędu, co ma miejsce m.in. wtedy, gdy jedna ze stron waha się w sprawie wyznaczenia arbitra.

Izba Gospodarcza Austrii lub prezydium Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego Izby Gospodarczej Austrii są gotowe zgodnie z przedłożonym porozumieniem stron pełnić rolę "Appointing Authority".

Klauzula zalecana przez Międzynarodowy Sąd Arbitrażowy Izby Gospodarczej Austrii ma następujące brzmienie:
"Wszelkie sprawy sporne, które wynikają z danego kontraktu lub w związku z jego naruszeniem, rozwiązaniem lub nieważnością będą rozstrzygane wg regulaminu arbitrażowego lub polubownego Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego (MSA) Izby Gospodarczej Austrii w Wiedniu (reguły wiedeńskie) z udziałem jednego lub więcej wyznaczonych sędziów arbitrażowych."

Wymagane dodatkowe uzgodnienia:

a. liczba sędziów wynosi ......................... (jeden lub trzech),

b. zastosowanie znajduje prawo materialne ........................... (w przeciwnym wypadku ma zastosowanie porozumienie Narodów Zjednoczonych o Międzynarodowym Handlu Towarami, INCOTERMS 1980),

c. językiem obowiązującym w postępowaniu sądowym będzie jęz.......................,

Strony, będące przedsiębiorstwami, które zawarły porozumienie arbitrażowe, mogą zrezygnować z wnoszenia zaskarżenia orzeczenia arbitrażowego w Austrii z przyczyn, z powodu których wyrok sądowy może być zaskarżony w drodze skargi o wznowienie powództwa wzajemnego. W takim przypadku powinno być dodane:
"Zgodnie z postanowieniami § 598 ust. 2 regulaminu procesowego rezygnuje się z zastosowania § 595 ust. 1 pkt. 7 austriackiego regulamniu procesowego."

Regulamin arbitrażowy i polubowny Międzynarodowego Sądu Arbitrażowego Izby Gospodarczej Austrii, jak też tekst ww. kaluzuli arbitrażowej jest dostępny w Sekretariacie MSA w Wiedniu również w wersji angielsko-, francusko-, włosko- i rosyjskojęzycznej: tel.: (+43-1) 50105-4398 fax: (+43-1) 50105-216

  Korzystanie z autostrad

Nowy system elektronicznego poboru opłat za korzystanie przez autobusy i ciężarówki z autostrad i tras szybkiego ruchu w Austrii

Od 1 stycznia 2004 r. opłaty za przejazd pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej ponad 3,5 tony będą pobierane w Austrii metodą całkowicie elektroniczną. W celu zapewnienia płynności ruchu i możliwości poboru opłaty bez konieczności zatrzymywania pojazdu, Austria wdraża system oparty na technologii mikrofalowej mający zastąpić dotychczasowe winiety, których ważność wygasa z końcem br. Nowe regulacje dotyczą jedynie ciężarówek i autobusów o dopuszczalnej masie całkowitej ponad 3,5 tony i nie przewiduje się ich rozszerzenia na samochody osobowe.

Wszystkie autobusy i ciężarówki o dopuszczalnej masie całkowitej ponad 3,5 tony, korzystające z autostrad i tras szybkiego ruchu w Austrii, będą musiały od chwili aktywowania systemu mieć zainstalowane na przedniej szybie specjalne urządzenie zwane GO-Box. Aparat ten komunikuje się na wysokiej częstotliwości z czujnikami zainstalowanymi na autostradowych bramkach, co umożliwia automatyczny pobór opłat bez zakłócania płynności ruchu drogowego. System obejmuje całą sieć autostrad oraz tras szybkiego ruchu w Austrii i wprowadza zasadę odpłatności zależnie od liczby przejechanych kilometrów, co zwiększa średnio o ok. 20% dotychczasowe koszty transportu na terenie Austrii.

Podstawy prawne poboru opłat drogowych w Austrii

Za pobór opłat drogowych odpowiada ASFINAG, założona w 1982 r. spółka Skarbu Państwa. Przedsiębiorstwo to otrzymało w 1997 r. uprawnienia do planowania, budowy, utrzymywania dróg i pobierania za nie opłat. Opłaty drogowe stanowią główne źródło finansowania ASFINAG'u. Dotychczas istniało w Austrii 6 odcinków dróg z systemem dodatkowych opłat zależnych od wielkości pojazdu, podczas gdy na większości dróg obowiązywał system winiet. W celu ułatwienia dokonywania opłat zdecydowano się na przyjęcie jednolitego systemu opłat drogowych i ogłoszono przetarg na projekt takiego systemu.

Przetarg na opłaty drogowe od samochodów ciężarowych i autobusów wygrała włoska firma Autostrade mająca ponad 50 lat doświadczenia w tworzeniu systemów poboru opłat drogowych. Kontrakt został zawarty na 10 lat. W celu tworzenia elektronicznego systemu poboru opłat w Austrii Austostrade powołała przedsiębiorstwo EUROPPASS odpowiedzialne za kształt wdrażanego systemu i użyte rozwiązania techniczne.

Wysokość obecnych opłat odpowiada dyrektywie UE (RL 1999/62/EG), zgodnie z którą taryfy powinny być zorientowane na koszty budowy, obsługi i rozbudowy sieci drogowej. Dyrektywa ta zostanie zastąpiona nową począwszy od 2005 lub 2006 r., która dopuszcza zwiększenie taryf o koszty obciążeń dla środowiska. Klasy i stawki opłat zostały ustalone przez ASFINAG w uzgodnieniu z Federalnym Ministerstwem Transportu, Innowacji i Technologii. Znajdują się one w rozporządzeniu o stawkach opłat drogowych oraz federalnej ustawie o opłatach drogowych z 2002 r., która weszła w życie 1 stycznia 2003 r.

Funkcjonowanie nowego systemu

Jest to jeden z pierwszych na świecie systemów poboru opłat drogowych typu free-flow (od 31 sierpnia br. podobny system, ale oparty na technologii GPS wprowadzają Niemcy). System składa się z dwóch widocznych dla kierowców komponentów: bramek z czujnikami na autostradach i urządzeń pojazdowych, czyli skrzynek GO-Box. Dzięki technologii mikrofalowej klasyczna forma poboru opłat drogowych zostanie w przypadku objętych nowym systemem pojazdów całkowicie wyeliminowana.

W aparaty GO-Box można zaopatrzyć się w około 220 punktach sprzedaży na terenie Austrii (stacje benzynowe, punkty sprzedaży winiet dla samochodów osobowych), głównie na terenach przygranicznych. Istnieje także możliwość złożenia zamówienia przez Internet, pocztą lub faxem (wzór zamówienia po polsku można znaleźć pod: www.go-maut.at/go). Już obecnie prowadzona jest wstępna sprzedaż. Cena aparatu (zakodowanego na konkretny pojazd) wynosi 5 EUR z VAT. W przypadku utraty aparatu, za nowy płaci się już 40 EUR plus VAT.

Aparat GO-Box mocuje się za pomocą taśmy samoprzylepnej na przedniej szybie. Urządzenie ma wielkość paczki papierosów i waży około 100 gramów. Jego dokładne wymiary to 11,5 x 6,5 x 2,7 cm. Urządzenie jest kompatybilne z pozostałymi systemami elektronicznego poboru opłat, np. ze szwajcarskim. Obecnie prowadzone są prace nad dopasowaniem oprogramowania także do nowych czytników niemieckich. W początkowym okresie przy przejeździe przez Austrię i Niemcy konieczny będzie jednak montaż dwóch urządzeń.

Obok GO-Box'ów najważniejszą częścią systemu są bramki zainstalowane nad autostradami i drogami. Bramki wyposażone są w anteny mikrofalowe rozpoznające numer GO-Box'u przejeżdżającego w ich zasięgu pojazdu i przekazujące ten numer do centrali. Po przeliczeniu ilości kilometrów przejechanych w obszarze obowiązywania opłat, zostaje pobrana odpowiednia suma, a GO-Box zawiadamia kierowcę o tym fakcie sygnałem dźwiękowym. Jednocześnie centrala danych EUROPPASS zapamiętuje dane rozliczeniowe, a opłata

Sposoby uiszczania opłat

Użytkownik ma możliwość wyboru sposobu uiszczania opłat drogowych, deklarując preferowany sposób przy kupnie i rejestracji GO-Box'u. Może to być opłata w systemie "pre-paid" lub rozliczenie poprzez ściągnięcie opłat z konta za pomocą systemu podobnego do obsługującego karty kredytowe - "post-payment".

W systemie "pre-paid" pewna kwota jest załadowana na koncie skrzynki GO-Box, a potrącenie odpowiedniej sumy z tego konta następuje przy przejeździe pod bramką. Ten wariant dokonywania płatności może być realizowany gotówką lub kartą Maestro, kartą kredytową lub paliwową. Odbierana po raz pierwszy skrzynka GO-Box musi zostać naładowana impulsami o minimalnej wartości 45 EUR (włącznie z VAT). Później minimalna kwota jednego ładowania wynosi 50 EUR (włącznie z VAT). Maksymalna wysokość kwoty naładowania jest ograniczona dla jednej skrzynki do sumy 500 EUR (włącznie z VAT). Kwoty opłat drogowych są ważne tylko dwa lata od ostatniego ładowania, a później przepadają i nie ma możliwości potrącania z załadowanego konta.

W przypadku systemu "post-payment" właściciel pojazdu otrzymuje regularnie rozliczenie przejechanych kilometrów. Ten wariant dokonywania płatności można realizować za pomocą kart Maestro, kart kredytowych lub paliwowych. Należy uiścić tylko opłatę manipulacyjną w wysokości 5 EUR przy odbiorze aparatu GO-Box.

Nowe taryfy

W zależności od liczby osi pojazdy o dopuszczalnej masie całkowitej ponad 3,5 t zostały podzielone na trzy kategorie oznaczające odpowiednie stawki opłat:

Kategoria Iczba osi Taryfa
kategoria 2 2 osie 0,13 EUR/km
kategoria 3 3 osie 0,182 EUR/km
kategoria 4 4 i więcej osi 0,273 EUR/km
Podane opłaty nie zawierają 20% podatku VAT !

Średnia opłata wynosi 0,22 EUR za kilometr (bez VAT) i jest to o około 30% więcej niż w Niemczech. Ponadto istnieje siedemnaście tzw. odcinków opłat specjalnych, gdzie opłaty te są znacznie podwyższone (np. przełęcz Brenner). Szczegółowe informacje na ten temat znajdują się na stronie www.vignette.at.

W celu ułatwienia obliczania kosztów przejazdu firma EUROPPASS zamieściła na swoich stronach internetowych "kalkulator drogowy" umożliwiający dokładne wyliczenie opłat (www.europpass.at).

Autobusy mają zawsze tę samą, raz przyznaną, kategorię - przyczepy nie są brane pod uwagę. W przypadku ciężarówek podstawowa kategoria jest ustalana automatycznie przy przydzielaniu skrzynki GO-Box. Każdorazowe doczepienie przyczepy oznacza konieczność odpowiedniego przeprogramowania GO-Box'u.

Nie przewiduje się zniżek dla osób często korzystających z płatnych odcinków ani dla obywateli poszczególnych krajów, co prawodawca uzasadnia jednakowymi kosztami przejazdu każdego pojazdu.

Kontrola opłat

System kontroli opłat składa się z kontroli automatycznych na bramkach oraz z tradycyjnych patroli służb nadzoru mających prawo do zatrzymania pojazdu i sprawdzenia GO-Box'u.

Na łącznie 400 bramek ponad 100 zostanie wyposażonych w elektroniczne urządzenia kontrolne mające możliwość sprawdzenia kategorii przejeżdżającego pod bramką pojazdu i zgodności z nią ustawień GO-Box'u. Informacje o ewentualnych niezgodnościach będą przesyłane w postaci zdjęcia pojazdu do centrali, gdzie zostanie podjęta decyzja o pobraniu tzw. opłaty zastępczej albo o wysłaniu patrolu kontrolnego.

Niezależnie od systemu automatycznych kontroli zostały powołane służby nadzoru opłat. Specjalnie oznakowane pojazdy będą brały udział w ruchu drogowym, stacjonowały w punktach kontroli ruchu, a także w pobliżu granic z krajami trzecimi. Pracownicy służby nadzoru mają uprawnienia do sprawdzenia stanu pojazdu i GO-Box'u, nakładania karnych opłat w wysokości do 4.000.- EUR, a w sytuacjach wyjątkowym zakazania dalszej jazdy pojazdu.

Dokładny opis oznakowań pojazdów służby nadzoru opłat oraz bramek kontrolnych i sposobu przeprowadzania kontroli można znaleźć na stronie www.vignette.at/maut/lkwmaut. Pierwsze patrole pojawią się na drogach w październiku 2003, w okresie próbnego działania systemu.

Szczegółowe informacje na temat działania systemu, także po polsku, można znaleźć na stronach internetowych:

www.vignette.at
www.europpass.at

oraz pod numerem telefonu centrum informacyjnego ASFINAG'u: 00800 400 11 400.

  Targi w Austrii

Nazwa: "BAUEN+WOHNEN"
targi znajdują się na liście C Ministerstwa Gospodarki i Pracy

Termin: Targi odbywają się corocznie w marcu w Salzburgu, na terenach targowych (Am Messezentrum, A-5021 Salzburg). W roku 2005 w dniach od 3 - 6 lutego.

Profil: Największe w Austrii targi budowlane i wyposażenia wnętrz mieszkalnych obejmujące n/w grupy produktów:

:: materiały budowlane
:: urządzenia sanitarne
:: wykładziny, podłogi
:: okna, drzwi, schody, wrota
:: materiały izolacyjne
:: systemy docieplania fasad
:: domy z elementów
:: materiały instalacyjne
:: urządzenia grzewcze
:: domy drewniane
:: kafelki ceramiczne
:: kominki
:: schody, balkony, ogrody zimowe
:: sauny, baseny
:: oświetlenie, materiały dekoracyjne
:: akcesoria mieszkaniowe
:: wyposażenia sypialni, kuchni, meble stylowe i wyściełane

Statystyka targów w roku 2004:

:: powierzchnia wystawiennicza: 1.800 m2
:: wystawcy: 477 firm z 10 krajów
:: odwiedzający: 32.537 osób

Ceny i opłaty

Nazwa: "Wohnen & Interieur Messe"

Termin: targi odbywają się corocznie w Wiedniu w marcu. W roku 2005 jest to termin 12::20 marca 2005.

Adres internetowy: www.wohnen-interieur.at

Profil : największe w Austrii targi mebli i art. wyposażenia wnętrz obejmują m.in. następujące grupy produktów :

:: wyposażenie łazienek
:: wyposażenie biur
:: art. dekoracyjne
:: meble o nowoczesnej stylistyce
:: wyposażenie ogrodów
:: sprzęt RTV i AGD
:: sprzęt oświetleniowy
:: markizy, żaluzje itp.
:: meble do mieszkań
:: dywany, wykładziny itp.
:: zastawy stołowe.

Statystyka targów w roku 2004:

:: powierzchnia wystawiennicza : 25.000 m2
:: wystawcy : 500 firm z 11 krajów
:: odwiedzający : 80.000 osób

Ceny i opłaty :

  Zamówienia publiczne w Austrii

Ustawowe uregulowanie tematyki zamówień publicznych nastąpiło w Austrii dopiero z dniem 1.01.1994 r., czyli w momencie przystąpienia tego kraju do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Do tego czasu obwiązywało formalnie Zarządzenie C-K Ministra ds. Ogólnych z 1909 r. o ogłaszaniu przetargów publicznych. Tak długi okres obowiązywania tego zarządzenia oraz specyfika niektórych rozwiązań preferujących sprawdzonych "dostawców dworu" stworzyły pewną tradycję, której ślady pozostały nawet w najnowszej ustawie o zamówieniach publicznych. Przystąpienie Austrii do Unii Europejskiej oraz konieczność dalszych dostosowań prawa zamówień publicznych do dyrektyw UE, w tym Dyrektywy 2001/78/WE spowodowały, że w 2002 r. uchwalono całkowicie nową ustawę, która weszła w życie 1.09.2002 r.(Bundesvergabegesetz - BGBl 99/2002). Uwaga! Ustawa ta reguluje tylko zamówienia udzielane na szczeblu federalnym, gdyż poszczególne landy maja własne przepisy o zamówieniach, wzorowane na rozwiązaniach federalnych.

1. Ustawa z 2002 r. wprowadza generalną zasadę równości oferentów, a zamawiający ma prawo do wyboru między przetargiem nieograniczonym a ograniczonym wg własnego uznania (w polskiej ustawie podstawowym trybem udzielania zamówień publicznych jest przetarg nieograniczony).

2. Nowa ustawa uwzględnia przyjęte we wcześniejszych nowelizacjach ustawy z 1994 r., a istotne z punktu widzenia małych i średnich przedsiębiorstw zasady przejrzystości postępowania, konkurencyjności i stosowania środków odwoławczych. I tak dopiero nowelizacja z 1999 r. wprowadziła zasadę minimalnej liczby oferentów w przetargach ograniczonych (pięciu) oraz w negocjacjach z zachowaniem konkurencji (minimum trzy oferty). Nowelizacja ta zniosła również dotychczasowy przepis warunkujący złożenie protestu w Urzędzie ds. Zamówień (BVA) wcześniejszym postępowaniem pojednawczym przed tzw. Federalną Komisją Kontrolną Zamówień Publicznych (BVKK). BVKK jest instytucją polubownego załatwienia spornych kwestii czy wyjaśniania wątpliwości, ale tylko do momentu wyznaczonego terminem składania ofert. Protest na samo już rozstrzygnięcie składa się tylko do BVA. W skład BVKK wchodzą m.in. przedstawiciele samorządu gospodarczego, pracobiorców oraz zleceniodawców. Komisja Kontroli jest niewątpliwie specyfiką austriacką.

3. Inną specyfiką tutejszej ustawy są zapisy odnoszące się bezpośrednio do małych i średnich przedsiębiorstw. I tak § 33 zawęża grono uczestników postępowania w tzw. przetargu ograniczonym bez wcześniejszej informacji o przetargu, tylko do sprawdzonych i solidnych dostawców. Jednocześnie zobowiązuje zamawiającego do dokonania wyboru bez dyskryminacji i nakazuje częstą "wymianę" zapraszanych do przetargu firm. Ustawodawca zobowiązał jednocześnie zamawiającego, aby w gronie tych minimum 5 firm znajdywały się "w miarę możliwości" także małe i średnie przedsiębiorstwa. Praktycznie identyczny zapis zawiera § 35 określający warunki i zasady postępowania w formie zaproszenia do negocjacji (minimum 3 firmy, w tym "w miarę możliwości" także z grona małych i średnich przedsiębiorstw.).

4. Niewątpliwym ułatwieniem dla wszystkich przedsiębiorstw jest istnienie w Austrii Centralnego Rejestru Dostawców i Wykonawców (ANKÖ), z dostępem on-line dla zamawiającego. Zarejestrowanie się w ANKÖ i poddanie się obwiązującej tam procedurze weryfikacji jest swoistą przepustką do postępowań przetargowych i dowodem na kompetencję i solidność danego przedsiębiorstwa. Dla zarejestrowanych firm oznacza to także oszczędność kosztów ponoszonych przy każdorazowym potwierdzaniu w postępowaniu przetargowym spełnienia minimalnych wymogów ustawowych.

5. Warto też dodać, że w Austrii od 2001 roku istnieje Federalna Agencja Zakupów Publicznych (spółka skarbu państwa), która dokonuje centralnych zakupów dla ministerstw i urzędów centralnych (poza resortem obrony).

Źródło: Wydział Ekonomiczno - Handlowy Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Austrii.


Home 1 strona               Powrót Powrót               Góra strony Góra strony               Adres - Telefon - Faks - E-mail Napisz do nas