Exporter.pl - Azja, Chiny, Wymiana handlowa Polska

Wartość wymiany handlowej

Według polskich statystyk w 2003 roku polsko - chińskie obroty handlowe przekroczyły po raz pierwszy wartość 3 mld USD, wynosząc 3104,3 mln dolarów. Z tego na polski eksport przypadało 248,6 mln USD, a import 2855,7 mln USD. Ujemne saldo osiągnęło wartość 2607,1 mln USD.

Dane te znacznie różnią się od statystyk chińskich, co wynika przede wszystkim z dużej wartości handlu pośredniego, różnicy w kosztach transportu oraz przesunięć pomiędzy okresami związanych z innym czasem wysyłki towaru i jego dostawy (np. towary wysyłane są w grudniu i docierają w styczniu, tym samym zaliczane są do różnych okresów). Należy przy tym podkreślić, że zarówno statystyki polskie jak i chińskie podają dane według kraju pochodzenia i przeznaczenia. Dane chińskie można więc traktować jako cenne z punktu widzenia określenia pełnej wartości i struktury (handel bezpośredni i pośredni) polskiego eksportu do Chin. W dalszej części przedstawiono analizę dwustronnej wymiany handlowej w oparciu o statystyki chińskie.

Według chińskich statystyk celnych (General Administration of Customs) wymiana handlowa pomiędzy Polską a Chinami w 2003 roku kształtowała się następująco:

	2002 mln USD	2003 mln USD	Zmiana (+/- %)
Eksport z Polski	218,648	359,158	+64,3
Import do Polski	1164,705	1620,487	+39,1
Obroty	1383,353	1979,645	+43,1
Saldo	-946,057	-1261,329	+33,3
Relacja eksport/import	1 : 5,3	1 : 4,5

Cechą polsko - chińskiej wymiany handlowej jest drastyczny brak równowagi przy bardzo niskim poziomie polskiego eksportu. Z danych tych wynika jednakże, że następują pozytywne tendencje w handlu dwustronnym, choć nie są one zadowalające. Dynamicznie rośnie wartość wzajemnego handlu, a eksport z Polski zwiększa się w tempie szybszym niż import.

Struktura geograficzna

Szczegółowe dane dotyczące wymiany handlowej z poszczególnymi prowincjami Chin przedstawiono w tabelach w Aneksie. Generalnie, Polska prowadzi wymianę handlową głównie z prowincjami leżącymi na geograficznym wschodzie Chin. Prowincje o największych obrotach to Zhejiang, Guangdong, Fujian i Jiangsu. Na region Chin wschodnich przypada 2/3 handlu (są to prowincje Szanghaj, Jiangsu, Zhejiang, Anhui, Fujian, Jiangxi, Shandong tj. regiony najlepiej rozwinięte. Kolejnym, jest region środkowo - południowy, głównie dzięki dużej wymianie z prowincją Guangdong (Kanton). Liczącym się także obszarem są Chiny północne. Udział poszczególnych regionów w 2003 roku w obrotach z Polską przedstawiono na poniższym wykresie.

Źródło: General Administration of Customs of the People's Republic of China

Natomiast pod względem polskiego eksportu przodują Pekin, Guangdong i Jiangsu. Szczególnie ważną rolę odgrywa Pekin, na który przypada bez mała 1/3 polskiego eksportu. Z Pekinem osiągamy ponadto nadwyżkę. Generalnie polski eksport jest kierowany głównie do prowincji Chin wschodnich oraz Chin północnych. Roli region Chin zachodnich nie odgrywa większej. Udział poszczególnych regionów w 2003 roku w eksporcie z Polski przedstawiono na poniższym wykresie.

Źródło: General Administration of Customs of the People's Republic of China

Również import z Chin pochodzi najczęściej z prowincji wschodnich Chin. Najwięcej kupujemy z prowincji Zhejiang (prawie 1/4 importu). Ponadto ważna rolę odgrywają Guangdong, Fujian i Jiangsu. Na region tzw. Chin wschodnich (Szanghaj, Jiangsu, Zhejiang, Anhui, Fujian, Jiangxi, Shandong) przypada aż 70% importu z Chin. Istotne znaczenie ma także region środkowo - południowy, co spowodowane jest znacznym importem z prowincji Guangdong. Udział poszczególnych regionów w 2003 roku w imporcie z Chin przedstawiono na poniższym wykresie.

Źródło: General Administration of Customs of the People's Republic of China

Reasumując, kluczowymi dla naszego handlu z Chinami są prowincje najwyżej rozwinięte, znajdujące się w pasie nadmorskim. Znikomy jest udział słabo rozwiniętych prowincji zachodnich. Dodać przy tym należy, że zasadniczo pokrywa się to także ze strukturą handlu zagranicznego Chin i generalnie ani w handlu chińskim, ani w handlu z Polską nie zachodzą pod tym względem istotne i szybkie zmiany.

Struktura towarowa

Dane dotyczące struktury towarowej handlu pomiędzy Polską a Chinami zamieszczono w tabeli w Aneksie.

Po stronie polskiego eksportu występuje znacząca koncentracja. Naszą główną sekcją w eksporcie są metale nieszlachetne i wyroby, stanowiące prawie 40% eksportu. Obejmuje to przede wszystkim miedź rafinowaną i stopy z miedzi, których eksport przekroczył 92 mln USD. Towar ten stanowi aż 1/4 polskiego eksportu. Należy przy tym dodać, że udział miedzi spada na przestrzeni ostatnich lat. Drugą istotną pozycją w tej sekcji towarowej są wyroby z żelaza. W handlu w tej sekcji towarowej uzyskaliśmy nadwyżkę.

Drugą ważną sekcją towarową polskiego eksportu są produkty przemysłu chemicznego, stanowiące prawie 1/4 naszego eksportu z czego najwięcej sprzedano chemikaliów organicznych. Warto podkreślić, że również w handlu chemikaliami notujemy nadwyżkę.

Trzecią istotna sekcją są maszyny i urządzenia których udział w sprzedaży do Chin wyniósł około 14%. Udział każdej z pozostałych sekcji nie przekracza 10%. Świadczy to o znacznej koncentracji naszego eksportu na niektórych towarach. Udział głównych sekcji towarowych w eksporcie, obrazujący stopień jego koncentracji przedstawiono poniżej. Jednakże należy dodać, że następuje korzystna tendencja zwiększania asortymentu eksportu. O ile bowiem w 2001 roku w eksporcie było 560 pozycji towarowych to w 2003 roku ich liczba wzrosła do 780 pozycji towarowych.

Źródło: General Administration of Customs of the People's Republic of China

Stopień koncentracji po stronie importu z Chin jest mniejszy. Największy udział ma sekcja materiałów i wyrobów włókienniczych z udziałem 33%. Na drugim miejscu są maszyny i urządzenia a następnie import obuwia. Udział głównych sekcji w imporcie przedstawiono na poniższym wykresie.

Źródło: General Administration of Customs of the People's Republic of China

Może dodać, że również pod względem importu następuje rozszerzenie asortymentu. Obecnie obejmuje on 2400 pozycje towarowych a w 2001 roku 2036 pozycji towarowych.

Aneks

Tabela 1. Handel Polska Chiny w 2003 roku w podziale na prowincje (tys. USD)

Wyszczególnienie	Eksport z Polski	Udział w eksporcie	Import do Polski	Udział w imporcie	Obroty	Udział w obrotach	Saldo
Chiny ogółem, w tym:	359 157,512	100,00%	1 620 290,225	100,00%	1 979 447,737	100,00%	-1 261 132,71
Pekin	107 471,731	29,92%	18 688,687	1,15%	126 160,418	6,37%	88 783,04
Tianjin	13 407,319	3,73%	21 494,597	1,33%	34 901,916	1,76%	-8 087,28
Hebei	1 403,475	0,39%	51 614,968	3,19%	53 018,443	2,68%	-50 211,49
Shanxi	4,461	0,00%	3 564,233	0,22%	3 568,694	0,18%	-3 559,77
Mongolia Wewnętrzna	1 505,229	0,42%	3 078,672	0,19%	4 583,901	0,23%	-1 573,44
Liaoning	8 314,832	2,32%	22 995,311	1,42%	31 310,143	1,58%	-14 680,48
Jilin	2 368,315	0,66%	5 797,823	0,36%	8 166,138	0,41%	-3 429,51
Heilongjiang	615,302	0,17%	2 756,039	0,17%	3 371,341	0,17%	-2 140,74
Szanghaj	39 455,658	10,99%	131 364,470	8,11%	170 820,128	8,63%	-91 908,81
Jiangsu	53 176,646	14,81%	177 156,707	10,93%	230 333,353	11,64%	-123 980,06
Zhejiang	38 537,558	10,73%	419 427,386	25,89%	457 964,944	23,14%	-380 889,83
Anhui	3 635,025	1,01%	20 468,348	1,26%	24 103,373	1,22%	-16 833,32
Fujian	2 798,672	0,78%	253 943,092	15,67%	256 741,764	12,97%	-251 144,42
Jiangxi	310,794	0,09%	14 343,007	0,89%	14 653,801	0,74%	-14 032,21
Shandong	7 982,701	2,22%	126 805,222	7,83%	134 787,923	6,81%	-118 822,52
Henan	6 992,756	1,95%	14 467,637	0,89%	21 460,393	1,08%	-7 474,88
Hubei	3 621,365	1,01%	24 448,208	1,51%	28 069,573	1,42%	-20 826,84
Hunan	1 776,570	0,49%	15 404,691	0,95%	17 181,261	0,87%	-13 628,12
Guangdong	54 516,575	15,18%	238 953,911	14,75%	293 470,486	14,83%	-184 437,34
Guangxi	1 292,044	0,36%	10 290,046	0,64%	11 582,090	0,59%	-8 998,00
Hainan	2 596,930	0,72%	1 272,458	0,08%	3 869,388	0,20%	1 324,47
Chongqing	860,117	0,24%	8 926,057	0,55%	9 786,174	0,49%	-8 065,94
Sichuan	458,349	0,13%	12 217,611	0,75%	12 675,960	0,64%	-11 759,26
Guizhou	0,000	0,00%	1 211,454	0,07%	1 211,454	0,06%	-1 211,45
Yunnan	257,004	0,07%	3 171,158	0,20%	3 428,162	0,17%	-2 914,15
Tybet	0,000	0,00%	74,850	0,00%	74,850	0,00%	-74,85
Shaanxi	1 457,998	0,41%	9 459,445	0,58%	10 917,443	0,55%	-8 001,45
Gansu	0,000	0,00%	2 669,497	0,16%	2 669,497	0,13%	-2 669,50
Qinghai	1,605	0,00%	938,118	0,06%	939,723	0,05%	-936,51
Ningxia	0,000	0,00%	338,400	0,02%	338,400	0,02%	-338,40
Xinjiang	4 338,481	1,21%	2 948,122	0,18%	7 286,603	0,37%	1 390,36

Tabela 2. Handel Polska Chiny w 2003 roku w podziale na regiony (tys. USD)

Podział administracyjny i regionalny Chińskiej Republiki Ludowej Chińska Republika Ludowa pod względem administracyjnym dzieli się na 31 jednostek na prawach prowincji oraz dwa Specjalne Regiony Administracyjne: Hongkong i Makao. Na wspomnianych 31 jednostek administracyjnych składają się:

4 miasta wydzielone na prawach prowincji: Pekin, Tianjin, Szanghaj, Chongqing
22 prowincje: Anhui, Fujian, Gansu, Guangdong (Kanton), Guizhou, Hainan, Hebei, Heilongjiang, Henan, Hubei, Hunan, Jiangsu, Jiangxi, Jilin, Liaoning, Qinghai, Shaanxi, Shandong, Shanxi, Sichuan, Yunnan, Zhejiang
5 regionów autonomicznych: Guangxi, Mongolia Wewnętrzna, Ningxia, Xinjiang, Tybet.

Dla uproszczenia wszystkie te jednostki administracyjne są dalej zwane "prowincjami". Zależnie od przyjętych kryteriów prowincje te można pogrupować następująco:

podział geograficzny: prowincje wschodnie, centralne i zachodnie.
- Do prowincji wschodnich zalicza się: Pekin, Tianjin, Hebei, Liaoning, Szanghaj, Jiangsu, Zhejiang, Fujian, Shandong, Guangdong, Guangxi, Hainan, Jilin, Heilongjiang.
- Do prowincji centralnych zalicza się: Shanxi, Mongolia Wewnętrzna, Anhui, Jiangxi, Henan, Hubei, Hunan.
- Do prowincji zachodnich zalicza się: Chongqing, Sichuan, Guizhou, Yunnan, Tybet, Shaanxi, Gansu, Qinghai, Ningxia, Xinjiang.
Drugim sposobem podziału geograficznego jest wyróżnienie prowincji: wschodnich pasa nadmorskiego, północno - centralnych oraz zachodnich. Różnica polega na zaliczeniu prowincji Jilin i Heilongjiang do części północno - centralnej. W poprzednim podziale zaliczano je do części wschodniej. Tym samym w części wschodniej pozostają tylko te prowincje, które mają dostęp do morza oraz Pekin.
podział tradycyjny na następujące regiony (poza kryterium geograficznym wpływ na takie rozróżnienie mają także inne względy, w tym historyczne i kulturowe):
- Chiny Północne (Hua Bei): Pekin, Tianjin, Hebei, Shanxi, Mongolia Wewnętrzna.
- Północny Wschód (Dong Bei): Liaoning, Jilin, Heilongjiang.
- Chiny Wschodnie (Hua Dong): Szanghaj, Jiangsu, Zhejiang, Anhui, Fujian, Jiangxi, Shandong.
- Środkowo - Południowy (Zhong Nan): Henan, Hubei, Hunan, Guangdong, Guangxi, Hainan.Południowy Zachód (Xi Nan): Chongqing, Sichuan, Guizhou, Yunnan, Tybet.
- Północny Zachód (Xi Bei): Shaanxi, Gansu, Qinghai, Ningxia, Xinjiang.
podział z punktu widzenia polityki gospodarczej. Od kilku lat głoszona jest strategia przyspieszenia rozwoju Chin zachodnich. Wyróżniono więc 12 najsłabiej rozwiniętych prowincji, które ma objąć wspomniana strategia. Są to: Guangxi, Chongqing, Sichuan, Guizhou, Yunnan, Tybet, Shaanxi, Gansu, Qinghai, Ningxia, Xinjiang oraz Mongolia Wewnętrzna. W tym znaczeniu określenie "Chiny zachodnie" obejmuje więc także prowincje położone na geograficznym wschodzie (Guangxi) oraz w centrum (Mongolia Wewnętrzna).

Tabela 3. Struktura towarowa handlu Polska - Chiny w podziale na sekcje towarowe w 2003 roku wg danych chińskich i polskich (mln. USD)

Sekcja towarowa	Dane chińskie					Dane polskie
Sekcja towarowa	Eksport z Polski	Udział w eksporcie	Import do Polski	Udział w imporcie	Saldo	Eksport z Polski	Udział w eksporcie	Import do Polski	Udział w imporcie	Saldo
Ogółem	359,157	100,00%	1 620,484	100,00%	-1 261,33	252,961	100,00%	2 890,033	100,00%	-2 637,07
I Zwierzęta żywe i produkty pochodzenia zwierzęcego	1,005	0,28%	141,884	8,76%	-140,88	4,814	1,90%	131,501	4,55%	-126,69
II Produkty pochodzenia roślinnego	11,222	3,12%	27,040	1,67%	-15,82	1,798	0,71%	49,308	1,71%	-47,51
III Tłuszcze i oleje roślinne i zwierzęce	0,000	0,00%	0,038	0,00%	-0,04	0,000	0,00%	0,058	0,00%	-0,06
IV Gotowe artykuły spożywcze	0,057	0,02%	12,434	0,77%	-12,38	0,300	0,12%	16,390	0,57%	-16,09
V Produkty mineralne	4,405	1,23%	3,191	0,20%	1,21	1,833	0,72%	22,450	0,78%	-20,62
VI Produkty przemysłu chemicznego i przemysłów pokrewnych	84,546	23,54%	55,696	3,44%	28,85	58,064	22,95%	102,883	3,56%	-44,82
VII Tworzywa sztuczne i wyroby	5,348	1,49%	32,338	2,00%	-26,99	6,998	2,77%	77,070	2,67%	-70,07
VIII Skóry i wyroby skórzane	0,027	0,01%	63,379	3,91%	-63,35	0,165	0,07%	64,140	2,22%	-63,98
IX Drewno i wyroby z drewna	1,936	0,54%	5,050	0,31%	-3,11	1,430	0,57%	13,009	0,45%	-11,58
X Ścier drzewny, papier i tektura	12,148	3,38%	2,096	0,13%	10,05	12,543	4,96%	12,613	0,44%	-0,07
XI Materiały i wyroby włókiennicze	1,396	0,39%	533,353	32,91%	-531,96	0,775	0,31%	398,631	13,79%	-397,86
XII Obuwie, nakrycia głowy i parasole	0,001	0,00%	159,806	9,86%	-159,81	0,051	0,02%	123,498	4,27%	-123,45
XIII Wyroby z kamieni, gipsu, cementu i szkała	2,532	0,70%	37,934	2,34%	-35,40	4,439	1,75%	80,681	2,79%	-76,24
XIV Perły, kamienie szlachetne, biżuteria	0,022	0,01%	1,586	0,10%	-1,56	0,045	0,02%	6,549	0,23%	-6,50
XV Metale nieszlachetne i wyroby	135,573	37,75%	89,530	5,52%	46,04	99,558	39,36%	179,792	6,22%	-80,23
XVI Maszyny i urządzenia	52,491	14,62%	292,274	18,04%	-239,78	45,827	18,12%	1 202,508	41,61%	-1 156,68
XVII Pojazdy i urządzenia transportowe	33,166	9,23%	67,355	4,16%	-34,19	11,028	4,36%	82,536	2,86%	-71,51
XVIII Przyrządy optyczne, aparaty fotograficzne	1,942	0,54%	17,746	1,10%	-15,80	2,615	1,03%	85,457	2,96%	-82,84
XIX Broń i amunicja	0,080	0,02%	0,157	0,01%	-0,08	0,000	0,00%	0,428	0,01%	-0,43
XX Wyroby różne	11,260	3,14%	77,566	4,79%	-66,31	0,678	0,27%	240,203	8,31%	-239,53
XXI Dzieła sztuki	0,000	0,00%	0,031	0,00%	-0,03	0,000	0,00%	0,325	0,01%	-0,33
Towary nie sklasyfikowane	0,000	0,00%	0,000	0,00%	0,00	0,000	0,00%	0,003	0,00%	0,00

«	Azja
«	Linki Azja
«	Chiny