| ||
| | |
Powrót
|
1 strona
Forum
|
Zarządzanie
|
Eksport
|
Linki
|
Autorzy
Kontakt
Szukaj
|
| |
| |
|
| |
|
|
| « | Rynki |
| |
Autorka: Magdalena Kendik
 |  | ||||
 |
| ||||
Brazylia, ze względu na swoją wielkość, i ilość mieszkańców, jest bardzo atrakcyjnym rynkiem. Jednak eksport towarów do Ameryki Południowej może być bardzo skomplikowany. Tamtejszy rynek i mechanizmy, które nim rządzą, różnią się od naszego. Nie tylko ze względu na inny język i regulacje prawne. Jeśli ktoś zdecyduje się eksportować swoje towary w ten odległy zakątek, spotka się z odmienną mentalnością, stylami negocjacji, a przede wszystkim stawi czoła skomplikowanym procedurom i przewlekłej biurokracji.
Nie warto się zrażać pierwszymi trudnościami. Brazylijczycy to radośni, pełni energii i ciepła ludzie, a brazylijski rynek można nazwać jednym z atrakcyjniejszych na świecie. Zanim jednak postawi się pierwsze kroki w Ameryce, lepiej zapoznać się bliżej z prawami, które rządzą tamtym światem.
Przede wszystkim warto zapoznać się z potrzebami i preferencjami rynku. Wskazane jest badanie lub chociażby analiza gotowych zestawień czy raportów tamtejszych instytucji. Zarówno Ministerstwo Gospodarki, Spraw Zagranicznych jak i Sektor Promocji Rynku publikują takie informacje. Warta odwiedzenie jest strona http://briziltradenet.gov.br. Zawiera wiele istotnych i praktycznych wskazówek, zestawień i analiz potrzebnych eksporterowi towarów do Brazylii.
Przygodę w biznesie brazylijskim lepiej rozpocząć od południa kraju i największych miast, Rio de Janeiro, Sao Paulo, Curitiba, Santa Catarina itd. Przede wszystkim ze względu na siłę nabywczą mieszkańców, infrastrukturę i potencjał tych miast.
Północno-zachodnia część Brazylii, a więc Amazonia jest bardzo słabo rozwinięta cywilizacyjnie, z wysokim stopniem analfabetyzmu a więc i słabą siłą nabywczą. Trzeba również pamiętać, że przekrój społeczeństwa brazylijskiego jest ogromny. Prócz ważnych osobistości, biznesmenów, bogatych emigrantów, poprzez średnią klasę, do której możemy trafić, aż do setek tysięcy ludzi żyjących poniżej granicy ubóstwa i żyjących w slumsach. Stąd, lepiej jest zbadać rynek i nakreślić swój segment.
Powszechnie wiadomo, że Brazylijczycy to naród polichroniczny, a więc mają inne poczucie czasu niż Polacy, nie mniej jednak, wszystkie spotkania muszą być zaplanowane z wyprzedzeniem, w razie zmian, sekretarka na pewno poinformuje nas o wszystkim, a spotkanie będzie przebiegać zgodnie z agendą. Dlatego ważne jest informowanie również o swoim przybyciu i ewentualnym spóźnieniu. Dobrze jest zarezerwować sobie odpowiednio dużo czasu na dojazd, gdyż tamtejsze miasta to ogromne aglomeracje i przemieszczanie się jest niezwykle czasochłonne.
Prawdopodobnie zostaniemy przywitani kawą i pierwsze parę chwil spędzimy na pogawędce. Prócz omijania tematów znanych jako niepożądane (polityka, religia), w żadnym wypadku nie wolno krytykować ani swojego kraju, ani Brazylii. Nie wolno również narzekać na język portugalski czy brazylijską kuchnię. Brazylijczycy są z tych elementów bardzo dumni. Nie powinno się wspominać też o ubóstwie, przemocy w brazylijskich miastach oraz korupcji lub nazywać miast chaotycznymi. Wskazana jest rozmowa o karnawale bądź piłce nożnej. Miłym wątkiem może być podarowanie drobiazgu kojarzącego się z naszą firmą lub z Polską. A przede wszystkim należy zaprosić partnera do odwiedzenia Polski.
Czasami brazylijscy kontrahenci zapraszają gości na drinka - najczęściej jest to caipirinha - wódka trzcinowa, cukier i limonka, lub nawet na lunch. Wszystko to zależy od kultury i praktyk w danej firmie.
Jeśli zakończymy część powitalną i przyjemną, a przejdziemy do omawiania transakcji, należy zachować powagę, nie robić zamieszania i być otwartym. Najlepiej zacząć od negowania ceny, czasu dostawy i formy płatności. Raz ustalone parametry raczej nie powinny być zmieniane. Częste są przypadki, kiedy po zmianie któregoś z ustaleń, negocjacje były natychmiastowo zrywane przez brazylijską stronę, a obrażony zarząd firmy nigdy już nie chciał współpracować.
Niedopuszczalne jest również nie odpowiadanie, bądź nierzetelne odpowiadanie na e-maile kontrahenta, niewysłanie obiecanych próbek, zmienianie jakichkolwiek ustaleń, spóźnianie się z nadsyłaniem dokumentów. Również informowanie o ubezpieczeniu, w jakie zaopatrzyliśmy się aby transakcja przebiegła bezpiecznie, zostanie odczytane jako wyraz braku zaufania. Lepiej nie chwalić się, że w razie niepowodzenia, czy błędu z którejkolwiek strony, jesteśmy zabezpieczeni.
Wprawdzie wskazane jest bycie ostrożnym i uważanie, aby nie obrazić partnera, ale absolutnie nie należy tracić czujności! Brazylijczycy nie mówią wszystkiego bezpośrednio, może się zdarzyć, że podczas negocjacji na miejscu, nie ustalimy wszystkich interesujących nas szczegółów, a negocjacje będziemy kontynuować drogą mailową. Nie należy się tego bać, co jest istotne, trzeba jasno określić obowiązki partnera. Jak niżej opisuję, jest wiele ważnych wymagań, które muszą być spełnione, a brazylijski importer musi tego dopilnować. Pamiętajmy, że ryzykujemy bardzo dużą ilość pieniędzy i powodzenie całej operacji, więc przed wysłaniem towaru, wszystko musi być dopięte na ostatni guzik. Może się bowiem zdarzyć, że nasze towary zostaną zatrzymane i zlicytowane na aukcji w razie błędów, lub zapłacimy bardzo wysokie kary.
Zajmijmy się regulacjami i wymaganiami. Które MUSZĄ być spełnione, aby nasz towar pomyślnie przeszedł przez odprawę celną i trafił do rąk brazylijskich konsumentów.
Od początku lat dziewięćdziesiątych, czyli od kiedy za sprawą prezydenta Fernando Collor otwarto brazylijską gospodarkę, eksport do największego kraju Am. Pd. stał się bardziej opłacalny. Nic więc dziwnego, że odnotowano znaczny wzrost importu, skoro średnia wysokość stawek celnych w 1992 roku wynosiła 32%, a 10 lat później spadła do 11,8%. Niestety są to średnie wartości, na niektórych obszarach stawki wciąż są wysokie, szczególnie na dobra trwałe, takie jak samochody, sprzęt elektroniczny, obuwie czy tekstylia.
Ciekawym udogodnieniem, z którym spotka się każdy eksporter na teren Brazylii jest SISCOMEX. Jest to komputerowy system kontroli importu i eksportu. Wprowadził go w 1997 roku Sekretariat Handlu Zagranicznego (SECEX) przy udziale Banku Centralnego Brazylii i Federalnego Urzędu Skarbowego. Jest on tym bardziej użyteczny, że w Brazylii zetkniemy się z zawiłą biurokracją i opóźnieniami. System ten znacznie upraszcza istniejące procedury przyznawania pozwoleń importowych i pobierania podatków. Eksporter, który się zarejestruje w systemie może liczyć na pełną informację dotyczącą wymagań.
Niestety nie wszystko jest takie łatwe i proste jakby się wydawało. Brazylia wprowadziła bowiem przepisy dotyczące dodatkowej kontroli sanitarnej oraz zaświadczeń bezpieczeństwa produktu w zakresie towarów objętych systemem pozwoleń nieautomatycznych. Przepisy takie wprowadzono, żeby zapobiegać sztucznemu zawyżaniu wartości na fakturach.
Jeżeli eksportowany towar podlega automatycznemu prawu przyznawania licencji, wystarczający będzie dla nas SISCOMEX. Importer brazylijski jest zobowiązany dostarczyć wszystkie informacje dotyczące każdej partii towaru, a więc opis produktu, numer klasyfikacji celnej, ilość, jakość, koszty celne itp. Na tej podstawie zostanie sporządzona Deklaracja Importowa (DI- Declaraçao de Importaçao), a wszystkie dane będą wprowadzone do SISCOMEX.
Jeżeli na dany towar musimy uzyskać pozwolenie nieautomatyczne, importer musi przedstawić wszystkie niezbędne dokumenty jeszcze przed rozpoczęciem załadunku i procedury celnej. Można stwierdzić, że obowiązek złożenia dokumentów przed załadunkiem nałożony jest na wszystkie towary objęte specjalnym nadzorem SECEX oraz te, na które wymagane są pozwolenia rządowe. Przykładami takich dóbr mogą być towary używane, produkty importowane w systemie zwrotu cła, produkty, których import nie wiąże eksportera i importera żadnymi rozliczeniami finansowymi (próbki, dary, przedmioty wypożyczone), a także towary radioaktywne, ropa naftowa i jej pochodne, samoloty, itp.
Istotną rzeczą jest informacja, czy nasze towary podlegają licencji automatycznej, czy nieautomatycznej. Otóż tutaj rozwiązanie da SISCOMEX, po wprowadzeniu informacji na temat danej partii, wskazuje czy obejmuje nas obowiązek uzyskania licencji nieautomatycznej, czy taka licencję dostajemy już.
Bardzo ważne jest, żeby upewnić się, czy importer w Brazylii ma wszystkie niezbędne pozwolenia importowe. To on jest odpowiedzialny za sprawdzenie jakim procedurom podlegają towary. Radzimy jasno określić w kontrakcie jego obowiązki i to, że ponosi ryzyko wynikające z ich niedopełnienia. Jest to tym bardziej istotne, że w przypadku nieodprawienia towarów przez importera w ciągu 90 dni, są one rekwirowane i wystawiane na publiczną aukcję. Jeżeli natomiast towar będzie odprawiony, ale złamane zostaną zasady dotyczące pozwoleń importowych nałożona może zostać kara pieniężna aż do 30% ceny CIF, bądź zatrzymanie towarów. Dlatego w niektórych przypadkach istnieje możliwość sprawdzenia wymogów przez eksportera.
Procedura celna w Brazylii może trwać bardzo długo, według ICEX (Instytutu Badań nad Operacjami w Handlu Międzynarodowym) średni czas trwania takiej procedury to 150 godzin. Jest to jedna z najdłuższych na świecie, a dzieje się tak ponieważ towary mogą być zablokowane w urzędzie nawet z powodu drobnych błędów przy wypełnianiu dokumentów. Dlatego tak ważne jest szczegółowe sprawdzanie wszystkiego, lub pomoc kogoś, kto doskonale zna brazylijskie procedury.
Prócz barier pozataryfowych jak skomplikowane procedury licencjonowania i rozwlekła biurokracja, eksporter towarów do Brazylii spotka się z szeregiem ceł i opłat.
Najwyższa stawka skonsolidowana dla wyrobów przemysłowych wynosi 35% i pobiera się ją od samochodów. Według zastawienia sporządzonego przez Ministerstwo Rozwoju, Przemysłu i Handlu, najwyższym średnim stawkom podlegają:
- Pojazdy mechaniczne i części - 25%
- Wina, wermuty, piwo, ocet, woda mineralna, napoje chłodzące i zabawki - 20%
- Broń i amunicja 20%
- Obuwie - 19,5%
- Alkohol - 19%
- Sprzęt sportowy - 18%
- Cukier - 17,8%
- Meble - 17,5%
Tak, jak przy innych transakcjach, tak i w imporcie czeka nas masa formularzy do wypełnienia i dokumentów do dostarczenia. Z powodów wcześniej opisanych przedstawienie wszystkiego jest niezbędne do sprawnie przeprowadzonych operacji, a przede wszystkim do otrzymania Deklaracji Importowej i przejścia przez odprawę celną.
Przede wszystkim muszą zostać przedłożone:
1) Faktura (2 oryginały)
2) Konosament w przypadku drogi morskiej (Bill of Landing) lub AWB (Airway Bill) w przypadku transportu lotniczego.
3) Specyfikacja
Ważne, aby na fakturze nie pominięto następujących danych:
- Dane producenta, nazwy i adresy importera i eksportera
- Forma płatności
- Nazwa firmy tradingowej
- Formuły INCOTERMS
- Warunki sprzedaży
- Forma transportu
- Opis produktu
- Waga netto i brutto
- Objętość
- Cena jednostkowa
- Dane agenta, dystrybutora, reprezentanta
- Data wystawienia i okres ważności
- Planowana data załadunku
- Podpis eksportera
Warto tego dopilnować, ponieważ jeśli faktura nie zawiera tych danych, istnieje możliwość, że będziemy musieli zapłacić wyższy podatek. Również warto sprawdzić, czy dokumenty zostały podpisane przez ta sama osobę, w każdym razie warto dołączyć pełnomocnictwo określające osobę podpisującą w imieniu sprzedającego.
Konieczne jest też przedstawienie oryginałów wszystkich dokumentów. Brazylijskie władze przestrzegają tego bardzo rygorystycznie. Najlepiej wysłać wcześniej wszystko do importera, aby osobiście przedłożył je w urzędzie.
W 1990 roku wraz z otwarciem brazylijskiej gospodarki na handel zagraniczny pojawiły się nowe procedury importowe na tymczasowy wjazd towarów na teren Brazylii. Instruçao Normativa 150, a więc Rozporządzenie nr 150, bo tak nazywa się akt, określa co, w jakim celu i na jak długo może wjechać na teren kraju.
Z godnie z rozporządzeniem podatek importowy (I.I) oraz podatek od produktów przemysłowych (I.P.I) naliczany będzie od produktów stosowanych do produkcji innych dóbr oraz wprowadza opłatę leasingową lub za wynajem, którą lokalny importer ma uiścić na rzecz eksportera. Dotyczy to głównie narzędzi przemysłowych, matryc itp. a opłatę nalicza się proporcjonalnie do czasu, jaki towary przebywają na terenie Brazylii.
Wszelkich zasad i norm należy doszukiwać się w Rozporządzeniu z 2003 roku wydanym przez AVISA - Brazylijską Agencję Sanitarną. Określa ono ramy wszystkich przepisów sanitarnych w imporcie. Szczególnie, obowiązują one eksportera wysyłającego do Brazylii lekarstwa, kosmetyki, produkty chemiczne i żywność.
Wspominany już moduł SISCOMEX pokazuje, czy dana partia podlega kontrolom sanitarnym czy nie oraz przedstawia procedurę. Jeśli okaże się, że towar podlega takowej kontroli, będzie on wpuszczony na teren kraju dopiero po niej.
Jeśli firma importująca nie posiada odpowiedniego zezwolenia wydanego przez ANVISA, można uzyskać pozwolenie na import okazując dokument wydany innej spółce wraz z jej deklaracją. Deklaracja taka może być wystawiona tylko jednorazowo, na jedna partię towaru i musi być związana z tylko jedną jednostką prawną i podpisana przez jednego przedstawiciela prawnego.
Jak widać, niełatwo jest spełnić wszystkie wymagania, ani nawet być dobrze zorientowanym w brazylijskim świecie biznesu. Dlatego też dopuszczalne są różne formy wejścia na rynek.
1) Marketing bezpośredni
Pierwszym sposobem jest marketing bezpośredni. W dobie technologii internetowej mamy do dyspozycji cały wachlarz rozwiązań marketingowy i biznesowy. Jesteśmy w stanie dotrzeć do 35 milionów konsumentów z klasy średniej. Międzynarodowe firmy telemarketingowe już od pewnego czasu podbijają brazylijski rynek Zważywszy na to, że jest to dziewiąty na świecie rynek internetowy, nietrudno zgadnąć, że działania te, przynoszą wymierne korzyści. Taka passa może utrzymać się jeszcze długi czas. Brazylia już jest liderem w Ameryce Południowej w dziedzinie innowacji technologicznych, a eksperci przewidują znaczny wzrost sektora B2B oraz usług dla klientów indywidualnych.
Niestety są też minusy takich działań. Nie mając wsparcia miejscowej firmy, ryzykujemy tym, że nie znamy rynku, nie mam wiedzy o procedurach, badaniach, licencjach itp. Nawet mając tłumacza języka portugalskiego w zanadrzu, wciąż nieznane są nam realia.
2) Agent handlowy
Można podbijać rynek w sposób mniej spektakularny, ale bezpieczniejszy. Znajdując brazylijskiego agenta lub przedstawiciela pozbywamy się ryzyka, które występuje przy marketingu bezpośrednim. Taka osoba, czy firma zna procedury, regulacja, włada językiem portugalskim. Jest to stosunkowo niedroga forma. Jednak tutaj nasze zaufanie powinno być bardzo ograniczone w momencie doboru agenta, szczególnie, jeśli wprowadzamy specyficzne dobra. Należy uważnie czytać umowy, a nawet zasięgnąć porady prawnej. Istnieją specjalne regulacje dotyczące działalności takich przedstawicieli i ich wynagrodzeń i odszkodowań. Należy o tym pamiętać, zwłaszcza, że w takie umowy określają wyłączność, terminy oraz automatyczne przedłużanie, a niektóre warunki mogą być dla nas bardzo niekorzystne. Na przykład, jeśli podpiszemy umowę, agent będzie miał wyłączność na większą część kraju, a nie jest rzetelnym i efektywnym dystrybutorem, dodatkowo po pierwszym wygaśnięciu przekształci się w umowę na czas nieokreślony z długim czasem wypowiedzenia i obowiązkiem wypłaty odszkodowania za zerwanie umowy (na ogół 1/12 prowizji) możemy być bardo stratni.
Jednak nie powinno się zrażać do resellerów. Istnieje wiele dobrych firm, jak np. COMEXPORT z Sao Paulo, która obsługuje większą część eksportu z Polski. Takie firmy mają swoich tradycyjnych odbiorców, a także trafiają swoimi kanałami dystrybucji wgłąb kraju, co nie jest proste dla inwestorów zagranicznych.
3) Założenie spółki
Można również założyć spółkę. W stanie, w którym zakładamy spółkę handlową (Sociedade Mercantil) musi ona zostać zarejestrowana. Większość spółek zakładanych w Brazylii to spółki z o. o. (Ltda.) Procedura jest w miarę szybka i prosta, a korzysta się z identycznych zasad podatkowych jak przy spółce akcyjnej. Osoba zarządzająca musi mieć jednak prawo stałego pobytu w Brazylii.
Przy zakładaniu spółek akcyjnych istnieje szereg innych procedur, zwłaszcza jeśli ma być ona notowana na giełdzie.
Przede wszystkim należałoby wspomnieć, że zwiększa się dywersyfikacja krajowego eksportu i umacnia się sprzedaż w najważniejszych grupach towarowych. Coraz częściej Polska eksportuje towary wysokoprzetworzone. Po analizie obrotów można stwierdzić, że do Brazylii eksportuje się głównie nawozy, szyny, elektrody węglowe, serwatkę i mleko w proszku, kazeinę, jelita zwierzęce. Cały czas rożnie udział maszyn i urządzeń mechanicznych i elektrycznych. W tej materii Polska wykazuje się dużą konkurencyjnością i dynamiką, co oznacza, że te możliwe będzie dalsze zwiększanie eksportu. Poniżej zestawienie towarów, których Polska eksportuje najwięcej do Brazylii. Dane pochodzą z ostatnich lat. Widać, że wartość eksportu wzrosła, oraz że odnaleziono nowe możliwości.
Żródło: Wydzial Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Brazylii z siedziba w Sao Paulo
Eksport Polski do Brazylii
|  | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 |  |
Żródło: Wydzial Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Brazylii z siedziba w Sao Paulo
Można się kierować powyższą tabelą, albo szukać zbytu dla swoich produktów. Przy szukaniu i kontaktowaniu się z potencjalnym kontrahentem pomocy udzieli nam Wydział Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP, który ma swoją siedzibę w Sao Paulo.
Opublikowano przykładową listę towarów, na które istnieje popyt na rynku brazylijskim, i które są tam importowane: (kolejność nie ma znaczenia)
- maszyny głównie przemysłowe,
- chemikalia,
- produkty farmaceutyczne,
- sprzęt elektroniczny,
- usługi internetowe, oprogramowanie,
- żelazo i stal,
- pulpa celulozowa i papier.
Nie mniej jednak warto zrobić badanie lub zasięgnąć opinii i sprawdzić, co tak ogromny rynek może wchłonąć. A spróbować warto, ponieważ jest to kraj z ogromnym potencjałem i dający wiele możliwości.
Instytucje, które mogą być pomocne przy wejściu na rynek brazylijski:
Wydzial Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP w Brazylii z siedziba w Sao Paulo
Rua Zequinha de Abreu, 240
Sao Paulo, Brasil
Tel.: +55 (11) 3673-2776 / +55 (11) 3673-1420
Fax: +55 (11) 3673-0354
http://www.poloniatrade.org.br
Ambasada Rzeczypospolitej Polski
SES - Avenida das Naçoes, Lote 33, CEP 70423-900 Brasilia - D.F.
Tel.: +5561 3443-3438, 3242-9273, Fax: +5561 3242-8543
e-mail: ambasador@polonia.org.br
Brazylijsko - Polska Izba Przemysłowo - Handlowa w Sao Paulo
Câmara Nacional de Comercio e Industria Brasil - Polônia Rua Professor Joao Arruda,440, Perdezes, CEP: 05012-000 Sao Paulo - SP
Tel/Fax: (+5511) 3875-2691
E-mail: camarabrasilpolonia@poloniatrade.org.br
Presidencia da República (Kancelaria Prezydenta)
Eixo Monumental, Praça dos Tres Poderes, Edifício Palácio do Planalto
Phone: (0**61) 3411-1221 Fax: (0**61) 3411-1222
www.planalto.gov.br
Ministério da Agricultura, Pecuária e Abastecimento (MInisterstwo Rolnictwa, Żywności i Podaży)
Esplanada dos Ministérios, Bloco D, 8o andar, CEP 70068-900 Brasília - Distrito
Federal
Phone: (0**61) 3226-5161, (0**61) 3218-2800 Fax: (0**61) 3225-9046, (0**61)
3226-8091
www.agricultura.gov.br/
Ministério do Desenvolvimento, Indústria e Comércio Exterior (MInisterstwo Rozwoju, Przemysłu i Handlu Zagranicznego)
Esplanada dos Ministérios, Bloco J, 6o andar, CEP 70068-900 Brasília - Distrito
Federal
Phone: (0**61) 3329-7002/7001/7007/7226 Fax: (0**61) 3329-7230
www.mdic.gov.br
Ministério das Relaçoes Exteriores (MInisterstwo Spraw Zagranicznych)
Esplanada dos Ministérios, Bloco H, 2o Andar, CEP 70068-900 Brasília - Distrito
Federal
Phone: (0**61) 3224-4694, (0**61) 3322-2977 Fax: (0**61) 32261762
www.mre.gov.br/
Brazylijskie obroty Handlowe - SECEX
SECEX ( Balança Comercial Brasileira )
www.mdic.gov.br/indicadores/balancaPaises.html
Źródło:
Poradnik eksportera - Wydzial Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady RP
How to export to Brazil- Fundaçao Centro de Estudos do Comércio Exterior - FUNCEX
Legal guide for the foreign Investors - CESA- Centro de Estudos das Sociedades de Advogadas
|  | |
| ||
| |
1 strona
Powrót
Góra strony
Napisz do nas
|
