Widoczny wyżej model Johari window został stworzony przez Josepha Lufta i Harringtona Inghama w 1955 roku. Model określa nasze możliwości rozpoznania, uświadomienia sobie i zrozumienia, własnych działań, podejmowanych samodzielnie lub w zespole. Model ułatwia zrozumienia naszych relacji z innymi ludźmi.
Obszary naszych działań
- Arena. Obszar świadomy. "Ja wiem, widzę, inni wiedzą, widzą". W obszarze tym zawarte są te nasze działania oraz związane z nimi publiczne aspekty rzeczywistości, które są wszystkim znane i nam również. Są to zazwyczaj działania zespołowe, wymagające dobrej znajomości siebie i otoczenia. Brak znajomości jednego z elementów może skończyć się porażką.
- Fasada. Obszar ukryty "Ja wiem, widzę, inni nie widzą, nie wiedzą". Oznacza obszar naszych działań dostępny jedynie nam samym, a niewidoczny dla otoczenia. Są to działania, które cechuje przedsiębiorczość, bez specjalnej otwartości na świat zewnętrzny.
- Ślepa plamka. Obszar niewidoczny. "Ja nie wiem, nie widzę, inni wiedzą, widzą". Oznacza te działania i aspekty rzeczywistości, które są niewidoczne, trudne do uświadomienia dla nas samych, a widoczne dla otoczenia. Część z nas ma dar odgrywania w życiu różnych ról, sprawnie dopasowując się do okoliczności zewnętrznych. Takie osoby zazwyczaj działają pod wpływem emocji z niewielką świadomością tego co robią. Rzetelna informacja zwrotna ułatwia im lepsze zrozumienie tego co robią.
- Nieznany. "Nikt nic nie widzi, nie wie". Są to nasze zachowania, kierowane emocjami wewnętrznymi. Gdy te emocje związane są z innymi ludźmi lub zewnętrznymi zdarzeniami, w niewielkim stopniu mamy świadomość tego co robimy.
Charakter określa wielkość pól
W zależności od charakteru osoby, poszczególne obszary przyjmują różne wielkości. Moim zdaniem, na wielkość tych obszarów mamy mały wpływ. Każdy z nas ma określone cechy charakteru, które determinują obszary działań. Charakter możemy rozwijać i umacniać, ale zmienić go jest bardzo trudno. Poznawanie samego siebie jest rozpoznawaniem naszych działań w poszczególnych polach.
Znaczenie informacji zwrotnej
Warto podkreślić duże znaczenie informacji zwrotnej dla osób z obszaru Ślepej plamki. Są to często osoby silnie zaangażowane w życie społeczne, mające niewielką świadomość własnych działań. U tych osób wszystko jest dobrze, dopóki sprawy przebiegają po ich myśli i są pozytywnie oceniane. Natomiast trudno im jest zrozumieć i pogodzić się z porażką, ponieważ nie mają świadomości własnych zachowań. Stąd duże znaczenie, dla tych osób, informacji zwrotnej.
Krzysztof Drupka