![]() | ||
![]() | ![]() |
![]() |
![]() ![]() ![]() ![]() |
![]() | ![]() |
![]() | |
![]() |
![]() | ![]() |
![]() |
|
« | Rynki |
« | Lista targów |
« | Unia Europejska |
« | Afryka |
« | Ameryka Pn |
« | Ameryka Pd |
« | Australia |
« | Azja |
« | Europa |
![]() |
![]() | Rynki zagraniczne. | ![]() |
Powrót |
:: Maroko | 08-05-31 |
![]() |
![]() |
2008 :: Maroko - info dla eksportera |
![]() |
![]() |
Spis Treści |
Europejski Bank Inwestycyjny |
Realizacja umów o wolnym handlu |
Reguły pochodzenia towarów |
Ustalanie wartości celnej |
![]() |
Europejski Bank Inwestycyjny (EBI) a kraje południowego wybrzeża Morza Śródziemnego |
Europejski Bank Inwestycyjny, w ramach mandatu powierzonego mu przez kraje członkowskie Unii Europejskiej, działa w krajach południowego wybrzeża Morza Śródziemnego (Maroko, Algieria, Tunezja, Egipt, Liban, Syria, Izrael, Jordania, Strefa Gazy/Zachodni Brzeg Jordanu i Turcja). W 2002 r., zgodnie z wolą polityczną krajów zaangażowanych w Proces Barceloński, mandat ten został przekształcony w Instrument Eurośródziemnomorskiego Partnerstwa i Inwestycji (FEMIP) w celu przyśpieszenia i rozszerzenia zakresu finansowania projektów przez EBI.
Intencją tej transformacji jest położenie nacisku na realizację następujących priorytetów:
![]() | Ocena stanu realizacji umów o wolnym handlu |
I. Ocena ogólna
Maroko, jako sygnatariusz szeregu porozumień WTO, podejmuje wysiłki na rzecz liberalizacji i szerszego otwarcia na świat swojej gospodarki, m.in. poprzez zawieranie dwustronnych i wielostronnych umów o wolnym handlu. Mają one na celu rozszerzenie rynków zbytu oraz przyciągnięcie nowych inwestycji.
Mimo że podpisane porozumienia bilateralne i multilateralne powinny mieć korzystny wpływ na marokańskie obroty handlu zagranicznego, nie były one dotąd w stanie zahamować pogłębiającego się deficytu wymiany handlowej KM z zagranicą i stopy pokrycia importu eksportem. Prowadzone analizy pokazują, że Królestwo tylko w bardzo niewielkim stopniu skorzystało z otwarcia rynków swoich partnerów.
Bilans marokańskiej wymiany handlowej z zagranicą charakteryzuje się strukturalnym deficytem, a niektóre z zawartych porozumień dodatkowo go pogłębiły.
Tak było w przypadku podpisanej przez kraje należące do Ligi Państw Arabskich (LPA) umowy dotyczącej utworzenia Wielkiej Arabskiej Strefy Wolnego Handlu (GAFTA), która weszła w życie w 1998 roku. Od 2004 do 2006 roku import Maroka z GAFTA wzrósł prawie dwukrotnie (z 12 do 22 mld MAD), a marokański eksport do tych krajów tylko z 2,3 do 3,2 mld MAD. Deficyt handlowy Królestwa w wymianie z GAFTA zwiększył się więc w tym okresie z 10 do 17 mld MAD. Natomiast ujemne dla KM saldo obrotów handlowych z Unią Europejską wzrosło z 12 mld MAD w 2000 roku do 27,7 mld MAD w roku 2006.
Są dwa główne powody, dla których rezultaty uzyskane przez Maroko w wymianie z krajami sygnatariuszami umów o wolnym handlu są gorsze od oczekiwanych, a mianowicie:
Możliwości, które stwarzają umowy o wolnym handlu, są wykorzystywane tylko wtedy, gdy oferta eksportowa jest zróżnicowana i konkurencyjna zarówno pod względem jakości, jak i cen. Na niższą konkurencyjność marokańskich wyrobów wpływają m.in. wysokie koszty energii, duże obciążenia w zakresie składek socjalnych, mało wydajne powiązania logistyczne i trudności w uzyskiwaniu kredytów.
Maroko – w przeciwieństwie do swoich partnerów – nie potrafiło spożytkować wielu możliwości oferowanych przez podpisane umowy. Niektóre kraje obróciły na swoją korzyść wszystke nieścisłości zawarte w tekstach podpisanych umów, w tym m.in. w zakresie barier pozataryfowych (w tym norm) i diagonalnej kumulacji pochodzenia towarów. Najlepszym tego przykładem jest dotychczasowy brak zezwoleń Tunezji i Egiptu na dopuszczenie do swoich rynków produkowanego w Maroku Renault Logan. Podobnie jest z niewykorzystanymi możliwościami eksportu na rynek amerykański m.in. w zakresie produktów rolno-spożywczych. Jedną z przyczyn może być konieczność przestrzegania norm międzynarodowych, w tym upowszechnienia kontroli jakości zgodnie z systemem HACCP.
Kolejną słabą stroną Maroka jest niewystarczająca promocja oraz zbyt duża liczba organów z niedokładnie określonymi zadaniami i kompetencjami, które zajmują się prowadzeniem działań promocyjnych.
Mimo braku ewidentnych korzyści osiągniętych dotąd przez Królestwo w wymianie handlowej z dotychczasowymi sygnatariuszami umów o wolnym handlu KM kontynuuje w roku 2007 wysiłki na rzecz zawarcia preferencyjnych porozumień handlowych z krajami:
Rozpoczęte w roku 2000 negocjacje w sprawie zawarcia umowy o wolnym handlu pomiędzy Marokiem a ośmioma krajami UEMOA (Benin, Burkina Faso, Wybrzeże Kości Słoniowej, Gwinea Bissau, Mali, Niger, Senegal i Togo) są nadal kontynuowane. Ósma runda negocjacji, która odbyła się w lutym 2007 roku w Rabacie, zakończyła się parafowaniem projektu porozumienia w sprawie handlu i inwestycji. Podpisanie umowy opóźnia brak zgody strony marokańskiej na przyjęcie dyspozycji zawartych w artykule 4 dotyczącym gospodarczych procedur celnych. Dla poznania stanowiska przedsiębiorców marokańskich w tej sprawie, we wrześniu 2007 roku Ministerstwo Handlu Zagranicznego zorganizowało spotkanie robocze, w którym wzięli udział przedstawiciele Generalnej Konfederacji Przedsiębiorstw Maroka (CGEM), Marokańskiego Stowarzyszenia Eksporterów (ASMEX), administarcji celnej oraz resortu przemysłu i handlu. W wyniku przeprowadzonych konsultacji MHZ zobowiązało się do przygotowania we współpracy z CGEM analizy skutków przyjęcia postanowień artykułu 4.
W przygotowaniu jest też projekt ramowej umowy o współpracy gospodarczej (handel, turystyka, nowe technologie informacji) pomiędzy krajami grupy G11. Projekt ten był przedmiotem spotkania przedstawicieli MHZ i CGEM w październiku 2007 roku. Dyskusja dotyczyła głównie współpracy handlowej, w tym postanowień rozdziału II odnoszącego się do redukcji ceł i podobnych opłat obowiązujących produkty, które mają być przedmiotem wymiany między krajami grupy G11.
II. Umowa o wolnym handlu ze Stanami Zjednoczonymi
Szczegółowe informacje nt. realizacji umowy o wolnym handlu ze Stanami Zjednoczonymi, która weszła w życie w styczniu 2006 roku, są dostępne na www.moroccousafta.com.
Słaby kurs dolara w stosunku do dirhama (silnie związanego z euro) wydaje się być w roku 2007 główną przyczyną stosunkowo niewielkiego zainteresowania marokańskich eksporterów rynkiem USA, szczególnie jeśli uwzględnić wysokie wymagania jakościowe tego rynku oraz presję wywieraną przez amerykańskich importerów dla obniżenia cen produktów pochodzących z KM do poziomu praktykowanego przez eksporterów azjatyckich.
Amerykański sondaż przeprowadzony wśród ponad 40 marokańskich przedsiębiorców pozwolił na odnotowanie pięciu przeszkód hamujących rozwój wymiany handlowej Maroka ze Stanami Zjednoczonymi:
Ograniczenia te mają być stopniowo eliminowane dzięki realizacji w latach 2006-2009 finansowanego przez USAID programu Morocco New Business Opportunities – NBO oraz inicjatyw podejmowanych przez Amerykańską Izbę Handlową w Maroku (www.amcham-morocco.com) i Stowarzyszenie Marokańskich Fachowców w USA (AMPA).
III. Porozumienie z Agadiru
Podczas spotkania w maju 2001 roku w Agadirze Maroko, Algieria, Tunezja i Jordania przyjęły deklarację o chęci utworzenia strefy wolnego handlu. Wolętę potwierdziły w dniu 25 lutego 2004 roku podpisując w Agadirze umowę o wolnym handlu, która obowiązuje od 27 marca 2007 roku.
Porozumienie z Agadiru przewiduje możliwość jego rozszerzenia o inne państwa za zgodą wszystkich krajów będących stronami umowy. Do porozumienia mogą przystąpić wszyscy członkowie LPA i GAFTA, którzy są związani układem stowarzyszeniowym lub umową o wolnym handlu z UE.
Wspierane przez Unię Europejską porozumienie z Agadiru, dzięki zniesieniu barier taryfowych i pozataryfowych, ma umożliwić państwom arabskim basenu Morza Śródziemnego stworzenie regionalnej strefy wolnego handlu oraz przyczynić się do ustanowienia w dalszej perspektywie eurośródziemnomorskiej strefy wolnego handlu. Istotne znaczenie dla rozwoju wzajemnej wymiany handlowej ma nie tylko redukcja stawek celnych, ale także właściwe funkcjonowanie regulacji dotyczących reguł pochodzenia w ramach pan-eurośródziemnomorskiej kumulacji pochodzenia (Pan-Euro-Med System of Cumulation of Origin). Dzięki temu mechanizmowi towary pochodzące z krajów sygnatariuszy porozumienia z Agadiru uzyskują dostęp na zasadach preferencyjnych do jednolitego rynku europejskiego. Ponadto możliwość zastosowania zasady kumulacji pochodzenia dla wyrobów końcowych wytwarzanych w jednym z krajów, a zawierających w sobie surowce lub półprodukty pochodzące z państw objętych umową z Agadiru lub Unii Europejskiej stanowi poważną zachętę do lokowania bezpośrednich inwestycji w państwach będących stronami porozumienia. Perspektywa dostępu do wewnętrznego rynku UE na zasadach preferencyjnych oraz ułatwienia w zakresie współpracy kooperacyjnej w wyniku usunięcia barier pozataryfowych znacznie podnoszą atrakcyjność tych państw w oczach potencjalnych inwestorów ze Wspólnoty oraz z innych krajów.
Postanowienia umowy z Agadiru odnoszą się do:
W swym założeniu porozumienie z Agadiru ma:
Realizacja pozostałych umów o wolnym handlu zawartych przez Maroko będzie przedmiotem oceny w miarę pozyskiwanych wiarygodnych informacji. Należy podkreślić, że w tym względzie utrzymują się poważne rozbieżności pomiędzy danymi marokańskiego Urzędu Dewizowego a danymi partnerów podpisanych porozumień.
![]() |
Reguły pochodzenia towarów |
Maroko stosuje dwa typy reguł pochodzenia towarów:
Według Kodeksu ceł i podatków pośrednich, z zastrzeżeniem umów zawartych z innymi krajami, każdy towar jest uznawany za pochodzący z kraju, w którym został on wyprodukowany. Zgodnie z artykułem 16 Kodeksu „są uznawane za pochodzące z danego kraju towary całkowicie uzyskane w tym kraju”. Rozporządzenie wykonawcze do Kodeksu precyzuje, że są uznawane za pochodzące z danego kraju „towary uzyskane w tym kraju z produktów i surowców pochodzenia zagranicznego (w rozumieniu artykułu 16), które uległy całkowitemu przetworzeniu i w wyniku którego utraciły swoją pierwotną charakterystykę”. Za przetworzenie całkowite są uważane operacje obróbki lub przetworzenia dające wartość dodatkową przynajmniej równą wartości importu produktów wykonywanych w kraju przetworzenia.
Preferencyjne reguły pochodzenia są zdefiniowane w umowach i porozumieniach dwustronnych lub regionalnych. Układ Stowarzyszeniowy z UE przewiduje możliwość regionalnej kumulacji pochodzenia obejmującej Algierię i Tunezję. W Umowie o wolnym handlu z EFTA kumulację pochodzenia stosuje się tylko do towarów pochodzących z Maroka i krajów EFTA; zakazana jest kumulacja z krajami należącymi do europejskiego systemu kumulacji. Rozważana jest jednak kumulacja z Tunezją i Algierią po podpisaniu przez te kraje umów z EFTA oraz z krajami UE. Dla produktów importowanych z krajów UE i EFTA wymagane jest świadectwo przewozowe EUR 1. Dla innych towarów obowiązuje regulaminowe świadectwo pochodzenia.
![]() |
Ustalanie wartości celnej |
Od dnia 5 października 1998 r. główną używaną przez Maroko metodą ustalania wartości celnej jest metoda oparta na wartości transakcyjnej. Maroko korzystało z okresu przejściowego przyznanego krajom rozwijającym się zgodnie z artykułem 20 (traktowanie specjalne i odmienne) Porozumienia o stosowaniu artykułu VII Układu ogólnego z 1994 r.
Według władz, gdy istnieje wątpliwość dotycząca wartości, firma jest proszona o dostarczenie dokumentów dowodowych dla poświadczenia deklarowanej wartości w maksymalnym terminie 1 miesiąca. Jeśli tego nie uczyni, urząd celny odrzuca wartość transakcyjną i przystępuje do określenia wartości według metod przewidzianych Porozumieniem WTO w sprawie wyceny wartości celnej.
Najczęściej spotykane w tym zakresie w Maroku spory dotyczą klasyfikacji produktów i wartości celnej. Firma może odwołać się do urzędu celnego, a następnie do Komisji Regionalnych, Komisji Krajowej i Światowej Organizacji Ceł (WCO).
Maroko zniosło ceny referencyjne dnia 1 sierpnia 2002 r. po skorzystaniu z wielu derogacji dotyczących ich utrzymania dla niektórych produktów. Jednak „ceny progowe minimalne” są nadal używane przy stosowaniu ceł zmiennych dla 40 pozycji taryfowych.
WEH Rabat |
Powrót |
![]() | ![]() | |
![]() | ||
![]() | ![]() |
![]() ![]() ![]() ![]() ![]() |