|
|
Polska - Republika Serbii :: Ożywienie wymiany handlowej
|
|
|
Ożywienie gospodarcze w Republice Serbii, jakie nastąpiło w IV kwartale 2003 r., utrzymywało się również w 2004 r. Wzrost produkcji przemysłowej, związany z rozwojem i wzmocnieniem się sektora prywatnego, skutkował też zwiększeniem eksportu, a także importu towarów.
W okresie 10 miesięcy 2004 r. wartość obrotów towarowych z zagranicą wyniosła 11 348 mln USD, z czego na eksport przypadało 2858 mln USD, a na import 8490 mln USD. W stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku dynamika serbskiego eksportu ogółem wyniosła 125,9, a importu 142,3.
W obrotach Polski z RS odnotowujemy również znaczny wzrost obrotów, którego wartość i dynamika w analizowanym okresie wynosiły:
Eksport do Polski - 23,7 mln USD
- dynamika 222,1
Import z Polski - 139,4 mln USD
- dynamika 144,5
Saldo - 106,0 mln USD.
Przewidywane utrzymanie się dotychczasowej dynamiki eksportu i importu do końca 2004 r. pozwoliłoby na przekroczenie wartości 200 mln USD we wzajemnych obrotach (w 2000 r. wartość obrotów wynosiła 40,6 mln USD).
W okresie 10 miesięcy 2004 r. do podstawowych pozycji towarowych, zarówno w eksporcie jak w imporcie, należały towary zaliczane do następujacych grup towarowych:
- Maszyny i urządzenia – udział w eksporcie do Polski ogółem 17,8%, w imporcie z Polski 28,8%. Do głównych pozycji tej grupy należały: maszyny napędowe, maszyny specjalne, maszyny ogólnego przeznaczenia, urządzenia dla telekomunikacji, maszyny i urządzenia elektryczne, samochody osobowe, obrabiarki. W imporcie z Polski należy jeszcze wymienić sprzęt komputerowy, którego dostawy rozpoczęły się w 2004 r. i do listopada jego wartość wyniosła 1355 tys. USD. Na przestrzeni ostatnich lat wartość importu maszyn i urządzeń z Polski systematycznie rosła, a obecna dynamika importu potwierdza zainteresowanie partnerów i konkurencyjność oferty firm polskich. W serbskim przemyśle dokonywane są obecnie przekształcenia własnościowe i restrukturyzacyjne, służące podejmowaniu produkcji nowoczesnych i dobrej jakości wyrobów. Niezbędne jest odnowienie środków produkcji, w związku z czym zapotrzebowanie na wydajne i efektywne maszyny utrzyma się jeszcze wiele lat. Polskie firmy są też odbiorcami wielu maszyn i elementów. kooperacyjnych z Serbii, których dostawy wzrastają. Świadczy to o rozwoju wzajemnych powiązań produkcyjnych, których efektem jest wzrost wymiany towarowej.
- Wyroby przemysłu chemicznego – udział w eksporcie ogółem 38,7%, a w imporcie 19,3%. Do głównych pozycji towarowych tej grupy należały: produkty chemii organicznej, produkty chemii nie-organicznej, farby i lakiery, farmaceutyki, produkty chemii gospodarczej, kosmetyki, bazowe tworzywa sztuczne, wyroby z tworzyw sztucznych, wyroby chemiczne pozostałe, wyroby gumowe. Obroty towarowe ogółem w tej grupie towarowej również rozwijają się dynamicznie, ale po raz pierwszy od kilku lat obserwujemy prawie 20% spadek dostaw do Serbii wyrobów chemii gospodarczej i kosmetyków. Weszły natomiast do obrotów, po polskiej stronie, preparaty medyczne i farmaceutyki, a po stronie serbskiej produkty chemii nieorganicznej, farby i lakiery. Rozszerza się wymiana handlowa wyrobami gumowymi przy znacznej przewadze dostaw z Polski.
- Wyroby drewno-papiernicze i meble - udział w eksporcie ogółem 6,3%, w imporcie 22,5%. Do głównych pozycji towarowych należały: drewno surowe, wyroby z drewna, papiery, kartony, wyroby z celulozy, meble. Eksport towarów z tej grupy do Polski jest nieznaczny, natomiast import z naszego kraju stanowi prawie 1/4 wartości całego importu. Eksporterzy papieru do pakowania, kartonu i wyrobów z celulozy (pampersy) utrzymali kontakt z rynkiem serbskim również w okresie sankcji i blokad ekonomicznych Jugosławii. W warunkach normalnej współpracy dostawy tych towarów rosły i zwiększają się nadal. Wartość dostaw z Polski stanowi 7,6% ogółu wartości importu tych towarów. Również wcześnie wróciły na rynek serbski firmy z branży meblarskiej. Import mebli z Polski stanowił w okresie 10 miesięcy 2004 r. prawie 12% wartości importu Serbii ogółem w tym towarze. Zainteresowanie firm polskich rynkiem serbskim przejawia się też poprzez ich obecność na targach mebli w Belgradzie w ostatnich kilku latach.
- Artykuły rolno-spożywcze - w eksporcie ogółem 6,3%, a w imporcie 14,0%. Do głównych pozycji towarowych należały: produkty mleczne, ryby i przetwory rybne, przetwory zbożowe, warzywa i owoce, kawa, półprodukty z kakao, różne artykuły spożywcze, nasiona roślin oleistych. W 2003 r. do importowanych z Polski towarów tej grupy dołączyły się przetwory mleczne oraz pasze dla zwierząt. Obecnie obserwujemy, że są to pozycje o najwyższej dynamice w dostawach z Polski. Osłabienie musimy odnotować w obrotach warzywami i owocami, co możemy wiązać z dobrymi wynikami w rolnictwie serbskim w 2004 r. oraz polskim rolnictwie. Zainteresowanie rynkiem Serbii i Czarnogóry ze strony różnych firm sektora rolniczego utrzymuje się od kilku lat i są one obecne na targach rolniczych w Nowym Sadzie.
Wysoka dynamika eksportu polskich towarów na rynek Serbii i Czarnogóry pozwala traktować ten rynek w najbliższej przyszłości jako rozwojowy o dużym zapotrzebowaniu na towary zaopatrzeniowe, inwestycyjne i konsumpcyjne. Planowany rozwój gospodarczy Serbii i Czarnogóry będzie się wiązał ze zwiększeniem wymiany towarowej z zagranicą, a w tym importu. Oferta polskich firm na ten rynek jest konkurencyjna w stosunku do innych ofert handlowych, co jest podstawą rozwoju polskiego eksportu.