Powrót Home 1 strona       Forum | Zarządzanie | Eksport | Linki | Autorzy       Napisz do nas Kontakt     Szukaj w Exporterze.pl Szukaj
« Eksport
« Unia Europejska
« MŚP
« Artykuły
· Informacje
· Informacje archiwum
· Przewodnik po Unii
· Aktualności krajowe
· Top www
· Informacje branżowe

  Artykuły informacyjne z kraju i ze świata  

Powrót

: EksportBranże
     Tekstylia

Spis Treści
Rozszerzenie Unii
Zmiany w dostępie do rynku
Po pierwsze porozumienie ATC
Inne porozumienia
Stawki celne
Kwoty
Licencje eksportowe i importowe
Sytuacja w Polsce

Sektor tekstylny w Unii Europejskiej jest liczącym się sektorem gospodarki: jego produkcja stanowi 4% całej produkcji przemysłowej i daje zatrudnienie 7% ogółu pracowników. Rozszerzenie Unii oraz zmiany w polityce handlowej spowodują istotne zmiany na tym rynku w ciągu najbliższych kilkunastu miesięcy.

Obecnie unijna branża tekstylna to 177 tysięcy przedsiębiorstw o rocznych obrotach rzędu 200 miliardów euro zatrudniających 2 mln ludzi. W ostatnich latach branża przeszła długą drogę modernizacji i zmiany modelu funkcjonowania przez rezygnację z masowej produkcji na rzecz produktów zindywidualizowanych o wyższej wartości dodanej oraz produkcję tkanin technicznych – geowłóknin, filtrów przemysłowych, produktów higienicznych oraz medycznych. Wzrost konkurencyjności osiągnięty został również przez przeniesienie produkcji (lub jej zlecanie) do krajów poza Unią, głównie do krajów kandydujących oraz państw śródziemnomorskich (Tunezja, Maroko). Sam proces produkcji odbywa się więc w coraz większym stopniu poza Unią – w Unii pozostają działy projektowania, technologii, marketingu.

Mimo wszystkich zmian mających na celu podniesie konkurencyjności ostatnie lata nie były dla branży pomyślne. Lata 2001-2002 przyniosły ponad 8% spadek zarówno produkcji, jak i zatrudnienia. Nie bez związku z tym jest stopniowa redukcja ochrony celnej. Branża korzystająca przez czterdzieści lat z takiej ochrony jest w coraz większym stopniu wystawiana na działanie zewnętrznej konkurencji. Udział produktów importowanych wynosi ponad 40%.

Rozszerzenie Unii

Rozszerzenie Unii oznacza powiększenie sektora o blisko jedną trzecią i wiąże się z zatrudnieniem ok. 2,7 mln pracowników. Warto zauważyć, że sektor odzieżowy w krajach wstępujących jest w znacznym stopniu zintegrowany z UE, jako że około 75% eksportu z tych krajów trafia do krajów (poszerzonej) Unii. Jednocześnie, przedsiębiorstwa wstępujących państw UE wytwarzają zaledwie 10% wartości dodanej w produktach włókienniczych przy zatrudnianiu 60% pracowników w porównaniu do krajów obecnej piętnastki. Branża będzie więc musiała przejść konieczne i poważne zmiany strukturalne, polegające zwłaszcza na przejściu na bardziej zaawansowaną technologicznie produkcję. Obecny atut firm związany z tanią siłą roboczą traci na znaczeniu, zwłaszcza w kontekście znacznej liberalizacji handlu międzynarodowego.

Zmiany w dostępie do rynku

Skalę zmian obrazuje fakt, że po raz pierwszy od czterdziestu lat branża tekstylna przestanie być chroniona w szczególny sposób, a zacznie być przedmiotem analogicznych regulacji polityki celnej, takich jak w innych branżach przemysłowych.

Po pierwsze porozumienie ATC

Poza ogólną tendencją do liberalizacji wymiany handlowej w obrębie krajów WTO szczególnie istotne jest zniesienie ograniczeń ilościowych (kwot) w handlu tekstyliami. Likwidacja kwot będzie wynikać z ostatniego etapu liberalizacji handlu tekstylnego, który wchodzi w życie 1 stycznia 2005r. na podstawie porozumienia w sprawie tekstyliów i odzieży (Agreement on Textile and Clothing – ATC). Porozumienie to zostało podpisane 1 stycznia1995r. i, będąc wyjątkiem od ogólnie przyjętych reguł handlu WTO, dopuszczało ograniczenie handlu tekstyliami – ograniczenia te miały być stopniowo znoszone w określonym tempie. Od 1 stycznia2005r. porozumienie przestaje obowiązywać, a tym samym handel tekstyliami i odzieżą będzie w całości poddany ogólnym zasadom WTO, w tym również zakazowi stosowania ograniczeń ilościowych (z określonymi wyjątkami). Porozumienie ATC zakłada więc zniesienie ograniczeń ilościowych, nie odnosi się jednak do wysokości stawek celnych.

Inne porozumienia

Porozumienie ATC odnosi się do krajów będących członkami WTO. UE zawarła ponadto handlowe umowy dwustronne z ponad 20 krajami niebędącymi członkami WTO, takimi jak Wietnam, Tajwan, Ukraina czy Rosja. Ponadto UE stworzyła również wiele stref wolnego handlu, które przewidują stopniową liberalizację handlu w określonym czasie. Porozumienia takie zostały zawarte np. z Egiptem, Izraelem, Marokiem, Tunezją, RPA czy Meksykiem. Warto też wspomnieć, że UE i Turcja zawarły unię celną, która oznacza brak barier celnych (taryfowych i pozataryfowych) w przepływie towarów pomiędzy tymi obszarami.

Stawki celne

Aktualna przeciętna stawka celna na tekstylia w UE to 9%. Warto zauważyć, że wiele krajów, w tym rozwijających się, stosuje protekcjonistyczne stawki celne dochodzące do 40% (np. Indie, Pakistan). Tym samym warunki handlu są nierówne co może spowodować istotne zaburzenia na rynku unijnym (w tym polskim). Z tego względu Komisja Europejska prowadzi obecnie analizy sytuacji i może zaproponować środki mające na celu ochronę rynku – z zastrzeżeniem niewprowadzania ograniczeń ilościowych.

Warto zauważyć, że UE preferencyjnie traktuje rozwijające się kraje grupy APC (Azja, Pacyfik, Karaiby) oraz kraje basenu Morza Śródziemnego. To preferencyjne traktowanie polega na stosowaniu obniżonej bądź zerowej stawki celnej przy jednoczesnym ograniczaniu (poprzez kwoty) importu z innych państw, głównie Chin, Indii, Pakistanu.

Kwoty

Kwoty (ang. quota) są to ograniczenia ilościowe. Kwoty mogą polegać zarówno na obniżaniu stawek celnych dla towarów sprowadzanych w ich ramach, jak też na dopuszczaniu do obrotu wyłącznie takiej ilości towarów jaką przewiduje kwota. W handlu tekstyliami Unia Europejska stosowała w roku 2002 łącznie 278 kwot, z których niemal 100 jest wykorzystywanych w całości, co oznacza, że wywierają istotny wpływ restrykcyjny na import. Wykorzystywanie kwot w branży tekstylnej obywa się na podstawie licencji importowych.

Licencje eksportowe i importowe

Import tekstyliów do krajów UE może podlegać jednemu z trzech systemów: systemowi licencji importowych, podwójnemu systemowi sprawdzania (licencje importowe i eksportowe) lub potrójnemu systemowi sprawdzania, za pośrednictwem bazy SIGL prowadzonej przez Komisję Europejską. Wymóg licencji eksportowej oznacza , że zarówno importer musi posiadać licencję importową, jak i eksporter (w kraju pochodzenia) musi posiadać odpowiednią licencję eksportową (wydawaną przez właściwe władze tego kraju). Wzór licencji eksportowej jest określony w odpowiedniej umowie dwustronnej. Licencja z zasady upoważnia do sprowadzania towaru na teren całej Unii, jednakże w określonych przypadkach może być ograniczona do pewnego tylko obszaru. Licencja importowa udzielana jest importerom automatycznie, po przedstawieniu oryginalnej licencji eksportowej dostawcy.

Import tekstyliów z Chin podlega generalnie drugiemu systemowi, tj. systemowi licencji importowych i eksportowych. W przypadku importu tekstyliów np. z Korei Płn. czy Jugosławii wystarczy licencja importowa (tj. władze państwa pochodzenia nie kontrolują obrotu) – podobnie zresztą jak w przypadku artykułów nietekstylnych z Chin.

Sytuacja w Polsce

Sytuacja w Polsce zmieni się zasadniczo po 1 maja 2004r. Polska stanie się częścią wspólnotowego obszaru celnego i będzie stosować bez wyjątku unijną taryfę celną łącznie ze wszystkimi ograniczeniami z niej wynikającymi.

Do chwili napisania artykułu nieznane były jeszcze szczegóły administrowania licencjami poza faktem, że licencje importowe wydawane będą przez Ministerstwo Gospodarki. Obecnie jednak ukazały się już komunikaty Ministerstwa Gospodarki w tej sprawie. Szczegóły podane są na stronie Ministerstwa Gospodarki. Należy wybrać tam dział: Jak robić interesy w handlu zagranicznym.

Pozostaje więc śledzenie informacji Ministerstwa Gospodarki. Już teraz jednak można zacząć informować swoich dostawców o zmianach i żądać przygotowania licencji eksportowych.



Opracowanie: EIC Warszawa

Powrót

Home 1 strona               Powrót Powrót               Góra strony Góra strony               Adres - Telefon - Faks - E-mail Napisz do nas